Browse Dagbani


a
aa
b
c
ch
d
e
ɛ
ee
f
g
ɣ
gb
gy
h
i
ii
j
k
kp
l
m
n
ny
ŋ
ŋm
ɔ
oo
p
q
r
s
sh
t
u
uu
v
w
x
y
z
ʒ

y


yi· ptc if
yi· ptc used to, usually
yi· yira; yibu cf: nyaan^yira, nyaaŋa·, nyaan^yibo, nyaanzaana, nyaandola; cf: nyaan^yibo, nyaaŋa·. v 1to go out, go from 2to appear, come out in the open, come out clean, be ('turn out as') 3to be involved 4to divorce, woman leaves her husband
yibala yibalanima n one who is a secret enemy because of envy
yibali n a relative, kinsperson
yibilisi yibilisinima cf: Ibilisi, -lana·, -nima·. n 1irresponsibility 2madness caused by demon possession; an irresponsible person, demon-possessed person
yidaanpaɣa yidaanpaɣiba cf: yidana, yiliyidana, Yidanbɔrigu. n 1wife, housewife 2the status and behviour of a wife
yidana yidannima cf: yidantaa, taa·; cf: yiliyidana, yidaanpaɣa, Yidanbɔrigu. n 1husband 2house owner; the status and behviour of a husband
Yidanbɔrigu cf: yidana, yiliyidana, yidaanpaɣa. n blacksmiths' Chief in Yendi (title)
yidantaa cf: yidana, taa·; cf: 'taa·. n a woman's first husband
yiee excl Goodness! - exclamation of pleasant surprise
yiɣi yiɣira; 'yiɣira cf: yirisi, yiɣisi·; cf: yiɣirigu·, bin^yiɣirigu; cf: 'yiɣirigu·, bin^yiɣirigu. 1v to jump, dive 2v to fly 3v to vanish 4adj to suddenly ...; flying-
yiɣirigu· yiɣirisi cf: yiɣi, bin^yiɣirigu. n 1aeroplane 2flying creature
yiɣisi· yiɣisira; yiɣisibu cf: yaɣisi·; cf: yirisi, yiɣi; cf: biŋkumda, bini, kum·, biŋkumdi^ŋmɛra, ŋme, kuhi·, kuŋa, kunkuma, kunkummaana, -lana·, mali·, kunzoo, kuŋyiɣisili, chɔriŋmɛra, yaɣisi·, yirisi; cf: suhu, suhukpaŋsibo, suhupiɛlli, suhuyini, suhuʒia, suhubɔhibo, suhuchihibo, suhudamli, suhufabu, suhugarigu, suhukabili, suhukpeeni, suhumahili, suhuŋooli, suhusaɣiŋgu, suhutuŋ, suhuyiɣisili, suhuyoli, suhuyubu, suhuyurilim, suhuzɔhigu, sujee, bɔhi, chihi·, dam·, fa·, kabi·, kpaŋsi, mahili·, ŋooi·, piɛlli·, -lana·, -nima·, saɣim·, 'yoli·, suhu·x, yu, yurilim, zɔhi, ʒi·, je·, yɛliyura, yubu, -lim·. v 1to rise up, raise (sb.) up, get up 2to start on a journey, "start an engine" (IM) 3to recur "(of illness)" (IM) 4to fail to fulfil, cause to fail 5to pass away
yiɣisi· yiɣisira; yiɣisibu v vanish, disappear
yiha cf: kayiha, yihi, kahu.
yihi yihira; yihibu cf: waazuyihira, waazu; cf: -yiha, kayiha, yihiŋ, kpiin^yihiŋ, paɣiyihiŋ; cf: waazuyihibu, waazu; cf: kayiha, yiha, kahu; cf: paɣiyihiŋ, paɣa. v 1to take out of, extract 2to take away, remove 3to be sufficient for 4to disseminate, tell out (news, message) 5to display (a characteristic) 6to glean
yihim yihima cf: naɣiyihim. n horse grass [sp.], weeds
yihiŋ cf: -yiha, yihi, kayiha, kpiin^yihiŋ, paɣiyihiŋ; cf: kpi, 'kpiŋ, yɔkpiŋlana, binkpiŋ, kpihi, kpihim, kpima, kpiuŋ, kpiin^yihiŋ, kakpiri. adj former, ex-, divorced
yiina hanging
yiko yikonima; yikolaannima cf: -lana·. n 1power (positional) 2authority 3ability 4might (achieved power) 5strength; powerful person, "wealthy" (IM)
yikombiɛlim n plot, deceitful plan
yili· yiya cf: nayili, naa·, nima·; cf: yabiyili·, yaba·; cf: mayilinima, ma·, nima·; cf: dooyili, doo·; cf: diɛnkuli, deemba, kuli·, kubaɣiri, kunoo, kutumo, kuyili, kuyilli, kɔrinamgbandi, noo·, tumo, yilli·, noonini, nɔbila, nɔbindi, nɔchɛriga, nɔchichɛriga, nɔkɔbigu, nɔnyaŋ, nɔsali, nɔsuɣu, nɔtili, nɔyoli, nɔyuni, puunoo, nini, dooyili, yabiyili, yilibia·, yilibia·, yilipaɣa, yiliyidana, yilnima, bia, paɣa, yiliyiina, yiliyiinili, yili·, lana. n 1house 2compound 3House of ... (name of place or family)
yili· yinda; yilibu cf: goli·, yiligi·. v 1to hang sth. up 2to hang (that is, to kill by hanging) 3to be indeterminate, neither one nor the other
yili· yinda; yilibu v to leak