Search results for "ngaardn"

Batu Kianak
name of place on west coast of Banggi Island; (sem. domains: 9.7.2 - Name of a place.)
[
Batu Kianak di bunua n Darat. Ina ngaardn bunua kuangan, pasal kiara kuakng.]

Borong /Boroŋ/
name of river and place near Palak; Borong; (sem. domains: 9.7.2 - Name of a place.)
[
Sungi Borong mah Sungi Giparak. Borong River and Palak River]
[
Ngaardn sungi, ngaardn bunua. Name of river, and name of place.]

boros /boros/
noise; sound; bising; bunyi; (sem. domains: 2.3.2.2 - Sound.)
[
Onu boros siga lama na? Susuad.]
[
Nongol boros.]

Related items: *torub make noise ; Similar (co-hyponym): mingaardn disturbed by noise ; Specific: gangis screeching noise

bosi biag /bosi/ /biag/ See bosi, biag;
name of disease; (sem. domains: 2.5.2 - Disease.)
[
Bosi biag - ngaardn ladu.]

Buakng /Buaŋ/
name of place near Palak; Buang; (sem. domains: 9.7.2 - Name of a place.)
[
Beig Buakng.]
[
Ngaardn beig. Ngaardn bunua ngai kiou gien mbuat bali.]
[
]

Buid Sibi /Sibi/
name of hill in Palak on Banggi Island; Bukit Sibi; (sem. domains: 9.7.2 - Name of a place.)
[
Buid Sibi.]
[
Sibi - ngaardn kiou kuiih Buig Sibi. Kadn lama mmatakng Buig Sibi.]

bunua /bunua/
1village; kampung; (sem. domains: 4.6.7.2 - City.)
[
Nti bunua Punguman.]
[
Bunua Pajak, mistiih kiara piasu.]
[
Dipar - ngaardn bunua kadai.]
[
Bunua deri. Homeland. Tanahair.]
[
Bunua tangga miatakng. To orginate from. Berasal dari.]
[
Bunua tumuang. Eclipse. Gerhana.]

Part: boboh bunua each village ; Similar (co-hyponym): kampukng village kampung

2hamlet;
3area; country; subdistrict; district; state; desa; daerah kecil; daerah; negeri; negara;
4village;

Bungu /Buŋu/
Name of rice demon; (sem. domains: 1.4.2 - Spirits of things.)
[
Induh padi, Bungu, ngaardn kuakng.]
[
Waktu mogot padi ndah kaap nulah Bungu.]
[
Bungu, ndah mati lama, ndah ngeladu lama.]

Synonyms: induh padi rice demon

Bunguk
name; (sem. domains: 9.7 - Name.)
[
Si Bunguk - ngaardn lama di buaidn.]

Encyclopedic: buaidn moon bulan

busukng /busuŋ/
calamity due to breaking a taboo; tulah; (sem. domains: 4.4.2.4 - Disaster.)
[
Busukng mata odu. Busukng mentamang.]
[
Lama nggouk mentamang nya, ina na busukng.]
[
Busukng ou bakng ou susuad ngaardn mentamang ku.]
[
Ndah kaap lemoon amah nu, molok aha busukng. You are not permitted to oppose your father, you are afraid breaking a taboo.]
[
Bakng lama busukng induh-amah nya, siga lama ndah ketomu siidn, ndah ketomu koon, ndah bulei mpangan beig, sahit beig di onsi.]
[
Sia bas busukng amah nya, sia kabul na haah na.]
[
Busukng mentamang, ndah kaap nulah. Your not allowed to say your mother-in-law's or father-in-law's name, or you will bring calamity upon them.]
[
Induh-amah ndah kaap nulah, busukng kei.]
[
Esi busukng katih?]

damah /damaʔ/ [ˈda.mə̃ʔ]
1dirty; unclean; kotor; (sem. domains: 5.6.1 - Clean, dirty.)
[
Kumut nti damah. These clothes are dirty.]

2tarnished;
[
Ngaardn damah.]

3taboo;
[
Ndou pa bas miohodn ginis punganyam singgurua nti damah. I have never eaten food like this which is taboo.]

gerar /gerar/
nickname; (sem. domains: 9.7.1.6 - Nickname.)
[
Ngaardn nya si Akui, gerar mi si Kelampang.]

Gulungun /Guluŋun/
name of island off east coast of Banggi; Gulungun; (sem. domains: 9.7.2 - Name of a place.)
[
Gulungun kuiih Puruh Bala, ngaardn bunua. Gulungun Bonggi, Bala Kigiaadn.]
[
Puruh Gulungun aha. Aik gah Bala, aha mala. You are Gulungun Island. Ha, it's by Bala, you lose.]

Whole: Bala Balak Island Balak Besar ; Related items: suad talk bercakap; mengata; cakap, dalig, megdali speak in certain way

kadn /kan/
reason; (sem. domains: 9.6.2.5.1 - Reason.)
[
Sibi - ngaardn kiou kuiih Buig Sibi. Kadn lama mmatakng Buig Sibi.]

Similar (co-hyponym): pasal because sebab; pasal; kerana, pegka since, piliu reason

kianak /ki-/ /anak/ See anak;
have a child; (sem. domains: 4.1.9.1.4 - Son, daughter.)
[
Batu Kianak di bunua n Darat, ina ngaardn bunua kuangan, pasal kiara kuakng.]
[
Sia ki-anak na haah na. She has a child now.]

kiara₁ /ki-/ /ara/ (kiaardn na) See *ara;
exist; ada; (sem. domains: 9.1.1.1 - Exist.)
[
Ki-ara lama katih, ngaardn nya si Mesluh. There is a person here, his name is Mesluh.]
[
Ki-ara kerai hu.]
[
Ki-ara bali hu.]
[
Bakng ki-ara lama ngijumput dihu, dei punguah! If someone invites you, don't go!]
[
Pegdoor ku si Nunga kiara di Inanam, turus ou inguah.]

Kibina
place name; (sem. domains: 9.7.2 - Name of a place.)
[
Kibina ngaardn bunua.]

Kiligoo /Kiligoo/
name of place south of Laksian on east coast of Banggi; Kiligoo; (sem. domains: 9.7.2 - Name of a place.)
[
Ngaardn bunua mingad Leksiadn, Sama.]

Kimbirih /Kimbiriʔ/
name of place in interior of Banggi; Kimbirih; (sem. domains: 9.7.2 - Name of a place.)
[
Ngaardn bunua lamalu Katal Pam. Kimbirih anak buid di sodi Katal Pam. ]

kuangan See kuakng;
spirit possession; (sem. domains: 1.4.2 - Spirits of things.)
[
Buid nti kiara kuang-an.]
[
Batu Kianak di bunua n Darat, ina ngaardn bunua kuang-an, pasal kiara kuakng.]

Related items: giidn spirit jin

Kusugadn /Kusugan/
name of place near Batu Layar Laut on west coast of Banggi; (sem. domains: 9.7.2 - Name of a place.)
[
Bunua mingad Liaag Loud. Ngaardn sungi.]

mingaardn See ingar;
disturbed by noise; (sem. domains: 2.3.2.3 - Types of sounds.)
[
Sia m-inga-ardn ny anu ngourd.]

Similar (co-hyponym): boros noise; sound bising; bunyi

nabbut /ŋ-/ /sabbut/ See sabbut;
call on; (sem. domains: 3.5.1.4.1 - Call.)
[
Sia inabbut ngaardn Itala.]
[
Onu tulaadn nu? Onu tiulah nu?]
[
Tigungguh ndah nabbut Itala.]
[
Si Menoon nabbut ngaardn Seitan.]
[
Si Menoon nabbut ngaardn kuakng.]
[
Ihi nguduaa, nabbut ngaardn Itala.]
[
Susa nabbut. Difficult to pronounce.]

Related items: noor call for healing ; Synonyms: mmatakng name smthg, nnulah criticize; revile; abuse mencela; mengecam; memaki, nulah say name

nabi /nabi/
prophet; nabi; (sem. domains: 4.9.4.6 - Prophecy, 4.9.7.1 - Religious person.)
[
Kiara nabi ngaardn si Musa.]

ninggadah See gadah;
look up; (sem. domains: 2.3.1.1 - Look.)
[
Sia ninggadah langit mah inguduaa pilibuat ngaardn Itala.]

nuart /ŋ-/ /suart/ See suart;
write; menulis; mengarang; (sem. domains: 3.5.7.1 - Write.)
[
Nuart ga kibilu. To scribble. Mencorat-coret.]
[
Nuart suart. Write a letter; correspond. Menulis suart; bersurat-menyurat.]
[
Nuart ou suart nti kindi i Nunga.]
[
Sia bas na inuart kentangan siga lama na.]
[
Punuart diti ngaardn nu. Write your name here.]

ngaardn /ŋaarn/ [ˈŋããɾᵈn]
name; nama; (sem. domains: 9.7 - Name.)
[
Ngaardn damah.]
[
Ayad ngaardn. Good reputation. Nama baik.]
[
Ngaardn ndah damah. Nama baik.]
[
Ngaardn pintas. Shortened name used as vocative, e.g. Tipa -> Pa.]
[
Nggien bali n Tipa?]
[
Kiara simbatu lama, ngaardn nya si Timbeig.]
[
Ngaardn nya si Timbeig.]
[
Isi ngaardn nu?]
[
Ngaardn nya singgoodn amah nya.]

ngegerar /ŋ-/ /gerar/ See gerar;
make up name; (sem. domains: 9.7 - Name.)
[
Esi ngegerar ngaardn nya? Ou.]

ngijampa /ŋ-/ /ijampa/ See *ijampa;
insult someone; (sem. domains: 3.5.1.8.2 - Insult.)
[
Ndah kaap sembarakng ga ngijampa nya.]
[
Bakng ngijampa i Bonggi, ina rati ngijampa ngaardn ama' na.]
[
Onu pihadn ngijampa? Anak babi. What do people use to insult others? Piglet.]
[
Sia kurakng ajar. He lacks training.]
[
Binatang aha. You are an animal.]
[
Peketaidn aha. You are an itch.]
[
Kurakng ajar nu. Your training is insufficient.]
[
Malakng aha sei. You are only a foot disease.]

Related items: kurakng ajar undisciplined ; Similar (co-hyponym): ngimpelei curse, ngimbuat curse, nggilibag ridicule, nggesab ridicule

nguduaa /ŋ-/ /duaa/ See duaa;
pray; berdoa; (sem. domains: 4.9.5.2 - Pray.)
[
Bakng lama Silabm mati nuug mah beig. Ina nguduaa supaya nirima kuiih.]
[
Bakng lama Silabm mati monsuh mah beig. Ina nguduaa supaya tirimoon surugah.]
[
Aha nagih waktu nguduaa.]
[
Sia ninggedah langit mah inguduaa pilibuat ngaardn Itala.]
[
Punguduaa uhu kai!]

Related items: sarip noble syarif ; Similar (co-hyponym): simbiaakng worship sembahyang
  • Page 1 of 2
  • 1
  • 2
  • >