Bolinao - English


a
b
c
d
e
g
h
i
j
k
l
m
n
ng
o
p
r
s
t
u
v
w
y

d


dag'anda-g-'`anPuon:daeg1vlBolIkwa a lalaman sa babo nan sayay tawo o bagay, o pababwan yan mabyat nin bagay a sayay bagay pigaw maipedped ya o kai ya mailpad. TagDaganan.IloPandagan.EngTo cover over something with something heavy.Syn clsimemegpabyatan2gerBolBagay nin ipababo sa saya et nin bagay pigaw nin mapedped ya o kai ya nin mailpad.TagDagan.IloPandag.EngA thing that is weighing something down to restrain its movement.Der.madag'an
dagad`a-gaSpdagadaggernBolArmas a bara'mon anted nin kutsilyo bale' midmang a tadem na.TagPunyal.IloDaga.EngA dagger.Syn clsbalisongGenkutsilyo
dagdagda-g-d`agnBolGawa' nin pamaapura konan sayay tawo o raruma et bilang sa damulag.TagUdyok.IloDagdag.EngAn act of urging to hurry or do something quickly.Syn clsapuraDer.dagdagendagdagenidagdagipanagdag-uwakmadagdagmakadagdagmanagdagpadagdag
dagdagenda-g-da-g`ɘnPuon:dagdagvoBolPaapurawen yay sayay tawo yupa' sa irgo, o si sayay ayep sa pangaspok kona.TagPaapurahin.IloDagdagen.EngTo prod, urge or drive someone or something by force to do something.Syn clspaapurawensugsugenActmanagdagPerf.dinagdagAtl. is mandagdagen
dai-daite'da-'`i-da-'`i-tɘ'Puon:daite'advBolDai-daikleng o ambo' nin abawan o gulpiwan.TagUnti-unti.IloBassi-bassit.EngTo happen little by little.Syn clsuting'uting
dai-daiteenda-'i-da-'i-tɘ-'ɘnPuon:daiteenvoBolAmbo' nin abawen.TagUnti-untiin.IloBassi-bassiten.EngTo do something little by little or use something sparingly.Syn clsdaiklengeninut-inuten
daiklengda-'ik-l`ɘŋadj1BolDaite' o umnu-umno ra.TagKaunti'.IloBassit.EngTo be few or little in amount compared to the norm.AntabawgulpimasadekSyn clsdaite' 22BolKurang sa nurmal o matkap nin kaalakyan.TagMaliit.IloBassit.EngTo be small in size from the norm.Spch var.diklengIntsdikle-diklengDer.daiklengendumaiklengkadaiklengmamadaiklengnapadaiklengsangkadaiklengan
daiklengenda-'ik-lɘ-ŋ`ɘnPuon:daiklengvoBolGaw'en nin daikleng ya sa ka'bwan o kaalakyan a sayay bagay.TagLiitan.IloBassiten.EngTo make, use or do in small amounts.AntabawengulpiwensadekenSyn clsakiputenakitirendai-daiteendaiteen 1inut-inutenmag'inut-'inot1+dai-daiklengenDer.padaiklengen
daingda-'iŋTgdaingdried salted fishnTagBolKiri' nin kuna'.TagTuy^o.IloDaingEngSalted fish dried in the sun.Syn clskaringpinaligtuyo' 2Der.daingendaingenidaingmanaing
daingenda-'`i-ŋɘnPuon:daingvoTagBolPaligen o asinan a kuna' mi'sa igawgaw.TagDaingin.IloPindangen.EngTo make dried salted fish.Syn clspakrienpaligenRelasinanActmanaing
daite'da-'`i-tɘ'adj1BolAmbo' nin alaki.TagMaliit.IloBassit.EngMinute, small, little in extent of size.Antalaki2BolMatalag o ambo' nin abaw.TagKaunti.IloBassit.EngTo be few in the extent of number.AntabawgulpiSyn clsdaikleng 1matalag 1Der.dai-daite'daiteendumaite'idaite'kadaite'mamadaite'sangkadaiteanid.main daite' na
daiteenda-'i-t`ɘ-'ɘnPuon:daite'vo1BolGaw'en nin daite' sa kaalakyan o sa ka'bawan a sayay bagay.TagPaliitin.IloBassiten.EngTo reduce something in size or number.AntabawenSyn clsdaiklengen2figrareTagPaliitin.IloBassiten.EngTo shame someone by belittling them.Syn clsmata-matawenmuda-mudawenPerf.dinaite'Der.dai-daiteenpadaiteen
dakapd`a-kapnBolPusisyon nan lalaman nin mansupurtawan yan tuod tan gamet.TagGapang.IloKarayam.EngThe position of crawling.Der.dakap-dakapdakapendumakapidakapmakadakap
dakap-dakapda-kap-d`a-kapPuon:dakapinfBolMako sa sayay lugar nin si lalaman ket mansupurtawan yan tuod tan gamet.TagGumagapang.IloAgkar-karayam.EngTo move through an area on one's hands and knees.Syn clskayam 1Relkumayam 1
dakapenda-k`a-pɘnPuon:dakapvo1BolDumapa' a umalis sa keen yupa' sa pangitukor nin gamet tan ayi bale' si kerep igna' ya sa luta'; umalis a mako nin palna-palna' sa rabay keen a nakadapa' ket say gamet tan ayi a usaren nin umalis.TagGumapangin.IloAgdakap.EngTo crawl, to creep or to move slowly on the hands and knees. To crawl with a rolling action on one's hands and feet or stomach.2BolTububa'yo a keen nayay sayay balasang sa idaan na no yabi ta main panggap na. lalaki a duka' panggep.TagPagpunta ng isang lalaki sa higaan ng isang dalaga sa gabi upang lokohin.IloLalaki nga mapan idda ti maysa a babbai no; rabii ta lukwen na.EngA young man who goes to the bed of a lady at night for bad intentions.
dakatda-k`atnBolMansa nin tuyot ayi o gamet o raruma et sa maringgas nin siir, ringring tan raruma et. TagBakat.IloTugut.EngTracks of dirt on a clean area.Syn clstuyotIntsdakat-dakatDer.dumakat
dakepda-k`ɘpinfBolGawa' nin tarigmesan yay sayay ayep o tawo ket kai yayna makapalayo o makalakwan.TagDakip.IloTiliw.EngThe act of capturing a person or animal that tries to escape.AntbulosDer.dakep-dakepdakpendakpenikidakepipadakepmadakepmadakpanmakadakepmanakep
dakep-dakepda-k`ɘp-da-k`ɘpPuon:dakepnBolIkap a'nak nin mikakamat sara tan si madakep nan turnon mampanakep ket sya anamaet a manakep.TagTaya-tayaan.IloTinniliw.EngThe game of tag.Grikap 1
dakep-dakependa-kɘp-da-kɘ-pɘnPuon:dakpenvoTagMaraming hinuli; hinuli-huli.EngTo arrest distributively.Perf.dinakep-dakep
dakoda-k`onBolMakna' nin daite' dyan ayama, a miikap sa ubot sa lebet nin luta' bilang sa rigrig tanggal tan raruma et.TagKatang.IloDakumo.EngA small edible brown crab that hides in deep holes in muddy or sandy areas such as fish ponds.
dakpenda-k-p`ɘnPuon:dakepvoBolTarigmesan yay sayay ayep o aristwen yay sayay tawo.TagHulihinIloTiliwen.EngTo capture or arrest someone or thing.Syn clsaristwenkamella'wanen 1pa'leganActmanakepPerf.dinakepDer.dakep-dakepenpidakpen
dalagda-l`agnBolKuna' sa ranom nin matab'ang, miikap sara sa sisirong papari ket no nayadi' anay yumatab miikap sara sa tutupa'.TagDalag.IloDalag.EngMudfish, a fresh water fish.
dalaganda-l`a-gannBolIdaan o anron tekrean a say kagaw'an na ket kawayan.TagPapag.IloPapag.EngA bamboo bed or settee without a back.Syn clskatriRelkawayan
daland`a-lannBolLalakwan nin mamunta sa sayay lugar.TagDaan.IloDalan.EngA road, trail or path.Specdasdas 1kalsadalipit 2subangMassdudalanDer.dalanandalanendumalanidalankadadalanmadalanmakadalanmanalanpadalan
dalan panarita'da-lan pa-na-ri-ta'id. ofpanarita'phrBolNaiparmaw a sarita' a maidap tarusan.TagKawikaan; idioma.IloPagsasao; panagsarita; dalan panagsasao.EngIdiom, idiomatic expression.