Bolinao - English


a
b
c
d
e
g
h
i
j
k
l
m
n
ng
o
p
r
s
t
u
v
w
y

a


aspuken'as-pu-k`ɘnPuon:aspokvoBolDegten ya sa kupey a sayay tawo nin usaren yay dalukap o mangusar nin bagay bilang sa bislak. TagPaluin.IloBauten.EngTo strike the buttocks hard with the open hand or with an object such as a stick, slipper, etc.Syn clsambakenGrbalbalensanetenLesrapisenActmangaspokPerf.inaspokAtl. is man'aspuken
assanyasot'as-san-ya-sotSpnDsaya 1.1adjEngOne hundred each.
astigmatisem'as-tig-ma-ti-sɘmEgastigmatismnBolMakapoy a pangikit nan mata sa adayo'; midyo madedlem a pamamastang.TagDipekto sa mata; astigmatismo.IloDipikto ti mata; astigmatisem.EngAstigmatism, a defect of an optical system characterize by blurriness of vision.
astrulugo'as-tru-lu-goSpastrólogo astrologernBolSiti sayay pakatanda' maipa'ka' sa pamamadles sa adapen a rumate yupa' sa pag'aadal sa impluwinsya a maitukoy sa pusisyon nan bulan, awro, tan bituen sa pigagawa' ran tutawo.TagAstrologo.IloAstrulugo.EngAstrology, a pseudo science claiming to foretell the future by studying the supposed influence of the relative position of the moon, sun and stars on human affairs.
astrunot'as-tru-notnBolSi tawo nin rumuran konan lumpad a mako sa bulan tan raruman planita.TagAstronot.IloAstronot.EngAstronaut, a traveler in interplanetary space.
astrunumya'as-tru-nu-myaSpnBolPakatanda' maipa'ka' konran bubituen tan saray raruman planitas; maipa'ka' sa nikagawa' ra, kakikimey ra, say pakikadani tan kapapa'sar ra sa raruma, tan kaalakyan ra tan raruma et.TagAstronomiya.IloAstrunomya.EngAstronomy, the science of the stars and other heavenly bodies, dealing with their composition, motion, relative position, size etc.
asugi'a-s`u-giSpazoguequicksilver, mercurynTagAsuge.Engquicksilver, mercury.Relsalamangkiro
asukan'a-su-kanPuon:asoknBolDalanan asok; pangiliwaan asok.TagPausukan; daanan ng usok.IloSuuban.EngChimney.Syn clssuuran 1
asukar'a-s`u-karSpazúcarsugarnBolBara'mon asin nin masam'it a taway nin ginwa' nangibwat sa tubo a say kulor ket maputi' o midyo mu'dit.TagAsukal.IloAsukar.EngSugar, white or brown.Rel. tomasam'itsam'it 1SpecripinadoDer.miasukar
asuken'a-su-k`ɘnPuon:asokvoEngTo vigorously use some object on something.Perf.inasok
asunto'a-sun-toSpasuntoissue, affair, businessn1oldBolBagay a nangyadi' a puon nin pakadisturbo nin kabibyay tan kai pitatarusan ket magawa' a i'ras konran mag'uray ket siti mag'in asunto.TagAsunto; kaso.EngA court case or legal suit.Syn clskaso2oldBolRabay nan sarita'nen no maipa'ka' sa.EngIn reference to, concerning, subject matter.
asupri'a-sup-riSpazufresulfurnBolSayay klasi nin masilyas a iliminto nin mami nin asol a duta no sulsulan.TagAsupre; malilang; sangyawa'.IloAsupre.EngSulfur. A yellow non-metallic element found in crystalline form.
asusasyon'a-su-sa-ʃonSpassociationnBolGrupo nin tutawo a nipasaya pigaw gumwa' para sa kaabigan; pidadamay nin grupo nin tutawo sa mabistan kaisipan a tumulong sa lugar a kamainan.TagAsosasyon.IloGunglo.EngAssociation, society, organization, union of persons with an object or purpose, corporation.Syn clsurganisasyon
asusina'a-su-s`i-naSpazucenawhite lilynrareBolKlasin tanaman nin kasabyan tumubo' sa raranom, say kayu-kayo na bilang tubon madidintek ket gumurak yan maputi'.TagAsosena.IloAsusena.EngWhite lily.Polianthes tuberosa
asutar'a-s`u-tarSpazotarto whip, to lash, to flognTagPalo.EngMarks left by a whip on a body.Der.asutarenpangasutar
asutaren'a-su-ta-rɘnPuon:asutarvoTagHagupitan.EngTo whip or lash something.Syn clssablay
asuten2'a-s`u-tɘnPuon:asot1voBolBigraen nin iliwa' a sayay bagay sa kami'nan na bilang wadi' palsot, papil nin kwarta o raruma et. TagBunutin.IloAsuten.EngTo suddenly and unexpectedly withdraw something.Actmangasot1
asuten1'a-su-t`ɘnPuon:asot2voBolDalyen o saneten yan anron bagay bilang sa barkes a sayay tawo o ayep.TagHagupitin.IloSaplitan. EngTo strike with a long object.Actmangasot2Perf.in'asot
aswang'as-w`aŋnBolMantepren a tawo yaytin magwa' nay miputol lalaman no yabi nin si kapiknga' ket lumpad ya sa tumben bali no adti main mabuktot ta manepsep yan daya' o abing.TagAsuwang.IloAswang.EngA half man, half vampire-like being.
aswiti'a-sw`i-tiMexachioteachiote, annattoncollBolMula o puon kayo a say bunga na makubpal a lupis tan napno' nin maserey-serey tan say rarem napno' bikoy nin madidintek a kulor mu'dit.TagAtsuwete.IloAswiti.EngAchiote tree with encapsulated fruit containing red-pulped seeds that yield food-coloring and dye.synlaka'Bixa orellanaDer.aswityan
aswityan'a-swi-ty`anPuon:aswitivlBolkulor linuto'.TagLagyan ng atswete.EngTo color what is cooked. Food coloring.
asyinda'a-ʃin-da'a-sin-daSphacienda country estate, propertyCfasindiron1TagHasyenda.EngA large agricultural estate.Syn clsranso2BolAlawang nin luta' a namulawan abaw a tanaman nin gumunga para ikabyay, si main ikon asyindiro ya.TagHasyenda.EngWide, open productive land that is a source of food, field.
asyindiro'a-ʃin-di-roSphaciendacountry estatenBolSi main ikon nin alawang a luta' a namulawan abaw a mangga, lukban, kalamansi' tan raruman ma'teng a byay nin tanaman; Saya nin mayaman a main alawang a luta' tan gulpin uayep.TagHasyendero.IloAsyindiro.EngOwner or operator of a large plots of land.
asyiti'a-ʃi-t`iSpaceiteoilCfasiytiranBolLadak para sa makina nan ruran pigaw mainum'ay tumursi a bikoy na tan raruman matursi nin kagaw'an na ket kai tumaey.TagAseyte.IloAsiete.EngOil, usually used motor oil, that is used for lubrication and protection from rust.Syn clsuwilRel. toladak
asyo'a-ʃoSpasióclingnBolAsok nin mangkapuuran nin bagay nin gumalet tan angutan a animan nin iti sa dani bilang sa seket. TagUsok.IloAsuk.EngThe soot that clings to things that is carried in the smoke of a fire.RelasokDer.magkaasyo