mɨts v. to die mourir (18 groups, 47 languages) A rel. to: mits.
This is one of the most widely-attested Central Chadic roots, and reflexes are found in all eighteen groups. There is a regular change *ts→t which took place independently in several different groups. The resulting *t has the unestablished reflexes *d in Proto-Kotoko North, *ɗ in Proto-Musgum and *r in Proto-Kotoko South. If the Sukur word is cognate, then we have the regular change *ts→s, and the initial *m has the irregular reflex /ŋʷ/.

1Proto-Bata *mɨt die mourir 1.1) Jimi (Djibi) mətən Mourir 1.2) Sharwa (Gravina) mɨtə mourir

2Proto-Daba *mɨts die mourir 2.1) Buwal (Viljoen) mɑtʃ die mourir 2.2) Gavar (Viljoen) mtʃɑ die mourir 2.3) Mbudum (Ndokobaï) kəmətʃ die mourir 2.4) Daba (Lienhard) mə̀tʃ la mort, mourir

3Proto-Mafa *mɨtsa die mourir 3.1) Mafa (Barreteau) mətsa mourir 3.2) Cuvok (Gravina) mətsa die mourir

4Proto-Tera *mɨt die mourir 4.1) Tera (Newman) məɗi die 4.1.1) Tera (Newman) məɗi death 4.1.2) Tera (Newman) məɗi corpse 4.2) Nyimatli (Harley) mu̱t die

5Proto-Sukur *ŋʷɨs die mourir 5.1) Sukur (Thomas) ŋus die

6Proto-Hurza *mɨts die mourir 6.1) Mbuko (Gravina) mats to die mourir 6.2) Vame (Kinnaird) mə́tsà die mourir

7Proto-Margi *mɨta die mourir 7.1) Bura (Blench) mta To die Past tense mta

8Proto-Mandara *mɨtsa die mourir 8.1) Matal (Branger) mamtsaj die mourir 8.2) Podoko (Swackhammer) mɨtʃé 1 mourir 8.3) Malgwa (Löhr) mtsa die, death 8.4) Glavda (Nghagyiva) ɨ̀mtsᵊga die 8.5) Dghwede (Frick) mtsa death, to die

9Proto-Mofu *mɨt die mourir 9.1) Ouldeme (Kinnaird) mə̀t die mourir 9.2) Mada (Nkoumou) mamta mourir 9.3) Moloko (Friesen) mat die mourir 9.4) Zulgo (Haller) mə̀t mourir 9.5) Gemzek (Sabatai) meməte die mourir 9.6) Merey (Gravina) mət die mourir, (être) mort 9.7) Dugwor (Jubumna) məmtaj die mourir 9.8) Mofu-Gudur (Hollingsworth) ́məts die mourir 9.8.1) Mofu-Gudur (Hollingsworth) mémətsej mourir, la mort

10Proto-Maroua *muts die mourir 10.1) Giziga Moutourwa (Michielan) mutʃ mourir, mort 10.2) Giziga Marva (Hamidou) mutʃ die mourir 10.3) Mbazla (Tourneux) mutʃ mourir 10.3.1) Mbazla (SILSurvey) múitʃ die mourir

11Proto-Lamang *mɨta die mourir 11.1) Lamang (Wolff) mta die 11.2) Hdi (Bramlett) mətaj to die mourir

12Proto-Higi *mɨtɨ die mourir 12.1) Kamwe-Nkafa (Harley) mtə́ Die 12.1.1) Kamwe-Nkafa (Harley) mtə to die 12.2) Kamwe-Futu (Harley) mto die; dying 12.3) Psikye (Angelo) mtə́ die 12.4) Bana (Lienhard) m(ə)tí mourir, la mort

13Proto-Kotoko Island *matɨ die mourir 13.1) Buduma (McKone) matə die mourir

14Proto-Kotoko North *madɨ die mourir 14.1) Afade (Allison) madɨ die mourir 14.2) Mpade (Allison) màdɨ̀ die mourir 14.3) Malgbe (Allison) madi die mourir

15Proto-Kotoko Centre *mɨt die mourir 15.1) Lagwan (Allison) mɨti die mourir 15.2) Mser (Allison) mato die mourir

16Proto-Kotoko South *mara die mourir 16.1) Zina (Odden) màrà die mourir

17Proto-Musgum *mɨɗɨ ʸ die mourir 17.1) Vulum (Tourneux) miri mourir 17.2) Mulwi (Tourneux) miri mourir 17.3) Mbara (Tourneux) miʼdiŋ die

18Proto-Gidar *ɨmta die mourir 18.1) Gidar (Hungerford) əmta mourir 18.2) Gidar (Schuh) umta mourir

19Shoa Arabic mât; môt; majjit die mourir

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *