Search results for "ugama"

adat /adat/ [ˈa.dət̚]
1custom; adat;
[
Adat mi binasa. Our customs are destroyed.]
[
Kiara adat ugama. There are religious customs.]
[
Adat lama. People's customs.]

2traditional law; adat istiadat; (sem. domains: 4.7 - Law, 4.3.9.1 - Custom.)
Related items: ngkepelei curse mengutuk; menyumpah, liin taboo pantang, suhakng taboo tabu; pantang-larang, iidn taboo pantang, *ijampa insult menghina

bas₁
1past tense; already; ever (as opposed to never); sudah; pernah; telah;
[
Bas ku na miohodn.]
[
Ndah bas miohodn.]
[
Ndou bas miohodn.]
[
Ndah bas. Never. Tak pernah.]
[
Sia bas adak mati. In the past he almost died.]
[
Sia simuak ugama Yuhudi. He entered Judaism.]
[
Sia bas na simuak ugama Yuhudi. He already entered Judaism.]
[
Sia bas na meti.]
[
Sia meti na.]
[
Sia kindi bunua nggien bas ta kerai.]
[
Ndihi bas megtomu. We have never met.]

2former;
[
Sia simulakng bas saa ny anu.]
[
Ipag - bas saa pusud, pusud mati. Bas saa pinsadn, pinsadn mati.]

iskul /iskul/
school; sekolah; (sem. domains: 3.6.2 - School.)
[
Iskul jousa. Adult school.]
[
Iskul ugama Silabm. Training center for Islamic studies. Pusat pengajian Islam.]
[
Iskul misidukng. Primary school. Sekolah rendah.]

kimuat /kimuat/
1to ask; question; tanya; bertanya; (sem. domains: 3.5.1.5 - Ask.)
[
Aha kimuat nya.]
[
Kimuat ou diha.]
[
Sia kimuat diaadn bakng ou miaah mah ndah.]
[
Sia kimuat diaadn. Uubm nya, "Aha miaah mah ndah?"]
[
Dei pi-kimuat!]

Similar (co-hyponym): nual interrogate menyoal

2
[
Inubuh sia i-kimuat di siga lama na, "Onu nisuruh uhubm ugama ti?"]
[
Sia i-kimuat suhu sojar dia nubuh siga lama na peiti. He questioned all the soldiers there then they were killed.]

mmati /m-/2 /mati/ [m̩.ˈmã.tʲi] See *pati;
1kill; membunuh; (sem. domains: 2.6.6.1 - Kill.)
[
Ou m-m-ati tuhih.]
[
Si anu gisuruh nya m-m-ati lama.]
[
Sia m-m-ati lama.]
[
Sia m-m-ati deirdn na. He is going to kill himself.]
[
Uhubm ugama ti gisuruh nelamat ataupudn m-m-ati lama?]
[
Esi i-m-ati tuhih? Ou. Who killed the gecko? Me.]
[
I-m-ati ou tuhih mah badih.]
[
Mingguh ringah diti bas ku i-m-ati tuhih simbatu.]
[
Sia imati deirdn na. He killed himself.]

2extinguish (light);
[
M-mati ou lampu gulu.]

na /na/
1referential;
[
Si Mual miaah kindi bali na. Mual followed going to the house.]
[
Atakng ku mpanu, gimbatadn na irumbak na. While I was walking the dock fell out from under me.]
[
saa na her spouse]
[
saa na his spouse]
[
siga lama na they]
[
bali na her house]
[
anak na his children]
[
oid na the boat]
[
uhubm na the discussion]
[
deirdn na herself]
[
pusud na her sibling]
[
Sia mori saa na. He gives it to his spouse.]
[
Sia mah lama na tidi bigiadn baru dangkih di diaadn. He and his people from the new section are jealous of me.]
[
...inoog dua tuni dipadn na]
[
Siga lama nti mulih ndah pa mohodn. These people will return without haven eaten.]
[
sia na he is the one]
[
Ina na, ndaardn na ina. That is all, there is no more of that.]
[
Ina na, ndaardn na. That is all, there is no more.]
[
Ina na tentang suad n Domon na. That is the story about Domon.]
[
Ina na matakng ou di Tuaardn. That being the case, I came to Tuaran.]
[
Ina na biniaah ou na. That being the case, I followed.]
[
Ina na ihi mulei puhul waluh sampai puhul sepulu. ]
[
Ina sisuad ku. That is my story.]
[
Ina na. That is it.]
[
Nga na ba. That's okay.]
[
dumah na saa simbatu with his one wife]
[
mah na pusud simbatu with his one sibling]
[
nubuh na saa then the spouse]
[
na pusud ga the sibling]
[
nubuh na pusud then the siblin27.44g]
[
"Dei pengai aa," kaadn na pusud.]
[
Tetak na pusud ga dioo.]
[
Na amah na melou pasal gaya anak nya na.]
[
nentaadn na lama all the people]
[
nentaadn na sisuad all the stories]
[
Ina kerai nentaadn na. That work is all.]
[
na saa libudn the wife]
[
Bakng kiara lama kisaa, na saa lahi mati teih ndara anak, mistiih na pusud ngesaa mah ipag nya.]
[
Bakng na saa lahi mati If the husband dies]
[
Bakng saa lahi na mati If the man's wife dies]
[
saa libudn na the woman's husband]
[
...pasal gaya anak nya na.]
[
sapu oid na roof of the boat]
[
tubuh ontokng na the plant sprouted]
[
na lama pisiaa the believing people]
[
na lama sompuh dipadn na the owner of the slave]
[
na kupala pegogot ugama the high priest]
[
na lama pegogot bandar na the people controlling the city]

23SG; (sem. domains: 9.2.3 - Pronouns.)
[
Sia imati deirdn na. He killed himself.]

3TOPIC; (sem. domains: 9.2.3.5 - Demonstrative pronouns.)
4PERFECT;
[
Ndah meleid. Not long. Sebentar.]
[
Ndah na meleid. Not long now; in a moment. Sebentar lagi.]
[
Ndah medadi.]
[
Ndah na medadi.]
[
Ndah na ndedi.]
[
Meleid na. A long time from now.]
[
Meleid pa. A long time yet.]
[
Ingat na. Look out!]
[
meti na dead]
[
Matakng na sia. He is coming now.]
[
Bas na.]
[
Bas ku na kidoor.]
[
Ndou kidoor. I do not hear.]
[
Ndou bas kidoor.]
[
Baa, mpanu ta na. Come on, let's go now.]
[
Mbuat nu na?]
[
kaah na approaching here & now]
[
Kaah na si anu. What's his name is nearby now.]
[
Na haah na. near now]
[
di kimidiadn behind]
[
di na kimidiadn afterward]
[
mingad near]
[
mingad na near DC]
[
meseirt na always]

5now;
[
na haah na right now]
[
ringah na before now]

nuud /ŋ-/ /tuud/ See tuud;
help someone; (sem. domains: 4.3.4.2 - Help.)
[
Sia nuud diaadn.]
[
Uhubm ugama ti gisuruh nuud ataupudn ngudusa?]

ngudusa See dusa;

[
Uhubm ugama ti gisuruh nuud ataupudn ngudusa?]

pegogot /peg-/ /ogot/ See *ogot;
hold on; (sem. domains: 7.3.4.4 - Hold.)
[
Bakng Itala pegogot munusiah, lama ndah selalu kiladu pasal kiara mogot. If God controls men, ...]
[
Lama pegogot ugama. People controlling religion. Imam.]
[
Kahal a pegogot ny elih?]

pelei /pelej/
1broken taboo; (sem. domains: 4.9.5.6.1 - Taboo.)
[
Dei pegterampag dioo! Pelei si elih.]
[
Pelei aha. Aha ndah mbajuh.]

Similar (co-hyponym): imbuatadn curse, *ijampa insult menghina, libag ridicule; insult; humiliate menghina, simbuat curse ; Similar (co-hyponym): jiniampa, balakng disease

2curse;
[
Ngai pelei. State a curse.]
[
Bakng ngai pelei, matakng ladu. If you make a curse, then sickness will come upon you.]
[
Ngai pelei - najah tidi ugama mi.]
[
Ndihi kaap ngai pelei, lama hatih mantak.]

ugama /ugama/
religion; agama; (sem. domains: 4.9 - Religion.)
[
Lama pegogot ugama. Priest. Imam.]
[
Ugama Isilabm. Islam.]
[
Ugama Kiristiadn. Christianity. Agama Kristian.]
[
Mogot ugama - meseirt na pisiaa. Bawa ugama.]

utuardn /atur/ /-an/ See atur;
arrange; (sem. domains: 7.5 - Arrange.)
[
Sia miaah utuardn undakng-undakng ugama nya.]