Bolinao - English


a
b
c
d
e
g
h
i
j
k
l
m
n
ng
o
p
r
s
t
u
v
w
y

d


danganenda-ŋ`a-nɘnPuon:danganvoBolSukaten yay sayay bagay bilang wadi' apay nin usaren a napa'nat nin tangan tan panganro.TagDangkalin.IloDanganen.EngTo measure using thumb to middle finger spread.GensukatenActmananganPerf.dinanganAtl. is mandanganen
dangarda-ŋ`arnrareEngRespect.Der.kadangaranmadangar
dangka'da-ŋ-k`a'n1BolKeteg o kai nin nalabas.TagTimpi.IloTimbeng.EngThe characteristic of restraint in doing something.Syn clsduga'2BolSukat nin mangibwat sa pwit nan tangan anggan pwit nan tamudo'.TagDangkal.IloDangan.EngThe distance from the tip of the thumb to the tip of the index finger when spread, approximately 5-6 inches.Gensukat1 1Grdangan3BolTinupi'-tupi' nin pinutol nin silag a usaren no mangisa' ta pigaw pari-pariho a kaagabaan nin ginisa'.TagPanghibla ng buli.IloPang-iwa ti silag.EngA device used to strip buri leaves so that the strips are all the same width.Der.dangkaanmadangka'magdangka'pananangka'
dangkaanda-ŋ-ka-'`anPuon:dangka'vlBolAndi' nin iruros o labas-labasen a sayay gawa', no kai edet ket dugaan. TagKontrolin.IloTengngelan.EngTo restrain and discipline one's actions.Syn clsdugaanAtl. is mandangkaan
daongBolda-'oŋnchTagBolAlaki nin barko a say kagaw'an na ket alalaki nin tapi' a kai nin tuloy nabakrusan.TagDaong.IloDaong.EngBig boats used during the ancient times. In the Bible Noah's ark.Syn clsbarko
dapada-p`anBolSi parti nan ayi a syay dumpa' sa luta' o sa animan a tukduan.TagTalampakan.IloDapan.EngSole of the foot.whayi2Der.kadapaid.laking sa dapa
dapa'da-p`a'adjBolLukob, o ida' nin say rupa, tyan tan tuod, o si puon kayo ket adap tan mandumpa' sa luta' o sa animan a nakaitukduan.TagDapa.IloPa'leb.EngTo be lying flat on a supporting surface, normally face down on the stomach.Syn clsdapdap 1lukobDer.dumapa'idapa'ipadapa'makadapa'
dapakdapakda-pak-da-p`akadjBolKalla ayi a kasan animan nin apin ayi.TagNakayapak.IloSakasaka.EngBarefooted, without anything on the feet.Syn clskalla-ayi
dapakpakda-pak-p`akCfpakpaknBolSay tunoy nin mabyat nin dumpa' bilang wadi' tsinilas ran mampalayo sa siniminton dalan. TagLagapak.IloNalpaak.EngA heavy slapping sound such as step on a cement surface.Syn clsdanipakGentunoyDer.dumapakpak
dapdapda-p-d`apadj1BolSi taya' a dapa' nin dandani migna' sa luta' tan ambo' nin tarindeg bilang wadi' puon kayo, dikot tan raruma et.TagDapa.IloPa'leb.EngA thing such as a plant or tree that is not erect but is almost parallel to the ground.Syn clsdapa'1.1adjoccFor a person to be hugging the ground, concealed from view or sight of others.Der.dapdapan
dapdapanda-p-da-p`anPuon:dapdapvlBolDapa' sa luta' nin mampanirib sa mampangyadi' ta mangalap nin tyimpon dakpen o animan et a gaw'en konan sayay tawo o ayep.TagNakadapa.IloKemmegan.EngTo hide close to the ground.
dapligda-p-lignrareBolAbas a nipangigket ket immabas.TagDampi.IloDaplis.EngAn inaccurate blow or glancing blow such as an ax that does not hit squarely on target.Der.dimaplig
daplisda-p-l`isnoldBolDeket bilang wadi' nin bala o saksak nin linmabas tamo' sa katat o ambo' nin ararem.TagDaplis.EngTo graze something with a glancing blow or a near miss.Syn clsmapatikyasanDer.madaplisan
dapolda-p`olEgdappleadjBolSi kulor a milawok a kulor tsukulati tan kulor abunsyang.TagDapol.IloDapol.EngDapple, the colors of light brown and gray mixed.Genkulor
dapotd`a-potmodBolMain o maningkap nin kundisyon a kasilyan sayay bagay. TagKung.IloBasta.EngDepending upon or provided that, used as a stipulation.Syn clsbasta 3kundisyon 2no
dapyakda-p-y`akadjBolKurti nin agaba' o alawang bale' ababo bilang wadi' bandihado, birawo tan raruma et.TagTalapya.IloDuya'yat.EngTo be wide and shallow like a platter.Der.madapyak
daradarda-r`a-darinfBolPakrangen yay sayan bagay nin nakaida' o nakaaprak.TagPatayuin habang nakalatag.EngTo lay something out in an exposed area such as to dry rice.Antsirong 1Syn clsdada'yagandayadayDer.makadaradar
daragosda-ra-gosnrareBolPakatalapos o pakasarupang sa sayay bagay o tawo no lumabas.EngGrazing bump on a body or thing in passing.Der.daragusenidaragosmadaragosmakadaragosmanaragos
daraitda-ra-'itnTagMagkakatabi.EngThe thing that is adjacent to something else.Der.idaraitkadaraitpidaraitanpidaraiten
darakudakda-ra-ku-dakadvrareBolPigagawa' a ambo' mailag tan durdursok a kimey; Bigra-bigra' nin pangingimey; kasan ilag.TagWalang ingat; pabaya; mapagpabaya.IloManagbaybay-an; panagbaybay-an; awan an-nad; agdursu-dursok.Engto act carelessly without paying attention.Syn clsdarasudosmadusaysugasog
daranghitada-raŋ-h`i-taSpnaranjillaSmall green orange used in making conservesnBolPrutas nin malimpek a bilang kaalaki nin gemgem anak, masabaw a laman nin masam'it nin alse-alseman, say lupis ket birdya-birdyan et taman maluto'.TagDalanghita.IloDalandan.EngA small native orange whose rind is green or yellowish green when ripe.Genprutassp. var.raranghita
darangluta'da-raŋ-l`u-ta'nobsTagSingaw galing sa lupa; hamog.EngSteam that rises from hot ground when rain strikes it. Ground fog, radiation fog.Syn clsalupaopRel. toalingasaw 1dyangRelamog
darasda-r`asSpdarásto give, produce, occurnBolSay kapaspas nan sayay kimey o no pa'no kadali' nin mangyadi'.TagBilis.IloPardas.EngThe rate of movement or progress of an action or something.Syn clsbaretebetpalayo 2Specedeedpalna'paspas 1Der.daras-darasendumaraskadadarasmadarasmakadaraspadaras
daras-darasenda-ras-da-ra-sɘnPuon:darasvoBolAlistwen a kimey.TagBilisan.IloPartakan.EngTo speed something up.synalistwen
darasudosda-ra-su-dosSpdar oso dosgive bear twoadvrareIloBolMagasal nin pigagawa' nan sayay tawo a bigra-bigra' tan kasan pagdadangka' na sa kimey na taman adapan tawo, a.TagWalang galang; walang modo; bastos.IloDarasudos; bastos; awan panagraem; awanan panagdaydayaw.EngTo do something in an unmannerly or discourteous way.Syn clsdarakudak