Bolinao - English


a
b
c
d
e
g
h
i
j
k
l
m
n
ng
o
p
r
s
t
u
v
w
y

b


balba-balbalenbal-ba-bal-ba-lɘnPuon:balbalenvoTagPalu- paluin.IloBaut-bauten.EngTo beat with a club.Perf.binalba-balbal
balbalbal-b`alnBolKayo nin anro nin usaren ipanali konan sayay tawo, ayep tan raruma et.TagPamalo.IloMalo.EngA club, a stick that is used for hitting.Syn clsgaruti 1garuti 2pekpekRel. toambak 1Der.balbalenbalbalenibalbalmabalbalmamalbalmibalbalan
balbalenbal-ba-l`ɘnPuon:balbalvoBolDegten ya sa lalaman a sayay tawo o ayep nin mangusar nin anron kayo o raruma et.TagBambuhin.IloMaluen.EngBeat below the head with a long object.Syn clsgarutyenpekpekenSpecpatukenGendalyensasakitenLesambakenaspukenActmamalbalPerf.binalbalAtl. is manbalbalenDer.balba-balbalen
baldab`al-daSpbaldarto crippleCfbaldadonBolKapapa'sar nin mabyat anay lalaman tan maidap anan mangimey bana' sa nadinep ana nin pagal.TagHapo.IloLusdoy.EngAccumulated exhaustion over time resulting in difficulty of movement.Syn clsbanalDer.baldawenmabaldamamaldapakabaldawan
baldadobal-d`a-doSpbaldadoexhausted, crippledCfbaldaadj1BolSabtan pagal, masakit a lalaman tan makapoy a ingar a kai nawadi' makakimey bana' sa nipagtrabahon maong o raruma et nin ginwa'.TagPata.IloBaldado.EngTo be extremely fatigued or exhausted such that the body is weak and sickly and unable to continue on.AntmakapainawaSyn clskumagal2BolKai maka'deng o makalalakon mabista bana' ta main dipikto nin lalaman nangibwat sa masakit o disgrasya.TagBaldado.IloBaldado.EngDisabled, to have a physical disability, particularly one who is unable to walk because of an injury or illness.Syn clsparalitiko
baldawenbal-da-w`ɘnPuon:baldavoBolPagalen nin tuloy a lalaman nin maingar anay sakit, kapoy nin ingar tan byat nin lalaman.TagBaldahin.IloBaldaen.EngTo bring a crippling fatigue on something living.Actmamalda
baldib`al-diSpbaldepail, bucket nBolAgamiren sa bali nin main pamitbitan a usaren nin pangwan ranom tan animan a madidintek nin bubagay.TagBalde.IloBalde.EngA bucket or pail used to carry water or other objects.sp. var.balde
baldusabal-du-saSpbaldosafloor tile nBolNakwadra-kwadrado nin pino a nikagwa' bilang bato a para ipaniir bali.TagBaldosa; tisa.IloBaldosa; agpaay nga bato nga datar.EngCeramic tile usually half-foot square for house flooring.Gentayls
bale'1ba-l`ɘ'Cfbang-1conjBolSarita' a mangitarana' nin kasuldong a kaisipan a ambo' nin si man'ilalwan.TagSubalit.IloNgem.EngBut, on the contrary.2partBolSumunor ya sa sarita' o grupon sarita', mangibarita' yan pakaka'ngap o kaisipan a ambo' yay si man'ilalwan. TagGayunman.IloNupay kasta.EngHowever, marking a counter expectation.Syn clslamang tawanin manCmpdmayin bale'pa'no bale'Der.ambale'bangbale'no ambale'
bale'2ba-l`ɘ'n1BolUbat sa surat o sa minsahi.TagTugon.IloSungbat.EngA response to a communication.Syn clsubat2BolAmanos sa abas o duka' a ginwa'.TagGanti.IloBales.EngRetaliation, harm done in response for a wrong, injury, etc.Syn clsamanos 1bawi' 2tubale'Der.bal'anbal'enbal'engumale'ibale'kibale'-bale'mabale'makabale'mamale'mibabale'mibale'-bale'pabale'
baletba-l`ɘtnrareBolMadidintek nin mu'dit nin marese' sa lalaman lalo konran ua'nak no tyimpon ma'mot udino kwarisma.TagBungang-araw; abangabang.Eng Heat rash, skin eruptions from heat.Syn clsbalinsayngetRel. tosaynget
bali2ba-l`in1BolPa'deng a para piikapan nin tawo.TagBahay.IloBalay.EngThe place where something stays, such as a house or building where one lives.Memdudungawankapakapakusina'whbalkonSpecapartmintba'lagbunggaloGenpa'deng 12BolSi pangigaletan konan sayay bagay bilang wadi' tadem pigaw nin mausar ya.TagBahay.IloBalay.EngAn enclosure or container of something.Syn clsgarahipangisalipneanMassbubaliDer.babalibali-bali2balyangumaliibalikabalimanumbalimibalinibalyanpamamalipibalyansay.balinsaynget
bali1b`a-liSpvale/valervoucher/worth, value 1advBolMabista o main kaabigan nan sayay bagay o gawa'.TagHakahihigit.IloBali-bali.EngTo be of great value, worthwhile and fitting for the situation.Syn clsbagay 2maabigmaabigmabistamabistamaong 1Cmpdandibalikasan bali2nBolSwildo o upa' a kalapen ana adapen et nin awron pagswildo o ba'yo et nin natrabahwan.TagBale.IloBali.EngA cash advance on something such as a salary.MembatalanRelswildoDer.magbalimamaliIntsbali-bali1
bali-bali2ba-li-ba-l`iPuon:bali2nBolBali a daite' nin ikap-ikap o ginwa' nin ua'nak nin ikwinta ran bali sa piikap ra.TagBahay-bahayan.IloBalay-balay.EngA small pretend house.
bali'bi'ba-li'-bi'nOccuBolNabaya' sa sirong nan rusok nan tawo; masakit yayti no mapagal.EngUrinary tract.
balibolba-li-bolnTagBalibol.IloBalibol.EngThe volleyball game.
balidikturyanba-li-dik-tu-ryanEgvaledictoriannBolSi sangkata'gayan a grado tan unor konran maggradwit sa Elementary tan High school.TagBalidiktoryan.IloBalidiktoryan.EngValedictorian, the highest honor given to a student who obtained the highest grade among the graduates.AntsangkakapuyanSyn clssangkaunganDer.kinabalidikturyan
balidikturyoba-li-dik-tu-ryoSpnBolSay pagdiskurso nan balidiktoryan.TagBalidikturyo.IloBalidikturyo.EngThe speech or address of the valedictorian, valedictory address or speech.
balikasba-li-k`asnBolSay pangiyirgo konan sayay sarita'.TagBigkas.IloBalikas.EngAn utterance, or word that is enunciated well so as to be clearly understood.Der.ibalikaskabalikasanmabalikasanmakabalikasmamalikas
baliktadba-lik-t`adTgbaliktadbackwardsadjTagBolNabring; talimbwag; balintwag; ardabis no aysing.TagBaliktad.IloBaliktad.EngTo be inside out or backwards.Syn clsardabisbalintwagmabringpalkebtalimbwagDer.baliktaden
baliktadenba-lik-ta-dɘnPuon:baliktadvoTagrareTagBaliktarin.IloBaliktaden.EngTo turn something inside out.Syn clsbalintwagenmiardabis
balikutsaba-li-kut-sanrareBolMasam'it a mapalet anan tuloy a nikaluto' na; putipot; maku'net nin masam'it.TagBalikutsa.IloBalikutsa; putipot.EngMolasses candy, a sugar cooked to a thicker consistency in a heavy syrup.Der.mamalikutsa
balin-gigangba-lin-gi-gaŋCmpd. ofgigangphrBolSinara-sara nin lawaw ran gigang a ipangwa' nin bali ra ket katin-katin sara sa ta'gay.TagSapot; bahay-gagamba.IloBalay ti lawa-lawa.EngSpider web.Syn clsagiwsapot
balin-kagingba-lin-ka-giŋCmpd. ofkagingphrBolKami'nan ra nin kaging.TagTirahan ng paniki; bahay ng mga paniki.IloBalay ti kaging.EngHouse of bats.
balinsayngetba-lin-say-ŋ`ɘtsay. ofsayngetbali2nBolNidadani nin magate' nin marese' sa waleng, liey tan raruma et nin partin lalaman a rumsa no tyimpon amot.TagBungang-araw.IloBagas ling-et.EngHeat rash.Syn clsbaletRel. toima'Gensakit1 1Der.balinsayngeten