Resultado de búsqueda de "yataguatake"

yataguatake V. taguatagantsi.

taguatagantsi vi. {yataguatake} surcar los rápidos, una catarata o una cascada (en un río). Nopokaigai chapi nomagaigapai okagakara, teranika agavee antaguatanakera pitotsi opariavagetityo kara, impo okuta nagashiigakero shivitsa ogatsantsani nopantsaigakero, ovashi ataguatanake. Ayer vinimos (de río abajo) y pasamos la noche cerca de donde había un paso peligroso porque la canoa no pudo subir la cascada que es muy elevada. Entonces por la mañana cogimos bejucos largos con los que la jalamos, y por consiguiente subió. Chapi noatuti opariatakera nia noneake shima yataguatanake iaigakera katonko. Ayer fui donde hay una catarata en el río y vi a boquichicos surcar e ir río arriba. V. tagutagantsi, óani, gatsonkuatagantsi.

kamagutagantsi vt. {ikamagutakeri} mirar. Okutagitetanaira ikantiro itsinanetsite: “Inkaara nokisanivagetake taitarakari, nonei ipokake yataguatake timaatatsirira oaaku. Maika nantavagetaera pinkantakani pinkamagutaeri notomi gara iageti samani”. Al día siguiente él le dijo a su mujer: “Endenantes tuve un mal sueño y (no sé) qué pasará (más tarde). Ahora mientras voy a trabajar, cuida bien (lit. mira continuamente) a mi hijo que no vaya a ninguna parte (lit. léjos)”. • Cuando aparece con -av contr. puede tener el sig. de usar como modelo. Yogari icha atake yogotanake yantira tsivogo, kantankicha tera tsikyata iragashitemparo irirori igitoku, onti ikamagutavake yantirira apa. Mi hermano ya está aprendiendo a hacer una caja de caña brava, pero claro que no ha sacado (el modelo) de su propia cabeza, sino que usó como modelo el que mi papá había hecho.