Bolinao - English


a
b
c
d
e
g
h
i
j
k
l
m
n
ng
o
p
r
s
t
u
v
w
y

s


santigwasan-ti-gwanBolGawa' nin main anito tan ritwal nin gaw'en pigaw matandaan a saya bagay nin kai tanda' o kiirgo sa tawo nin nati.TagPatawas.EngIncantations performed to the spirits by a medium in order to heal someone or especially to find out something from the dead.Rel. toatangRelmangngibawanensusumawenDer.manantigwasantigwawensantigwawen
santigwawensan-ti-gwa-wɘnPuon:santigwavoTagTawasan.EngTo do the incantations and contact the spirits for healing or answers.Syn clsmanggagamodActmanantigwa
santossan-t`osSpsantoholy, saintnBolImahin o paka'kitan konran nu'nan tutawo sa pammemper.TagSantong patron; rebulto; larawan; istatwa; santo; patron.IloKatinikan; aramid ti ima nga pagrukbaban.EngSacred images, such as the patron saint.Spch var.santoMasssusantosCmpdpalo santoDer.kasantusanmamasantosmapasantomasantosmipasantosmisantu-santosnikasantopisantu-santossangkasantusanid.masantos nin bali
santwaryosan-tw`ar-yoSpsantuariosanctuarynBolLugar a masantos a pangraywan konan Dios; masagradon lugar sa luob nin simbaan o kapilya.TagDambana; santwaryo.IloNasanto nga ayan; santwario.EngA protected area, sanctuary, inside the church, the altar.Syn clsaltar 1
sang'a-sang'apsaŋ-'a-saŋ-'apPuon:sang'apvBolMinawa nin ararem tan matalabit ta bilang ma'pusan.TagNaglalanghap; sumasanghap.IloAgsangsang-ap; sumang-sang-ap.EngTo be gasping for breath.Syn clssanglapumyeksynabuten a inanawaSpch var.sang'ap-sang'ap
sang'apsaŋ-'apnBolPinnawa sa bebey tan sa a'rong bana' ta kurang sa siri kanya' ya abut-abuten a inanawa, bilang konran a'nak nin na'teng nin inmangrab o no atakyen nin asma.TagSanghap.IloSang-ap.EngInhalation through open mouth and nostrils with effort trying to catch one's breath.Der.sang'a-sang'apsumang'ap
sangasa-ŋ`anBolKasuldong nan puon kayo nin tubuan bulong tan pangibwatan nin puputyan tan bunga.TagSanga.IloSanga.EngBranches of trees where the leaves grow and bare fruit.Rel. toparu'puentadokSpectagintinMasssawsangasusangaDer.makasanganisasangapisangawansanga-sangasangawansumanga
sanga-sangasa-ŋa-sa-ŋaPuon:sangan1TagMga sanga.EngSmall branches, twigs.Syn clssalingsing2EngThe hand guard of a dagger.
sangalsa-ŋalnBolBagay nin pinisna' nin main nin sanga o parti nin manalampat sa saya bagay nin main lamang nin sanga a nisuldong o pinisabat pigaw mami nin gesen o eget sa saya tan saya.TagSuhay.EngA dove tail type of joint with an overhang giving support to the whole structure.Syn clsantabaypisabatantarakadDer.sangalen
sangal-sangalensa-ŋal-sa-ŋ`a-lɘn Puon:sangalenvorareBolTagaen mi'sa sukiten yay kawayan o kayo pinggat mibuka' ya ket matao ya o misyay ya.TagPinagtipon-tipon.EngTo strip down or break something into small parts usually done quickly and with a slashing action to a woody item to fit it with something else.Syn clstagaenPerf.sinangal-sangal
sangalensa-ŋa-lɘnPuon:sangalvoBolPangingigalet nin kukayo ta purmawen yay bali; pangibagay.TagLakipin.IloSanalen; isangal.EngTo fit something together perfectly.Der.sangal-sangalen
sangawansa-ŋa-wanPuon:sangavlTagSangahan.EngTo branch something.Der.nisangawanpasangawan
sangawan a dila'sa-ŋa-wan a di-la' id. ofdila'phrTagTsismosa.EngGossips.Syn clslabidawdaw
sanggasaŋ-g`anBolIsalaban yay takyay sa taso nan kalaban o sa raruma et nin bagay nin magwa' nin dumket o makasasakit.TagSangga.IloSangga.EngTo fend or parry a blow.Der.isanggamananggasanggawen
sanggawensaŋ-ga-w`ɘnPuon:sanggavlEngTo prevent something from happening such as blocking a punch.Syn clssalanggawen 1Der.pisanggawen
sanggols`aŋ-golnBolGawa' nin pangipa'kit nin kasaw o gesen, ga'getan o pisnaen a gamet ran rway tawo mi'sa itukdo' a siko sa lamisawan mi'sa nin tumbawen a gamet nan kalaban.TagBunong braso.IloSanggol.EngThe act of arm wrestling.Syn clstutod 2Der.misanggol
sangitansa-ŋi-tannEngA kind of fish.
sangka- -ansaŋ-ka- -ann > adjBolSarita' nin ilamo' sa u'na tan suyot nan irgo pigaw ipa'kit a lamang nan saya bagay o tawo sa raruma.TagPinaka-.IloKa- an.EngOne of a kind, that which is the most or greatest of something.pfxsangkasfxanSpch var.sanka- -an
sangka'getansaŋ-ka'-gɘ-tanPuon:ma'getadjEngTo be the most sturdy or long lasting.
sangka'ranansaŋ-ka'-ra-nanPuon:ka'rananadjTagPinakaluma.Engoldest.
sangkaabasans`aŋ-ka-'a-ba-s`anPuon:abasadjBolAbas nin tuloy; pinasyan kaabasan.TagMaling-mali; pinakamali.EngWrong in the highest degree.AntsangkakustwanSyn clssangkadukaan
sangkaadanyans`aŋ-ka-'a-d`a-nyanPuon:adaniadj1BolAbay o adani sa sarba.TagPinakamalapit.EngTo be closest or nearest to someone or something.2BolAdanin tuloy a kaingaran sa sayay tawo.EngMost intimate.
sangkaadiwans`aŋ-ka-'a-di-w`anPuon:adiadjBolNaiyadi o naiyator nin tuloy.TagPinakatatago.EngSomething most hidden.
sangkaaduans`aŋ-ka-'a-d`u-'anPuon:ado'adjBolSi sangkaungan nin mangado' o sangkaalakyan a pangangado' na.TagPagmahal sa lahat; pinakamamahal.Ilonaayat unay.EngMost loving.
sangkaakulawansaŋ-ka-'a-ku-la-wanPuon:akulawadjBolSi sangkatuntawan konran sarban akukulaw.TagPinakamatanda sa mga matatanda babae.IloKababaketan amin.EngThe oldest woman, the eldest among the women.