Bolinao - English


a
b
c
d
e
g
h
i
j
k
l
m
n
ng
o
p
r
s
t
u
v
w
y

a


aunen'a-'`u-nɘnPuon:*(aon)vo1BolArwasen o isalba yay tawo o ayep a mampag'idap bilang wadi' si nanabo' sa bubon o ubot o linumdeg.TagAngatin.IloAunen.EngTo rescue something out from a hopeless physical situation.Syn clsarwasenipal'is2BolBayadan o ubatan a babayadan nan sayay tawo pigaw maglat ya sa rispunsibilidad o sa maidap a kapapa'sar na.TagTubusin. IloSubbuten.EngTo do something for someone in order to remove them from the consequences of their situation.SpecsubtenActmangaonPerf.inaon
aw'aw'aw-'awnanmlBolKumarangkang yay aso; akis aso.TagTahol ng aso.IloAgtaol ti aso.EngThe crying that a dog makes.Syn clsganggangtaolRelasoDer.mag'aw'aw
awa'a-wanBolKuna' nin tiblon a iti sa taaw ket immalaki saraynan tuloy. Bangos a alalaki a itaw sa ararem nin taaw ana.TagIsdang malaki.EngAdult milkfish which lay eggs.
awa'2'a-w`a'conjBolMandawaten o man'ilalwan nin say rabay nin pirat'anan o mangyadi' ket mangyadi'.TagSakali.IloBareng.EngSo that it might be, indicates a hopeful chance of a particular outcome.RelsapaSpch var.wa'1Cmpdwa' lamang
awa'1'`a-wa'n1BolKai pangaburoy sa sayay bagay bilang wadi' sayay gaw'en.TagPagbabawal.IloParit.EngProhibitive action or banning of something in order to stop it from occurring.Antaburoy2BolSay gawa' nin pangiyagel konan sayay tawo o bagay sa duka' a gaw'en kona.TagPagtatanggol.IloKanawa.EngThe act of defending against something bad.Syn clsyagelDer.awaanikiawa'iyawa'kawaenmaawa'makaawa'paawa'siaawa'umawa'
awaan'a-w`a-'anPuon:awa'1vlBolKai ya aburuyan a sayay tawo o grupo nin gaw'en yay sayay bagay.TagPagbawalan.IloParitan.EngTo ban someone from doing something.AntaburuyanSyn clsima'nwenPerf.inawaan
awad'`a-wadnBolIta'gay yay gamet o ga'get nin bagay sa gagara nin rampaen o dalyen yay sayay tawo.TagAmba.IloLayat.EngThreats made with the raised hand or an object ready to strike.Syn clspatyo'Der.awadaniyawad
awadan'a-w`a-danPuon:awadvlBolIta'gay yay gamet o animan a ga'get nin bagay nin gagaran degten yay sayay tawo o ayep.TagAmbaan.IloLayatan.EngTo raise something in the hand in threat with the intention of hitting someone or thing.Perf.inawadan
awak'`a-wakn1BolSi parti nan lalaman nin iti sa pibutlayan nin tagyang tan balangbang.TagBaywang.IloSiket.EngWaist area or waistline between the ribs and down to the hip joint.whlalaman2BolSi piputulan nin bistida o pibarkesan nin palda o pantalon.TagBaywang.IloSiket.EngThe part of clothing that is measured around the waist.
away'`a-waynBolPi'batan nin duka' a susarita' o pissakitan bilang sa mikudasan, mitelepan o mangusar nin armas.TagAway.IloApa.EngA quarrel or fight over something, usually in anger.Syn clsbakbakSpec*(rikyar)purpyaGenlabanDer.awayenikiawaykaawaykiawaymaawaymangawaymiawaypiaway
away-awayen'a-wa-ya-wa-yɘnPuon:awayenvoEngTo continual quarreling over something.
awayen'a-wa-y`ɘnPuon:awayvoBolMangitarana' nin kai pipagketan o pituno konan sayay tawo o tutawo.TagAwayin.IloApaen.EngTo quarrel with someone over something.RelkasagranActmangawayPerf.inawayAtl. is man'awayenDer.away-awayen
awdit'aw-ditSpauditauditCfawditornTagTingnan kung tama ang mga bagay o halaga.EngAn outside check to see that finances and operations are fitting and legal.Der.mag'awdit
awditor'aw-di-torSpauditor auditorCfawditnBolMangikit konan libro nan tisoriro no huston lamang a nipangwinta tan nipangusar nin kwarta; mangasikaso tan mangcheck sa libro nan tisuriro nagastos tan ibwatan kwarta.TagAwditor; tagasuri.IloAuditor.EngAuditor, checker of accounts, accountant.
awdituryom'aw-di-tur-yomEgauditorium nBolSintro udino kabutlayan nan sayay babali udino baryo pigaw itaw a piririgawan ran gumaryo udino gumababali no main pista udino animan a ikap ra; pibabalyan no main pakasal udino binyag a nipa'deng sa abay bali ran main ukasyon.TagBulwagan; awditoryom.EngAuditorium, assembly hall, dancing hall during fiesta.
awel'`a-walEgAWOLabsent without leaveadjTagWalang paalam na pagliban sa trabaho.EngAWOL, to be absent such as to leave or not come to work without permission and then go and spend time with his gang.Syn clskamangmagpugapasyarDer.maawelmag'awel
aweng'a-w`ɘŋnBolSi patbang nan animan a tunoy a marnge' mangibwat sa adayo' o awiten sa dayo' nin siri.TagUgong.IloAweng.EngA prolonged, loud, distant pulsating sound of the chime of bells, a siren, the sound of an electric fan, helicopter blades or a sound system.Der.maawengumaweng
awes'`a-wɘsnBolSinyas o aksyon nin gamet o ulo a main rabay nin ibarita'.TagSenyas.IloSinyas.EngA sign or action with the hand or head indicating something.Syn clssinyasRelikaweyDer.awesan
awesan'a-w`ɘ-sanPuon:awesvlBolIparate' yay sayay minsahi o kaisipan konan sayay tawo nin mangusar sinyas nin gamet o nin ulo.TagSenyasan.IloSinyasan.EngTo motion to someone with the head or hand.SpeckaweypayapayanGrsinyasanPerf.inawesan
awey'a-wɘynBolKakikimey nan sayay tawo.TagPagkilos; asal; kilos.IloPanag'gunay; gunay.EngMovement, actions, motions, acts.Syn clskimeytinreg
awid'`a-widIoawidinfBolMakoyna sa pammali o lugar nin mampiikapan.TagUwi.IloAwid.EngThe act of moving toward home.Syn clsmugot 2Der.iyawidmakaawidsay.agawidunspec. comp. formagawid
awir'a-wirnBolMas pangrarabay sa sayay bagay o tawo dyan sa raruma.TagPagtatangi; lalong gusto.EngA desire or attractiveness of one thing or person over another.Syn clspangrarabayRel. tokumpuniDer.awirenmaawir
awiren'a-w`i-rɘnPuon:awirvoBolSayay gustu-gusto mon gaw'en.TagPumapanig sa isang bagay.IloAwiden.EngTo draw or pull something towards oneself and care for it out of value to you.
awit'a-w`it'a-w`it-'a-w`itCfpa'wit1nBolBagay nin bitbit, ga'get, balatay, alsa, sus'on o iruran no magbyahi.TagDala.IloAwit.EngA load, that which is carried someplace.Clf. forpas'anSyn clskargakargadaSpecbagahi2voBolAlsa, balatay o raruma et nin padalan nin i'ras sa keen.TagDala.IloAwit.EngTo carry or take something along to someplace.Antbati'Specalsabalataybitbitiruran3figinfBolSi sayay kaingaran ket main kalamo' nan sakalako et nin kaingaran.TagKasama.IloKakuyog.EngFor a situation to carry a certain emotional state.MassuawitIntsawit-awitDer.awitenikiawitma'witmangawitnagsiawitpiawitsakaawitunspec. comp. formpaawit
awiten'a-wi-t`ɘnPuon:awitvoBolBitbiten, balatayen o animan et nin padalan nin ika' o i'ras yay sayay bagay o tawo sa keen.TagDalhin.IloAwiten.EngTo bare or carry someone or thing.Antibati'RelbalunenSpecbalangabalatayen 2bibyenbitbitenpabibisus'unenGeni'rasika'ActmangawitPerf.inawitinawit-awitAtl. is man'awitenIntsawit-awiten