Resultado de búsqueda de "gagantsi₃"

gagantsi₃ vtr. {yogakaro} avtr. comer, alimentarse de; consumir. Yogari parari onti yogagetari maganiro timagetatsirira niaaku kañorira shima, etari, kempiti, mamori. La nutria se alimenta de todo lo que vive en el agua como, por ejemplo, boquichicos, carachamas chicas y grandes, y sábalos. Ipotakerora apa itsamaire oganakaro magatiro ogonkevagetaka segashiku. Cuando mi papá quemó su chacra (nueva), (el fuego) consumió todo hasta llegar al ungurahual. Yogari notomi tera irogasanotemparo poiri shitea. Ogari pochaakyarira, iroro pinkante yoviikaro. Mi hijo no consume mucho masato que está muy fermentado. En cambio, el que no está fermentado (lit. el que es dulce), sí, claro que lo toma. bvtr. tomar (p.ej. ayahuasca, medicina). Yoganaka igamarampite, ipeganaka seripigari. Comenzó a tomar ayahuasca y se convirtió en curandero. Ogavetakaro ampi ipakerorira gavintantatsirira, kantankicha tera agaveero. Ella tomó la medicina que le había dado el doctor, pero no la curó (lit. no la podía).

shigagantsi₃ vt. {yashigakero} chupar (caña de azúcar y otras cosas que contienen jugo). Ogari tsinaneegi ashigakero kovaarivocharokite oniagakerora oani. Ogari oshite akipatakero okitatakero. Las mujeres chupan (los frutos de) kovaarivocharokite tragando su jugo. Envuelven y entierran el afrecho.

paagagantsi₃ vt. {yampaagakeri} convidar o invitar a alguien a tomar una bebida del mismo recipiente del cual uno está tomando. Agakemparika nogutagiterite, nontinkasetagantake shitea nampaagakempira. Cuando llegue mi cumpleaños, haré preparar masato y te invitaré a tomar junto conmigo.