3.2.1. Mind

jajiyamanninsanity that is temporary and brought on by a spirit, causing a man to become violentlonglongGetiipmat yikuatake nanii jajiyaman wale tiikuan dukue ve nanii vakiitniik.We were going to a village and then we saw a man that is insane and we ran away.Mipela laik go long wanpela ples na mipela i lukim longlong man na mipela ranawe.3.2.1Mind
kusiitvcreate, fabricate a storykamapim storiKo kaapaba kusiitne de wuniikue gabuk. Out of nowhere they made up a story [about me] and told me.Ol i kamapim nating toktok [long nem bilong mi] na ol i toktok long mi.Nana gaikudi bagu du kupuk de kusiitne waadete, nanii waatu.Three men created a song in our langauge and sing it, and we sing it.Tripela man i kamapim tokples song bilong mipela na singim, na mipela save singim.9.1.2.5Make3.2.1.2Imagine
mosiitnunderstanding, knowledgesaveKu baraba de mi gagang yai daadete ve mosiit ye dii yorokniik, "Nak valka naniiba sakutuwe yako."A sorcerer came as leaves blown by the wind and fell and he saw it, understood and thought, "Something bad is about to happen to us."Sanguma i save kam olsem lip bilong diwai taim win blo na em i lukim na save tinting, wanpela samting i laik kamap long mipela"Nyan guane nyaan ga," we nanii tu. Mosiit wale nii tu."She is a small child," we thought. She was aware of it.Mipela ting em liklik pikinini na stap. Em stap wantaim save.3.2.1Mind
miniviinwise man, able to think well or speak well and has a lot of experiencesavemanMinivii minivii radekuan kaapa yile dama jiibue yibak.Don't walk between the leaders where they are sitting.Hap ples bikpela bikpela saveman sindaun long en no ken go kros long pes bilong ol.3.2.1.3Intelligent4.9.4.1Sorcery
papasoso waavdeliberate, contemplateskelim tingtingSat yile magiin kiiraatiidam papasoso wunii wai yaak.I went to the lake and deliberated on how many fish I got and I returned.Mi go long raunwara na mi kisim planti pis na mi skelim tingting na mi kam.3.2.1.1Think about
soso waavpuzzle, contemplate, ponder something that is not understoodtingting planti, skelim3.2.1Mind
wusiip waavdesire, wantgat laikBagu nakulakba yi wuniikue wadete wunii wak, "Wusiip wai, van yaakwunii."They told me to go along to the dance and I said, "If I want, then I will come."Ol i tokim mi long go wantaim long singsing na mi tok, "Sapos mi laik, em bai mi kam."antwutkiya ya 13.2.1Mind
yiirutvforgetlus tingtingYiput kure biiriikii yai viituwe ye, wunii wuna kiibi yiirutniik.I wanted to come quickly to see you two, and I forgot my basket.Mi laik kam hariap na lukim yutupela, na mi lusim tingting long basket bilong mi.3.2.1Mind
yorosiitvthink and learnsave, tingting gutYile dekii siikusiipiilak gabukiyakiimiinii. Yorosiitne yikiinba gabuka.Don't go and say whatever. Think about it and speak properly.Yu no ken go na toktok nabaut nabaut. Tingting gut na toktok isi.3.2.1.1Think about3.2.2Learn
yorokvthinktingimKuaatuwe anii yorokgo.We are thinking we want to sleep.Mitupela ting mitupela laik slip.3.2.1Mind
yoroyoronthoughttingtingAgi nyaan kapiire yoroyoro dii yorokniik. This man was thinking bad thoughts.Dispela man i kisim tingting nogut.3.2.1Mind
yoronakivthink carefullytingim gutNanii nana vot yoronakiye bu kuibo.We need to think carefully before we cast our vote.Mipela i mas tingting gut na givim vot bilong mipela.3.2.1.1Think about
yorokari yorokarevponder, mentally debate about somethingtingting i go na tingting i kamJiipa kutmiiniing damgii yorokari yorokare te miinii yaakiyo.Ponder about the way that you will do the work and then come.Wok bai yu mekim long en tingim i go tingim i kam stap na yu kam.3.2.1Mind