Urat - English


a
b
ch
d
e
g
h
i
j
k
l
hl
m
n
ny
ŋ
o
p
r
hr
s
sy
t
u
w
hw
y

o


-onyor'mevsurroundraunimYirise luku kin timbiya gah naŋar'e ŋonyor'me poi lalme.That enormous light surrounded us all.Dispela lait i lait bikpela tru raunim mipela olgeta.
-ormbeirr. of-armbev irrfight2s/3sm
oromeproallolgetaŊai'e ŋai'e lalme ŋaiye kin yukur worsyep pe, kin ka kete nam orome.Everything that he did not plant, he will pull (out with) all roots.Olgeta samting em i no planim, em bai pulim olgeta rop.Kin nule pe, tinge yikirh kin luh orome yal moi.He died, and they carried him on shoulders with all his bedding to the village.Em i dai na ol i karim em long bet bilong en i kam long ples.
-orpirr. of-arpirr: ma murp, na orp, ta wurp, na/ka orp, pa/ka yurpv irrbe ; sit2s/3smirr: ma murp, na orp, ta wurp, ka orp, ya murp, pa yurp, ka yurp
-orp ŋembep umunvpstay/be alivelaip i stapTuwei ŋope ti warp ŋembep umun.A widow stays alive.Meri man bilong em i dai pinis, (tasol) em i stap laip.cf.ŋembep umunalive
-orpeirr. of-arpev irrhold2s/3sm
-or'mesp. var. of-oyor'me2surround ; fence in ; go around
-oseirr. of-asev irrleave2s/3sm
-osmeirr. of-asmeirr: ma/ya musme, na/ka osme, ta wusme, pa/ka yusmev irrleave2s/3sm
-osoihvtake awayMay be used when retrieving stolen things.kisim/rausim long emTinge yosoihme hyikal ŋam.They took away my bow and arrows.Ol i kam kisim banara bilong mi.
-osoihmevhave an affair ; take awaystilim ; stilim meri o man bilong narapela ; rausimHerot ŋosoihme Herodias, tuwei tatai kin nate nenge.Herot took Herodias, wife of his brother (who was still alive).Herot i stilim Herodias, meri bilong bikpela bilong en.Kin ŋosoihme ŋim ŋaiye ti wenge.He took the knife that she held.Em (man) i pulim naip em (meri) i holim.
-osokovget something from a bag/basket/pot ; sing ; open a book ; defendkisim samting long limbum/bilum/sospen ; singim ; opim buk ; tokim tok banisimTinge chumbur tem tinge yosoko yitini yaŋaꞌe kin.They opened their bags, took their gifts out (and) gave to him.Ol i opim bilum bilong ol rausim presen (na) givim long em.Poi mosoko wenersep tikin dindiꞌ.We sing wedding songs.Mipela i singim singsing bilong marit.Ki ŋosokome tup uku.He opened that book.Em i opim dispela buk.Pol ŋanange wusyep ŋosokome kitikin.Pol defended himself.Pol i tokim tok long banisim em yet.cf.bep -osokolook for
-osoko taŋar'vpridiculetok bilasLenge talah yosoko taŋar' mam tinge.Children ridicule their mother.Ol pikinini i tok bilas long mama bilong ol.
-osoko wenersepvpsing a songsingim songDi' miye' ŋaiye ŋosoko wenersep ki bwore.The voice of the man who sings is good.Nek bilong man i singim song i gutpela.
-osokomevkeep away from ; open leaves/flowers/pagesabrusim ; opim lip/flauaOsokome hwaŋ!Keep away from that snake.Abrusim snek.Na osokome yukoh ŋai.Keep away from the food pot.Abrusim sospen i gat kaikai.Ki ŋosokome tup, yuhurnge, topo'e lousep tuwei.It (a fruit tree) opened leaves, flowers and bore fruit.Em i karim lip, flaua na pikinini.Ni osokome tup yipihinge ya meteke'e.Open the picture book (so) we can look at it.Opim piksa buk na mipela inap lukim.
-osoko'evcastrate ; cut testiclesrausim bol bilong pikTinge yosoko'e hro' ŋerp.They cut the testicles of a pig.Ol i rausim bol bilong pik.
-osopvcarry something hanging on one shoulderkarim long soldaCurt ŋosop lo' me Abraham.Curt carries Abraham's basket hanging on his shoulder.Curt i karim basket bilong Abraham antap long soldia.
-osor'evcarry a child on shoulders, (e.g. child sitting on parent's shoulders, legs on both side of parent's neck)karim pikinini long solda na nekJenny wosor'e talah Arona.Jenny is carrying Arona's child on her shoulders.Jenny karim pikinini bilong Arona long nek na solda bilong en.
-otv irrcomekam2s/3smNa ot!Come!Yu kam!-at (rea), irr: ma mut, na ot, ta wut, ka ot, ya mut, pa yut, ka yut,
-otav irrcome (will come)bai kamMiye' ende ka ota hombo'e yeh yip.A man will come and tell you lies.Wanpela man bai kam na giamanim yupela.
-otoprep.vinside ; ininsaitKin si na ŋoto yukoh windau.He went inside the store.Em i go insait long stua.Pa yininge wusyep ŋam yil'e yil'e yi yoto Jerusalem.Tell my talk around in Jerusalem.Yupela bai tokim tok bilong mi nabaut nabaut long Jerusalem.
-otohotevhit a mark ; piercesutim mak stretŊupe ŋaiye tinge yasande ta'e luku pe, wusyep uku ŋotohote ŋoihmbwaip tinge.When they heard that, that talk pierced their inner being.Long taim ol i harim dispela, tok i sutim stret long tingting bilong ol.cf.tohotehit a mark
-otombovcut sideways ; stop ; preventkatim ; stopimPita kin ŋotombo marwaih kin.Pita cut his beard (with scissors).Pita katim maus gras bilong en.Ki ŋotombo lenge ŋaiye tinge yarmbe.He prevented them from fighting.Em i stopim ol long pait.cf.mar waihbeard
-otombo wahri' hi'vpcircumcisekatim skinKa yotombo wahri' hi' lenge lahmiye'.They will circumcise the men.Ol bai katim skin bilong ol man.
-otopprep.vwithstap wantaimNa el orp otop lenge.(You will) go to sit with them.Bai yu go sindaun wantaim ol.cf.motopwith meŋotopwith you sg./himtopwithtopo'withtopo'ewith ; togethertopo'mewithwotopwith heryotopwith themŊam/poi marp motop tinge. Nin/kin narp ŋotop tinge. Ti warp wotop tinge. Yip yarp yotop tinge. Tinge yarp yotop yip.