Bolinao - English


a
b
c
d
e
g
h
i
j
k
l
m
n
ng
o
p
r
s
t
u
v
w
y

g


gigangg`i-gaŋnBolSayay insikto nin waloy garamay tan gumwa' yan bali na nin usaren nay lawaw na.TagGagamba.IloLawa-lawa.EngSpider.GeninsiktoCmpdbalin-gigangid.lawaw gigang
gigilingangi-gi-l`i-ŋanPuon:gilingn1BolMakinan manu-mano o di-kuryinti nin usaren ipangrekrek nin bikoy, daliket, karni tan raruma et.TagGilingan.IloGigilingan.EngThe mechanical mill for grinding meat and grains into a fine product.2BolPinita'pon mipadis nin baton malimpek a usaren ipangrekrek nin kiri' o sinanglay nin mais, daliket tan raruma et pigaw pinwen nin bara'mon pulbos.TagBatong gilingan.IloGigilingan.EngMillstone, one of the pairs of round flat stones for grinding corn, rice,wheat, etc. into a powder.
gigimg`i-gimnBolSay maserey nin diwi nin kuna' sa babon gurot o sa babon gurot tan sa sirong tyan nin raruman kuna' bilang sa barangen, rurukan tan raruma et.TagPawak.IloPawakEngThe spiny dorsal fin of a fish, and on some fish like the barangen and rurukan it includes the stomach fin..Rel. topalikpik
gigite'gi-gi-t`ɘ'nBolMaddintek a bilang kaging nin lumpad no yabi ta maningkap saran prutas nin ikabyay ra, no awro ma'lek sara.TagKabag.IloKurarapnit.EngFruit bat.Relkurarapnit
gikgikgik-giknBolTunoy ran baboy a beyek no nadali' sara et nin naiyanak lalo no pakanen sara.TagTunog ng biik pag gutom.EngThe sound that a piglet makes when it is still nursing.Der.aranggik'ik
gilatagi-l`a-tanBolMangisit yayti nin bilang kanit a kumayam sa bali o kukayo maningkap nin ikabyay na.TagItim na langgam.IloAmpipit.EngA dark black non-biting ant with a round body but is slower in movement thangarigari.Rel. togarigarigilatan-ulaykadakada 1RelkaniturandisGeninsiktoGrantikCmpdgilatan-ulay
gilatan-ulaygi-l`a-tan-'`u-layCmpd. ofgilataulaynBolKlasin gilata nin kumayam nin nalinyan napasayay keen ket si anron datig ra mag'in purma yan anron ulay.TagItim na langgam.IloAntutungal.EngBlack army ants, they eat termites.RelgilataGeninsikto
gilgilgil-g`ilnBolSugat o abri sa katat ket naimpiksyon ya ket nabaya' tan lumana' ya.TagGalis.IloGaddil.EngAn infected wound where there are open oozing sores and swelling.Syn clskulibraringgosRel. togurgorSpeckatingkuradGrlumaya'laya'Der.gilgilengumilgilmagilgil
gilgilengil-gi-l`ɘnPuon:gilgilvoBolMagkamain nin sugat-sugat sa katat ket maimpiksyon tan main lana' o lumaya'-laya'.TagGagalisin.IloGaddilen.EngTo make something become an open skin sore or skin disease.GrkatingenPerf.ginilgil
gilingg`i-liŋnBolPamimino nin bagay bilang sa byas, karni tan raruma et a mangusar nin sayay makina.TagGiling.IloGiling.EngCrushed or ground bits of grain, seeds or meat usually done by machine.Der.gigilingangilingenmagilingmangiling
gilingengi-l`i-ŋɘnPuon:gilingvoBolGaw'en pino a bagay bilang sa karni o rekreken nin pino bilang sa bikoy yupa' sa pangipadalan sa makina.TagGilingin.IloGilingen.EngTo grind grains or meat with a machine.Syn clsriidenRel. todi'gasanitapongkuminoGrtapungen 1ActmangilingPerf.ginilingAtl. is man-gilingen
gimmaekbaekgim-ma-'ɘk-ba-'ɘkPuon:baekbaekvchngTagSuminhok-sinhok.EngThe repeated sound.
ginataangi-na-ta-'`anPuon:gata'nBolAniman nin klasin linuto' a kinwan nin gata', magwa' nin pising, kuna', karni, mais tan raruma et.TagGinatan.IloGinittaan.EngAny kind of dish (vegetables, fish, meat, corn) that is cooked in coconut milk. The result is a thick viscous consistency.Syn clsinungutan
gindatgin-d`at1advBolGinwa' yaynan nu'na a sayay bagay ba'yo o masakbay sa naitanda' nin udas o panaon.TagDati.IloDati.EngTo have done something long before a point in time or in earlier times.Antmudirno 1Syn clsnaon2nBolSin nu'na o u'nan kapapa'sar.TagDati.IloImmuna.EngHow it was formerly implying the norms or usual at that time or from the outset.Syn clsmu'na 2.13adjBolSayay tawo o bagay a ambo' yan ba'yu-ba'yo sa kapresan nin kami'nan o kapapa'sar na.TagDatihan.IloSigod.EngTo be seasoned or experienced or old in relation to something.Der.kagindatan
ginisagi-ni-s`aPuon:gisanBolSay klasi nin pangluluto' nin ika' a mantika' sa kawali' mi'sa no ma'mot yayna kwan yan sibuyas tan bawang mi'sa isunor a raruman pising.TagGinisa.IloGinisa.EngFoods that are sauteed.
ginuratergi-nu-ra-tɘrPuon:gurateradjobsBolSi sayay tawo a nagilgil nin madidintek a makrang tan sumiksik.TagGinalis.IloGinaddil; aggudgud.EngTo have a disease of small patches of dried scaly skin in any part of the body.Syn clsgurgor
girag`i-raSpguerrawar, warfareCfgironnBolPilaban nin rway nasyon o abaw nin nunasyon nin usaren ray armada ra, saray susundalo' tan raruma et.TagDigmaan.IloGubat.EngWar.Syn clsbakal 1Cmpdgira sibilDer.girawengirawenkagirakigiramangiramigirapigigira
gira sibilg`i-ra s`i-bilCmpd. ofgirasibilphrBolSay pilalaban sa saya nasyon.TagGiyera sibil.EngCivil war.Syn clsmagribilyon
girawengi-r`a-wɘnPuon:giravoBolSayay nasyon o grupo nin armado kalabanen nay sakalakon armado nin grupo.TagDigmain.IloGubaten.EngTo fight a war against something.Syn clspilabanenActmangira
girayg`i-rayadjBolNo si bagay ket dandani yayna nin kai maalilbi' sa kina'bwan nin nangyadi'.TagPunit-punit.IloPisang-pisang.EngTo be torn apart in ragged tears such as clothes, sheet of metal, etc.Syn clsgisa'GenbisangIntsgiray-girayDer.girayen
girayengi-ra-y`ɘnPuon:girayvoBolBirawen yay aysing pigaw maglat a raruman parti na o pigaw misyay ya.EngTo make a long rip quickly severing something such as across a piece of cloth.Syn clsgisaen 1rabyangenLesbisangen
girilyag`i-ril-yanBolDaite' nin grupo nin tawo nin linmaban konran dayo nin sundalo'.TagGerilya.IloGirilya.EngGuerrilla fighters.
giritangi-ri-tannEngA shellfish that is smaller than byatbyat with a thinner shell and it buries itself in the sand along the shore.Syn clsbyatbyat
girongi-ronSpguerrowarCfgiranBolSa sayay dupong main laban ket saray tutawo nagulo sara ta barang saya tan saya main anan inayunan ra kanya' nagulo; gulo sa luob nan sayay kamainan tawon abaw.TagGulo.EngDissension within a group causing splits and breakup of the group.Syn clsguloDer.girunenmangngiron
girunengi-r`u-nɘnPuon:gironvoBolGargaran tan dalyen sara bilang wadi' kudas-kudasen, balba-balbalen saray tutawo sa sayay bali o lugar sa gagaran palakwanen sara o patgenen sara sa man-gaw'en ra. TagGuluhin.IloRauten.EngTo disturb an activity.by throwing words or stones or by other means.Syn clsdalyenpalakwanenpatgenen