Browse Vernacular - English


নোংথকnongthak0noŋ-tʰəkCVCCVC1.1Sky
নোংথাঙnongthang0nনোংথাঙ কূপ্পাcomp.vi
নোংথাঙ কূপ্পাnongthang kuppa0vicomp. ofনোংথাঙ
নোংথীnongthi0nóŋ.tʰìCVC.CVOMনোংnongনোংnongrain+OMথীthiফজদবা, ফত্তবাphajadaba, phattabanot nice or goodফজদবা, ফত্তবা নোংPhajadaba, phattaba nongBad rainnহৌজিক্তি ‘‘নোংথী নোংমংবা’’ হায়বখক্তদা শীজিন্নরেHoujikti "nongthi nongmangba" haibakhaktada sijinnareNow only in "nongthi nongmangba"(পান্থোইপী খোঙকুল) নোংথী কোঙয়াঙ মীচয়শু, লোকলৌ পললাং য়িনমখাঙ, অরুপী থোংলেল তারা-মিপাই পায় ...(Panthoipi Khongkul) Nongthi kongyang icheisu, loklou pallang yinamkhang, arupi thonglel tara-mipai pai ...নোংথী নোংমংবাcomp.1adj2n
নোংথী নোংমংবাnongthi nongmangba01adj2ncomp. ofনোংথী
নোংথৌnongthou0nóŋ.tʰə̀uCVC.CVVOMনোংঅতিয়া, সোরারেন, লাইগি লৈফমatiya, soraren, laigi leiphamthe sky, the abode of gods+OMথৌn1(পান্থোইপী খোঙকুল) খোইমোম লাই ময়েঙ, খোইরা মরুকি কোরও মীনোংথৌ, ৱাংপল মী কাশা তাও-ও ... (Panthoipi Khongkhul) Khoimom lai mayeng, khoira maruki korao [korou] minongthou, wangpal mi kasa tao-o ...Synonymsনিংথৌ 12কয়া শীজিন্নদ্রেসাহিত্যঅতিয়াkaya sijinnadresahityaatiyararelitearythe sky(চৈথারোল কুম্বাবা) শক ১৬৬৭ ... লাংবন ... ৬নি য়ুমশকৈশদা পাখংবা নোংথৌদগী খাওরৌ মচা ওইনা ফিফৌ মমাংদা তারকএ৷(Cheitharol Kumbaba) Sak 1667 ... Langban ... 6ni Yumsakeisada Pakhangba nongthoudagi khaorou macha oina phiphou mamangda tarake.(ৱাচেৎলোন) অদুবু হেনবা অমা লৈ হায়রবদি৷ নোংথৌ মতোন্দা য়েংও৷ লায়পাক মখাদা য়েংও৷ লৈরোইদবনে খঙও৷(Wachetlon) Adubu henba ama lei hairabadi. Nongthou matonda yengo. Leipak makhada yengo. Leiroidabane khango.
নোংথৌ লৈবাক0n
নোংথ্রৈnongthrei0nóŋ.tʰrə̀iCVC.CCVVn
নোংদমnongdam0n1(করিগুম্বা ফিলোসোফী অমসুং থাজবগি পরিং খরদা) তৌবা ঙম্বা মতীক লৈবা করিগুম্বা অমনা নত্রগা লাইনা মী অমগি নত্রগা লৈবাক অমগি পুন্সিদা থোকপা থৌদোক খরা নত্রগা লোইনমক হান্না নত্রগা মতাং মতাংগি ওইনা অসুম্না ওইরসনু হায়না হোংদোকপা য়াদনা লেপ্পা(Karigumba philosophi amasung thajabagi paring kharada) touba ngamba matik leiba karigumba amana natraga laina mi amagi natraga leibak amagi punsida thokpa thoudok khara natraga loinamak hanna natraga matang matanggi oina asumna oirasanu haina hongdokpa yadana leppa(In certain philosophical and popular systems of belief) the act of determining or predetermining all events or some events in the life of a person or a community unalterably by some power, agency, or goddestining(পান্থোইপী খোঙকুল) য়োয়বু নোইনু থুমলৈম, তমপা নোংতম হাললকপী, তাইপঙ থৱায় লীকলেং ওইরিপী, সনা নখোঙ খাতা মানপী খূতপনন খচিক্ত প্রুমচরককে৷(Panthoipi Khongkul) Yoibu noinu thumleima, tampa nongtam hallakpi, taipang thawai likleng oiripi, sana nakhong khata manpi khutapnana khachikta prumcharakke.Synonymsলাইনা তম্বা 12(করিগুম্বা ফিলোসোফী অমসুং থাজবগি পরিং খরদা) মীশক অমগি নত্রগা লৈবাক অমগি পুনসিদা থোকপা থৌদোক খরা নত্রগা লোইনমক হান্না নত্রগা মতাং মতাংগি ওইনা অসুম্না ওইরসনু হায়না তৌবা ঙম্বা মতীক লৈবা করিগুম্বা অমনা নত্রগা লাইনা হোংদোকপা য়াদনা লেপ্পগি থৌওঙ(Karigumba philosophy amasung thajabagi paring kharada) misak amagi natraga leibak amagi punsida thokpa thoudok khara natraga loinamak hanna natraga matang matanggi oina asumna oirasanu haina touba ngamba matik leiba karigumba amana natraga laina hongdokpa yadana leppagi thouong(In certain philosophical and popular systems of belief) the principle of predetermining all events or some events in the life of a person or a community unalterably by some power, agency, or goddestiny; fateSee alsoলাইবক 13(করিগুম্বা ফিলোসোফী অমসুং থাজবগি পরিং খরদা) তৌবা ঙম্বা মতীক লৈবা করিগুম্বা অমনা নত্রগা লাইনা মী অমগি নত্রগা লৈবাক অমগি পুন্সিদা অসুম্না ওইরসনু হায়না হান্না নত্রগা মতাং মতাংগি ওইনা অসুম্না ওইরসনু হায়না হোংদোকপা য়াদনা লেপ্পা, তম্বা থৌদোক(Karigumba philosophi amasung thajabagi paring kharada) touba ngamba matik leiba karigumba amana natraga laina mi amagi natraga leibak amagi punsida thokpa thoudok khara natraga loinamak hanna natraga matang matanggi oina asumna oirasanu haina hongdokpa yadana leppa, tamba thoudok(In certain philosophical and popular systems of belief) all events or some events in the life of a person or a community life that are unalterably predetermined from eternity by some principle, power, agency, or goddestiny; fatecomp. ofনোং 1তম্বা3 1নোংদম থীবাcomp.adjনোংদমখোলcomp.nনোংদম নাইদবাid.adjনোংদম্বা মানাunspec. comp. form
নোংদম থীবাnongdam thiba0adjcomp. ofনোংদম
নোংদম নাইদবাnongdam naidaba0adjid. ofনোংদম
নোংদমখোলnongdamkhol0ncomp. ofনোংদম
নোংদম্বাnongdamba0nóŋ.də́m.bəCVC.CVC.CV1vtলাইবক্তা করিগুম্বা অমা থোকউ, ওইয়ু হায়না (লাইনা) তম্বা, লেপ্পাLaibakta karigumba ama thoku, oiyu haina (laina) tamba, leppadestine(হেমচন্দ্র চনম, ২০০৬: চায়নরোল) তুপী নাসুংলাংকি আমল খমলয় কুমপাপু ৷৷ লাইপক নোংতমলকপাপু ৷৷ কচেং থাঙঅোইনানা ৷৷ য়ী্ৱা চাপু অোইখিকে৷৷(Hemchandra Chanam, 2006: Chainarol) Tupi nasunglangki amal khamlei kumpapu laipak nongtamlakpapu, kacheng thangoinana yiwa chapu oikhike.4.9.4.5Destiny2ncomp. ofতম্বা3 1নোং 1
নোংদম্বা মানাnongdamba mana0unspec. comp. form ofনোংদম
নোংদোনnongdon0nóŋ-donCVCCVCOMনোংঅতিয়াatiyaheavens, sky+OMমতোনখ্বাইদগি ৱাংবা শরূকkhwaidagi wangba sarukthe highest pointঅতিয়াগি খ্বাইদগি ৱাংবা মফমAtiyagi khwaidagi wangba maphamThe highest point of the skyPhon. var.নোংদোলnóŋ-doln1(লমাবম কমল, early 1930s) লকানুংগি লম্মৈদি মৈচাক ফবা হেঙ্গৎলকই / অহিং তাংলৌ থেঙলগা নোংদোন লীক্লা তারগা / নোংমদোন লীক্লা তারগা৷(Lamabam Kamal, early 1930s) Lakanunggi lammeidi meichak phaba hengatlaki / Ahing tanglou thenglaga nongdon likla taraklaga / Nongmadon likla taraga.Synonymsঅতিয়া 1নোংদোলনোংমদোনশোরারেন 221.1Sky
নোংপোকNongpok0nóŋ.pòkCVC.CVCn(ৱাচেৎলোন) কোরোন ৯ মা কৌবদি থোঙ ৯ মনে৷ উমংলাই ৯ মনে, ঐহাক কৌএ, ঈশক কৌএ, নোংপোক কৌএ ...(Wachetlon) Koron 9 ma koubadi thong 9 mane. Umanglai 9 mane, eihak koue, isak koue, nongpok koue ...(ৱাচেৎলোন) ... লয়চিন্নে, অতিংকোক্নে, থোঙঙারেন্নে, নোংপোক্নে, কৌব্রুনে, লাইফঙথৌনে, লাইনুরানে ...(Wachetlon) ... leichinne, atingkokne, Thongngarenne, Nongpokne, Koubrune, laiphangthoune, lainurane ...
নোংফিnongphi0n(অশোক কুমার এল, ২০১৪, ২০১৬) নুপীশিংনা শেৎন ইন্নরম্বা ফিশিংদি মুঙফি, চিনফি, লাইফি ৱানা কাতংফি, লাইফি তোংকাপ ফি, শরোং ফি, লংতোম ফি, য়াইরোং ফি, চামি ফি, তোংকাপ ফি, হৈকোয় ফি, সিংখন ফি, লাইয়েক ফি, পুরুম ফি, ফাকং ফি, তরাউ ফি, ফিমু য়েকপা ফি, নোংফি, খুনুং মফুমফি, খুনুং চুখনফি, চিঙখোং ফিমু ফি, ফিমু ললাৎতা, খুনুং থাখং ফি, ফারৌ ফিঙাং শঙমু লাংসু ফি, থাংলি, চৈরৈ নিংথৌ ফি, অসিনচিংবা৷(Ashok Kumar L, 2014, 2016) Nupisingna setna innaramba phisingdi mungphi, chinphi, laiphi wana katangphi, laiphi tongkap phi, sarong phi, langtom phi, yairong phi, chami phi, tongkap phi, heikoi phi, singkhan phi, laiyek phi, Purum phi, phakang phi, Tarao phi, phimu yekpa phi, nongphi, khunung maphumphi, khunung chukhanphi, chingkhong phimu phi, phimu lalatta, khunung thakhang phi, pharou phi phingang sangmu langsu phi, thangli, cheirei ningthou phi, asinachingba.
নোংবানNongban0nóŋ.bánCVC.CVC1nখম্বা-থোইবীগি ৱারীদা য়াওবা মোইরাংগি থাক ৱাংবা শাগৈগি ইনাক কৈরাক খুনবা নূপা৷ মহাক্কি নূপী কয়া লৈ, অদুবু থোইবীবু পামদুনা মাগি নূপী ওইনবা হোৎনদুনা লৈ৷ মপানদি নোংবান্দা থাজনীংলবসু থোইবীনদি মমা মপা লৈজদবা, মচেনা চাউনবা য়োক্লকপা লায়রবা খম্ববু নুংশিKhamba-Thoibigi warida yaoba Moiranggi thak wangba sageigi inak keirak khunba nupani. Mahakki nupi kaya lei, adubu Thoibibu pamduna magi nupi oinaba hotnaduna lei. Mapanadi Nongbanda thajaninglabasu Thoibinadi mama mapa leijadaba, machena chaonaba yoklakpa lairaba khambabu nungsiA noble man of Moirang in the Khamba-Thoibi epic, who was married to several wives but was still after the hands of Thoibi, who, despite her father's intention to marry her off to Nongban, was in love with Khamba, a poor orphan brought up by his elder sister Khamnu2nফিগরেতিভনোংবানগুম্না নাপল ৱাংবা, মীদা অকায়বা তৌগনবা, মশক্তি ফজরগা মীনা নুংশিদবা নত্রগা নুংশিদবা শক্তা তাবা মীfigurativeNongbangumna napal wangba, mida akaiba touganba, masakti phajaraga mina nungsidaba natraga nungsidaba sakta taba mifigurativeA handsome person who is hated by people because he is proud and arrogant like Nongban and often wrongs people3adjশীজিন্নদ্রেঅঙোম শলাইদা পোকপাSijinnadreAngom salaida pokpaObsoleteOf the Angom clan(হেমচন্দ্র চনম, ২০০৬: চায়নরোল) হায়েং নোংপাল য়ীপারিপু সাৎলকলপাতী ৷৷ তুপী নাকতা তাইয়াম নিংথৌ সেলনাপীঅো৷৷ য়ীমোম নোংপাললোনপু ৷৷ সাৎলকলাপাতী ৷৷ লাইরেল নঙকি তানলোন (তানলোয়?) আখুপী ৷৷ লুমলেল আতোলপী আহিং ১০ চাথোৎপী ৷৷ নোংথিল সিললোন লোনলাংপী ৷৷ পু ৷৷ আঅোইনাপীঅো৷৷(Hemchandra Chanam, 2006: Chainarol) Hayeng Nongpal yiparipu satlapati tupi nakta taiyam ningthou selnapio. Yimom nongpallonpu satlaklapati lairel nangki tanloi akhupi, lumlel atolpi, ahing 10 chathotpi, nongthil sillon lonlangpi pu aoinapio.
নোংবাল্লৈnongballei0nóŋ.bál.lə́iCVC.CVC.CVVdial. var.করাং তিঙ্খংকরাংলৈThang.nভর্বেনা ফেমিলিগি মনুং চনবা, চহীচুপ্পা শংদুনা লৈবা, মিতর অনীমুক য়ৌনা ৱাংবা মোংশোঙ ওইনা হৌগনবা, মউ নাইবা, তিঙ্খং পানবা পাম্বীনি৷ উতোং ওইনা তৌরগা মতোন্দা লৈনা মরি লোঙবা মখল মখলগি মচুগি লৈ মচা মচানা চবূন চবূন পূনশিল্লগা লৈখোক অমদা পূন্না শাৎলী৷ লৈশিংদু লিবগি চাংনচিংবগি মখা পোন্না মচুশু হোংই৷ মনাদু নৈথৎপদা মনম কল্লী৷ অশংবা মহৈদু মুল্লকপদা মুশিল্লী৷ ত্রোপিক্কি লমদা হৌই৷Lantana camarabig-sage; korsoe wiwiri; korsu wiri; red-sage; tickberry; umbelanterna; white-sage; wild-sageSynonymsতিঙ্খং পাম্বীথীরৈশম্বল্লৈ 2
নোংমগিnongmagi0adv(চৈথারোল কুম্বাবা) লাইস্না পান্নদুনা অহীং মী ওই নুংথিল লাই ৱোইদুনা মতম কুইনা লৈরক্লবদা নোংমগী অহীংদা লাইস্নানা হায়রকএ৷(Cheitharol Kumbaba) Laisna pannaduna ahing mi oi nungthil lai woiduna matam kuina leiraklabada nongmagi ahingda Laisnana hairake.
নোংমদাnongmada0nóŋ.mə.dəCVC.CV.CVadv1নুমীৎ অমত্তদাNumit amattadaOn the same day2মতম কুইনা চঙদনা, নুমীৎ অমখক্কি মনুংদাMatam kuina changdana, numit amakhakkhi manungdaWithout taking long, in a single day
নোংমদি0comp. ofনোংমা1
নোংমদোনnongmadon0nóŋ.mə.dónCVC.CV.CVCOMনোংheaven, sky+Man.মতোনখ্বাইদগি ৱাংবা শরূকkhwaidagi wangba sarukthe highest pointঅতিয়াগি খ্বাইদগি ৱাংবা শরূকatiyagi khwaidagi wangba sarukhighest point of the skyPhon. var.নোংমদোলnóŋ.mə.dolnসাহিত্যঅতিয়া; অতিয়াগি খ্বাইদগি ৱাংবা মফমsahityaAtiya; atiyagi khwaidagi wangba maphamlitearyThe sky or heavenfirmament; heaven; skies; sky; welkin(লমাবম কমল, early 1930s) লকানুংগি লম্মৈদি মৈচাক ফবা হেঙ্গৎলকই / অহিং তাংলৌ থেঙলগা নোংদোন লীক্লা তারগা / নোংমদোন লীক্লা তারগা৷(Lamabam Kamal, early 1930s) Lakanunggi lammeidi meichak phaba hengatlaki / Ahing tanglou thenglaga nongdon likla taraklaga / Nongmadon likla taraga.Synonymsঅতিয়া 1নোংদোন 1নোংদোলশোরারেন 2