Bonggi → English/Malay Dictionary


a
b
d
e
g
h
i
j
k
l
m
n
ng
o
p
r
s
t
u
w
y

k


kaad /kaad/
roof of mouth; langit-langit; (sem. domains: 2.1.1.4 - Mouth.)
[
Ntaadn binatakng kiara kaad.]
[
Kusuha bakng mogot di kaad.]
kaadn₁ /kaan/
it is said; they say; I hear; konon; (sem. domains: 3.5.1 - Say.)
[
"Mbuat nu?" kaadn.]
[
"Tau," kaadn si Itut-Itut.]
[
"Ei, dei tiaah," kaadn sia. "Aha tiaah ga nga. Nggouk aha," kaadn, "medoot atakng mi mbagi arta mah ndinduh hana nga."]

Similar (co-hyponym): peguubm upon speaking ; Similar (co-hyponym): angat said, uubm language bahasa, peguubm upon speaking
kaadn₂
1come; go; (sem. domains: 7.2.3.2.1 - Come.)
[
Kaadn diti.]
[
Kaadn di bali hu ngai buk nu.]
[
Dei kaadn dii.]
[
Dei kaadn diti!]
[
Kaadn gulu diti.]
[
Kaadn gu diti.]
[
Kaadn kindi bali hu.]
[
Baa, kaadn diti.]

2
[
Kanah tina.]
[
Kanah gulu.]
kaah na (haah na) (haah na) near here mendekati Kaah na si anu. What's-his-name is nearby. Gien haah na? Where nearby? Leid kaah na ngirah sei si Mual. Mual has corrected her for a long time. (sem. domains: 8.2.6.2 - Near.)
kaap₁ /k-/ /aap/ See aap;
acquire; obtain; get; receive; dapat; (sem. domains: 7.4.3 - Get.)
[
Lama ndah kaap koon pasal kabul. People do not get food because they are lazy.]
[
Esi k-aap louk? Lama. Who got some fish? Someone.]
[
I-k-aap na. Got some. Sudah dapat.]
[
I-k-aap ou louk kirab. I got some fish yesterday.]
[
Ndah na ng-k-aap. He did not get any.]
[
Tau, ndou pandi kaap mah ndara pa. I don't know if he got it or does not have it yet.]

Similar (co-hyponym): bulei can boleh
kaap₂ See aap;
1allowed or permitted; boleh; dibenarkan; halal; (sem. domains: 3.3.4.1 - Give permission.)
[
Ndah k-aap. Not permitted; not allowed.]
[
Ndah kaap temalakng. Not permitted to rest.]

2able; (sem. domains: 9.4.2.1 - Can.)
[
Ndah k-aap kiid. Not able to see.]
[
Ndah k-aap susuad. Not able to speak.]
[
Ndah k-aap nuhar mah kerai. Mistiih siidn. Not able to exchange with work. You must use money.]
[
Ndou k-aap. I am not able to do it.]
kabadn /kaban/
1wooden box used to store valuables and clothes; peti;
[
Mahi kunsih kendadu mah kabadn. Use a lock and key with a wooden box.]

2draw a box-like figure on paper; (sem. domains: 6.7.7 - Container.)
[
Mbuat kabadn.]
kabah /kabaʔ/ [ˈka.βəʔ]
crab; ketam, kepiting; (sem. domains: 1.6.1.5 - Fish.)
[
Kabah ngobol diaadn.]
[
Kabah lumu.]
[
sarukng kabah crab shell]
[
Si kabah - ngelabudn boboh sikng kabah.]
[
kabah kulualih type pf crab]

Specific: kobol claw, ngobol
kabudn /kabun/
grove; orchard; kebun; (sem. domains: 1.2.1.6 - Forest, grassland, desert.)
[
Sia kiara dua kabudn. Simbatu katih, simbatu kuiih.]
kabul /kabul/
lazy; malas; (sem. domains: 6.1.2.4.2 - Lazy.)
[
Kabul aha.]
[
Sia kabul kerai.]
[
Bakng kabul kindi telaga, monsuh di tiangki bali raya.]
[
Man pah kabul? Asal kabul.]

Antonym: ragidn hard working rajin ; Antonym: petogobm ; Similar (co-hyponym): kekayah made lazy ; Similar (co-hyponym): esohodn, kayah lazy; bored; not want malas; bosan
kabur /kabur/
(sem. domains: 5.2.3.1.2 - Food from fruit.)
Generic: piasu coconut kelapa
kabus /kabus/
have a little, almost out; kekurangan; (sem. domains: 8.1.7.2 - Lack.)
[
Kabus ou.]
[
Kabus minggat.]

Similar (co-hyponym): oluk not have tidak ada, kusukng empty; zero kosong, kurakng less; lacking; insufficient kurang, ndara sugah empty ; Similar (co-hyponym): ndara not have, oluk not have tidak ada
kabut /kabut/ [ˈka.βʷut̚]
hard time during labor; (sem. domains: 2.6.3.4 - Labor and birth pains.)
[
Sia kabut pasal bahal.]
kadai /kadaj/
store; kadai; (sem. domains: 6.8.4.8 - Store, marketplace.)
kadak /k-/ /adak/ See *adak;
1sniff, smell; (sem. domains: 2.3.4 - Smell.)
[
Kadak ou obu ayad.]
[
Kadak obu badak.]
[
Ngkadak obu badak nu.]

2kiss; (sem. domains: 4.1.8 - Show affection.)
kadakng-kadakng /kadaŋ-kadaŋ/
sometimes; occasionally; kadang-kadang; (sem. domains: 8.4.6.6.2 - Sometimes.)
[
Kadakng-kadakng puluh ringgit ga.]

Similar (co-hyponym): kali-kali occasionally ; Synonyms: megdatakng-datakng sometimes kadang-kadang
kadn /kan/
reason; (sem. domains: 9.6.2.5.1 - Reason.)
[
Sibi - ngaardn kiou kuiih Buig Sibi. Kadn lama mmatakng Buig Sibi.]

Similar (co-hyponym): pasal because sebab; pasal; kerana, pegka since, piliu reason
kagakng /kagaŋ/ [ˈka.kəᵏŋ]
1open wide and cannot shut; (sem. domains: 7.3.6 - Open.)
2
[
Man uai nya pah kekagakng? Asal tidii hei.]
kahah₁ /kakaʔ/
older sibling; (sem. domains: 4.1.9.1.3 - Brother, sister.)
[
Sia pusud ku kahah. She is my older sister.]
[
Sia kahah ku. She is my older sibling.]
kahah₂ /kakaʔ/
older; (sem. domains: 4.1.9.1.3 - Brother, sister.)
[
Sia pusud ku kahah. She is my older sister.]

Antonym: adi younger adik
kahal
still; masih;
[
Sia kahal kerai. He is still working.]
[
Sia kahal pa kerai. He will still work.]
[
Kahal kenoo.]
[
Muin inoo kuih libuat kiou, teih kahal pa inaap nya inopuk. That muin was up there in the tree, but he still shot it with a blow gun.]
[
Si Mekul kahal iro-odn mi uubm Bonggi.]
[
Molok ou bunu-un.]
[
Molok ou kahal bunu-un.]

Synonyms: masi still
kahas /kakas/
uncovered; (sem. domains: 7.3.7.1 - Uncover.)
[
Bali kahas ndaardn na sapu. A house that is uncovered does not have a roof.]
[
Diaadn, ndah kahas bali hu. As for me, my house is not uncovered.]
kahi lima /kaki lima/
porch; veranda; beranda; serambi; kaki lima; (sem. domains: 6.5.2 - Parts of a building.)
Similar (co-hyponym): pintaardn ; Synonyms: siliadn porch kaki lima
kahih /kakiʔ/
foot, feet; kaki; (sem. domains: 2.1.3.2 - Leg.)
kahit See *ahit;
spread; (sem. domains: 7.3.7.3 - Spread, smear.)
[
Ng-k-ahit beih ladu nya.]
[
Ndah ng-k-ahit. It does not spread.]
kai (hai; kei; hei) (kei), (hei), (hai) also juga Kaap kai. Maap kai. Ndah hei meleid. Ndah hei moduh. Ndah hei. Aha kai alih. It is up to you. sim: pudn. (sem. domains: 9.6.1.1 - And, also.)
kaitah See *kait;
open eyes; (sem. domains: 7.3.6 - Open.)
[
Kaitah mata nu!]
kajakng /kajaŋ/
palm-frond roofing; kajang; (sem. domains: 6.5.2.2 - Roof.)
Similar (co-hyponym): atap roof atap
kajar /k-/ /ad͡ʒar/ See ajar;
teach; (sem. domains: 3.6 - Teach.)
[
Sia ndah kajar. She does not want to teach.]