Bolinao - English


a
b
c
d
e
g
h
i
j
k
l
m
n
ng
o
p
r
s
t
u
v
w
y

a


agaba''a-g`a-ba'adjBolAlawang a distansya sa pisa'lean midmang rigrig bilang sa sayay tapi', o abaya o pingi-pingi nan sayay tawo.TagMalapad.IloAkaba.EngFor a surface to be comparatively wide or broad such as a piece of wood or a person's jaw.AntakitirSyn clsalawang 11+agagaba'Der.agabaenkaagabaan
agabaen'a-ga-b`a-'ɘnPuon:agaba'voBolGaw'en alawang a pisa'lean nin midmang rigrig nan sayay bagay bilang sa lamisawan tan raruma et.TagLaparan.IloAkabaen.EngTo make a surface broad or wide, such as a bed, chair or frame.AntakitirenSyn clsalawangenumalawangDer.paagabaen
agaben'a-g`a-bɘnPuon:agabvoBolTakawen yay baka o damulag sa namagudan kona nin patyen ya sa tatalon.TagNakawin ang hayop.IloAgaben.EngStealing cattle or carabao that are out to pasture with the intention of slaughtering the animal.Syn clstakawenActmangagabPerf.inagab
agamang'a-g`a-maŋnBolSaya nin nipa'deng a pangaturan nin pari tan raruma et nin yatab.TagKamalig.IloSarusar.EngA storehouse for farm produce like rice, corn, etc.Syn clsbudigakamarinGenpangyaturan 1
agamiren'a-ga-m`i-rɘnPuon:*(agamir)1nBolBagay a usaren sa pagtatrabaho o pangngawa' nin animan, pati say isulot.TagKagamitan.IloAlikamen.EngAny useful article such as an implement, tool or utensil, including personal effects.Syn clsinstrumintoSpecadadoagapbatyabenengbrutsakardiromartilyomwiblisrusrossapatos2voBolUsaren yay sayay bagay o pakababa' o raruma et sa abas o duka'.TagGamitin.IloUsaren.EngTo utilize something as a tool, usually with a negative connotation.GenusarenActmangagamirSpch var.agamirenenPerf.inagamir
agap'`a-gapnBolLata o plastik nin abaw a matadem nin ubot a pangiriidan bagay-bagay bilang sa maata' nin papayas tan raruma et.TagGadgaran.IloAgap.EngA flat grater or shredder that is full of holes and grates off pieces as something is passed over it.Genagamiren 1Der.agapenmaagapmangagap
agapen'a-g`a-pɘnPuon:agapvoBolGaw'en yan maddintek o pino a sayay bagay sa pangusar agap bilang wadi' maata' nin papayas.TagGadgarin.IloAgapen.EngTo shred or grate something on a flat grater.RelatsaraActmangagapPerf.inagap
agaro'a-ga-ronEngA tree that is hard and smooth and makes good lumber.
agas'`a-gasnBolTaway nin ma'mot sa bebey a bara'mon mapuuran a dila' tan labi', a syay taway luya tan raruma et.TagAnghang.IloGasang.EngThe pepperiness or pungency of something.RelluyapamintaDer.agasanmaagasmamaagaspaagasen
agasan'a-ga-s`anPuon:agasvlBolKwan a linuto' nin rikadon mamin taway nin maagas o ma'mot sa bebey bilang sa la'ya, luya, tan paminta .TagGawing maanghang.IloPagasangen.EngTo make a food peppery or pungent.Perf.inagasanDer.maagasan
agawa'a-g`a-wanoldBolKasesegan nin kalamo' a kaalistwan nin mangimey o mangwa' nin matkap gaw'en.TagSikhay.IloAgawa.EngDiligence combined with promptness.Antpatay1Syn clssesegDer.agawawanmaagawapaagawawenumagawa
agawawan'a-ga-w`a-wanPuon:agawavlrareBolAlistwan tan sesegan nin gaw'en a sayay bagay.TagMagsikhay.IloAgawaan; umagawa.EngTo be diligent or assiduous with the object of accomplishing something while one has the opportunity.Syn clsalistwan
agawid'a-g`a-widIoagawidgo homesay. ofunspec. comp. form ofawidviIloBolMako o mugot sa bali o lugar nin diri.TagUmuwi.Iloagawid.EngTo go home.Syn clsmugot 2sumakasumakaugutanirreg. infl.nagawidPerf.nagawidIlo inflnagawid
agayap'a-g`a-yapnBolKlasin wakay nin pising nin say bunga annunro tan kulor birdi o granati.TagSitaw.IloUtong.EngNative climbing long beans about 1/2 to 1 1/2 feet in length with a green or maroon color.ClfmulaVigna unguiculata subsp. sesquipedalis
agel'`a-gɘlnBolSi malumo nin parti nan parpar nan kayu-kayon ungot, silag tan raruma et.TagUbod.IloUbog.EngPith, the soft part of the trunk of the coconut tree and other plants.whmulaRelungot
agila'`a-gi-laSpaguilaeaglenBolAlaki nin manuk-manok a anroy tuka' nin maninan maddintek nin manuk-manok tan ayep. Mantumalag sarayna kanya' nin man'iyawa' a dakpen o patyen sara.TagAgila.IloAgila.EngEagle, a protected Philippine bird.Syn clsbalaweyPithecophaga jefferyi
aginaldo'a-gi-n`al-doSpaguinaldonoldrareBolRigalo no abidad.TagAginaldo; regalo.IloPapaskua.EngChristmas gift.GenrigaloDer.kiaginaldo
agiw'`a-giwTgagiwcobweb, sootnBolBalin gigang.TagAgiw.IloIro.EngSpider's web.Syn clsbalin-gigangDer.agiw-agiw
agiw-agiw'a-giw-'a-giwPuon:agiwnBolKatin-katin nin sama' sa atep, gubida, patungsoy tan sa raruma et nin lugar.TagNakabiting agiw.IloAlipaga.EngHanging cobwebs, soot on the ceiling, etc.
agod2'`a-godnBolAnted nin bislak a usaren ipama'nat nin kiri' nin silag ba'yo kayedkeden.TagPang-unat.IloPangbirnit.EngA bamboo or wooden stick, maybe half a foot long, used to press and straighten or smoothen dried leaves of the cabbage palm.RelkayedkedenDer.aguden2mangagod2
agod1'a-g`odnBolAgamiren yayti nin kinmurba yay tadem na nin magwa' a anted o anro yay gaga'getan na nin usaren yan ipangrupas nin pari o rabot.TagKarit.IloKumpay.EngA tool with either a short or long curved blade on a short or long handle used for cutting grass or grain.GenipangyatabDer.aguden1maagodmangagod1
agom'`a-gomnBolPigagawa' nin tawo nin rabay nin maikon a sarba o makalaem dyan saray raruma, maimot tan pagawan tanan pirmi a para sa kadiryan.TagKasakiman.IloAgum.EngGreed or covetousness, a desire to get more than your share.Syn clsimotDer.agumenagumenkaagumanmaagommangagom
agos'`a-gosn1BolSay palayo nin likido bilang sa ranom, lwa', daya' tan raruma et.TagAgos.IloAyus.EngThe flow of a liquid such as blood, tears, water, etc.Syn clsandar 3kumayam 2Spectalaytay2BolSay palayo nin ranom sa taaw.TagAgos.IloAyus.EngA body of water moving in a definite direction.Syn clskuryinti 2Der.agusaniyagosmamaagospaagusenumagos
Agosto'a-g`us-toSpAgostoAugustn propBolSi ikawalo nin bulan sa sayay taon.TagAgosto.IloAgusto.EngThe month of August.Genbulan 2
agrabyado'`ag-ra-by`a-doSpagravioinjury, offenseadjBolKaingaran nin ambo' nin kuntinto bana' sa kai nin nikakalap o nikarisibi nin manepeg a risibyen.TagAgrabyado.IloAgrabyado.EngAggrieved or feeling discontented from being treated wrongly or unfairly.Der.agrabyadwenagrabyadwenmaagrabyadomangagrabyadopaagrabyadopakaagrabyado