7.2. Move

siijiibu2vshortcut (road)sotkatToloba vala kiirai dile yile nanii kajiimiile veliye tiik. Biila gi siijiibudiite nanii yiyao.In the past we took a canoe and went down and around. Now it cuts between and we go and come.Bipo yumi save kisim kanu i go raunim na save kam. Nau em katim sotkat na mipela i go kam.7.2.4.6Way, route
siikemalvstop, pausestopNaalii valaba yikuang niiba, wuniikue ve siikemale de laapu wuniikue kuik.Yesterday, the people in the canoe saw me and stopped and gave me bananas.Asde ol lain i go long kanu, ol i lukim mi na ol i stop na givim banana long mi.7.2.7Not moving
siikiit1advtogetherwantaim"Siikiit yinanu?" "Mm, siikiitba yikanii.""Will we go together?" "Yes, we will go together.""Bai yumi go wantaim?" "Mm, bai yumi go wantaim."7.2.5.4Move together2advtotal, altogetherwantaimAgabat siikiit jabii gurii yu, Wewaknat?How many times in total do you go to Wewak?Hamas taim olgeta yupela i go long Wewak?3connall, everyolgetagaan siikiit gaannight by nightolgeta nait8.4.6.6.5Every time
siinanapvwaving of grass when an animal walks through itmuvBalii wi siinanapme dii valakuak.The pig moved the grass and was coming outside.Pik i mekim nois long gras na kam ausait.7.2.2.8Move back and forth
siisare2v1shoot push to sidesutim pusim long sait7.2.2.3Move sideways2avoidles long stap wantaimWuniikii siisarekadiiyo.He does not want to be with me.Em i no laik long mi stap wantaim em.3.1.2.4Ignore
siisosiisadavmove something up and downmuvim samting i go ap na daunSudu kuaabate, gaan jaabii yai, banekii gurii siisosiisada?We were sleeping, at night you were coming, why were you moving the floor up and down?Taim mipela slip na nait yupela i go kam, bilong wanem na yupela apim bet i go antap i kam daun?7.2.2.8Move back and forth
soravgo up to something that is high upgo antap long samting i antap truMi apa kuanyire waare kuaakuan nyaan, ma sore viyaa.Hit [with a stick] the child that was disobedient and sitting up in the tree.Pikinini sakim tok na stap antap long diwai kisim stik na paitim em.Mapma mi apaba raniite, dii sore ve tu.A cuscus is up in the tree, and he is looking up [at it].Kapul i stap antap long diwai, na em i lukluk i go antap na stap.antsada7.2.2Move in a direction
soruvmove something in an upward directionmuvim i go antapJiil kiitii kupu kiirai ma soru.Take the bundle of cane and throw it up.Kisim kanda bilong pasim morota na tromoi i go antap.7.2.2.4Move up
sowiyavgo up to something in the distance towards one's rightgo antap long samting i longweKiinba re te aiwai wunii sowiye ve ro.Sitting here I can look up and see everything.Mi sindaun long hia mi inap lukluk klia olgeta long antap.antsadiye7.2.2Move in a direction
takadalikvslide offwel na go daunJon mi viiliikuadiite dii waare nak miba takadalikne yai siidiite, dii dai rak.Jon was chopping down a tree and the tree was stuck at the top of another tree and it slid off and stabbed [him], and he sat there.Jon i wok long katim diwai na diwai i go slip antap long narapela diwai na em wel na go daun na sutim em, na em sindaun stap.7.2.2.5.1Fall
talakavpass or go aroundabrusimMa yile talake yabii tale yi.Go around him and go first.Yu go abrusim em na yu go pas.7.2.3.5Move past, over, through
talakuiv1pass byabrusimNak nyaangue yile talakuiye wunii yik.I passed by a man and I went.Mi go na abrusim wanpela man na mi go.7.2.3.5Move past, over, through2step asidegivim spesMa talakui.Step aside.Givim spes.
talii1npastpaslainKiigi nyaan waata taliina waata piilak, kayak.These puppies are not like the dogs of the past.Dispela pikinini dok i no olsem dok bilong bipo.8.4.5.1.2First2vgo firstpaslainNanii tale yile pakue rabate, gurii wulai nang viiliisadaguriite dii nang daakiyo.We will go first and hide, and you go in and chop down a sago palm.Bai mipela i go pas na hait i stap, na yupela kam katim daun saksak.7.2.5.1Go first3advfirstpastaimTalii yile nangsuba jiil kure yate nanii kare yu.First we go to the swamp and get and bring sago leaves.Pastaim mipela i go long tais saksak kisim morota na karim i kam.Sana vala talii kawik?Who was the canoe to arrive first?Wanem kanu i kam pas na kamap?
talpakvslide off of somethingwel na pundaunTakumiba verikuatake, talpakne wunii daak.As I was crossing the bridge, and I slid off and fell down.Mi wokabaut antap long diwai bris, na em i wel na mi pundaun.7.2.1.5.1Slip, slide7.2.2.5.1Fall
tapuvgo throughgo kamaut long arapela saitWunii vi tai wunii aniki laapu siitiite, dii tapuk.I sharpened the spear and shot that banana, and it went through.Mi sapim spia na sutim dispela banana, na em i go long narapela sait.7.2.3.5Move past, over, through
tapiit kawiget someone, meet up withkisim (manmeri)Aiya nang yile te giirabu yadiite, dii niikii nyaan niikue yabiit tapiit kawi yikuak.Mother went to make sago and it became afternoon and her son went to the path to get her.Mama i go wok saksak stap na apinun kamap na pikinini bilong em i wokabaut i go long rot long lukim em.7.2.6.1Catch, capture7.4.3Get
tapu waavmove a short distancemuv liklikJerolin, ma yitapu waa. Yakiilak wunii yako.Jerolin, move away a little. I am hot.Jerolin yu muv i go liklik. Mi hot ya..7.2.3.1Move away
taralikvslide along topwelMi viiliitiite dii yile nak miba waare taralikne yile dii kiipmaba daak.I was chopping down a tree and it went on top of a tree and slid along it and fell to the ground.Mi katim diwai na em i go pas antap long narapela diwai na wel i go pundaun long graun.7.2.2.5.1Fall
-te2vsfxmove sideways away from the speaker; directional suffixi go longwe liklik7.2.3.1Move away
tetii waavwait for a short timestap liklik pastaim7.2.7Not moving
-tetiyaavsfxmove sideways back and forth; directional suffixgo nabaut nabaut7.2.2.8Move back and forth
tiikiilak1vbreak of string or canebruk bilong string o kandasyntiikiit27.2.2.5.1Fall
tiimtiim puepuenrushing around that is done without others knowinggo kam bilong wanpela man o meriTiimtiim puepue wekne tiimiiniikuan val, gi ve wunii tu. I am watching what you are rushing around for.Wanem wokabaut yu wokim, em mi lukim na stap.7.2Move3.2.3.3Secret
tiipvdive or duck under the waterdaivWuna miija guba dai radiite, wunii yile tiipme dai kiiraak.My spear fell in the water, and I went and dived down and got [it].Supsup bilong mi pundaun long wara, na mi daiv i go daun na kisim.7.2.4.2.3Dive
-tiyavsfxmove sideways towards speaker; directional suffixi kamkiiratiyabring [to self]7.2.3Move toward something
  • Page 5 of 8
  • <