Bolinao - English


a
b
c
d
e
g
h
i
j
k
l
m
n
ng
o
p
r
s
t
u
v
w
y

u


umapak'u-ma-p`akPuon:apakvchngBolGawa' nin kumadani nin pirmi sa lalaman nan inado' o kawa'nan sa byay.TagMaglambing.IloLumambing.EngTo constantly cling to and follow a person that one has an emotional attachment to.Syn clspagalugaloumil'ilumirigIntsumapak-apak
umapes'u-ma-p`ɘsPuon:apesvchngBolArarem nin pangrabay o kursunada.TagMaghangad.IloAgtarigagay.EngTo desire something deeply.Syn clskursunadawenLespangrabay
umapon'u-ma-ponPuon:*(apon)vchngBolSay kapika' ra nin mumanok tan manuk-manok sa elekan ra.TagHumapon.IloAgapon.EngFor birds to roost or rest.Perf.inmaponAtl. is man'umapon
umapoy'u-ma-poyPuon:apoyvchngTagUmapoy.IloAgpuor.EngTo burst into flame.Syn clsdumtamapuuranAtl. is man'umapoy
umapri''u-m`ap-ri'Puon:apri'vchngBolTumarana' nin umirab o sumakit duman sa sugat no makwan nin arkuhol.TagHumapdi.IloUmapges.EngFor the skin to begin to sting painfully.Syn clsumirabGensumakit1
umarak2'u-ma-rakPuon:arak1vchngEngTo become wine, ferment.
umarak1'u-ma-rakPuon:arak2vchng1BolKumadani; mako sa kayab.TagLumapit.IloUmasideg.EngTo rally to someone or thing, to approach, To gather together, flock, as chickens being fed, to be attracted, to have been aroused to come near.Antkumadayo'Syn clskumadanipakadaniGenmako 12EngTo continually flocking to something.Perf.imarakinmarakinmarak-arakinumarakAtl. is man'umarakIntsinmarak-arakumarak-arak
umararem'u-ma-r`a-rɘmPuon:araremvchng1BolRanom sa taaw o sa raruma et a man'umabaw ya ket tuma'gay a sukat na sa rigrig o sa butlay.TagLumalim. IloUmadalem.EngFor the sea or other things to become deeper.AntumababoSyn clsmamangdelumtab1.1vchngTo get a deeper understanding of something.Perf.inmararemAtl. is man'umararem
umarawas'u-ma-r`a-wasPuon:arawasvchngBolLumakas sa rinuranan o kumayupa' sa saya lugar mangibwat sa rinuranan.TagBumaba.IloDumsaag.EngTo disembark or get up out of a vehicle.Syn clsabaho 1lumakasPerf.inumarawasAtl. is man'umarawas
umardil'u-mar-dilPuon:ardilvchngEngTo make an excuse to try to circumvent the truth.synmagriklamo 1Atl. is man'umardil
umarek'u-ma-r`ɘkPuon:arekvchngBolIbisong nin miampad a labi sa sayay parti nin lalaman, bagay o lugar.TagHumalik.IloUmungngo.EngKiss someone or something.Relmag'aminmagmano 1Perf.inmarek
umarekeek'u-ma-rɘ-kɘ-'ɘkPuon:arekeekvchng1BolTunoy sa bukraw no paspasan a minom nin ranom o raruma et.TagGumaralgal; magpakalampag.IloAgganargar; agpanarpar; pumanarpar.EngTo produced a sound in the throat when gulping or swallowing liquid eagerly or greedily.2BolSay tunoy nin maksaw nin rapeg no say ranom rapeg ket miduman nin man'ibu'bo' bana' sa kasaw o pirsa nan rapeg.Eng For very heavy rain to produce a loud sound.
umareng'eng'u-ma-rɘŋ-'`ɘŋPuon:areng'engvchngBolArarem a tunoy bana' sa pangingitpel nin sakit.TagDumaing.IloAgareng-eng.EngTo groan or whine, deep throated sound expressing grief.Syn clsumangrabPerf.inmareng'eng
umares'es'u-ma-rɘs-'ɘsPuon:ares'esvchngTagUmungol.IloAgareng-eng.EngTo whimper.
umaribungbong'`u-ma-ri-buŋ-b`oŋPuon:aribungbongvchngBolNidudupong nin mampisesek-sekan nin abaw nin tawo.TagDagsain.Iloagaribungbong.EngCrowding around something.Syn clsmidudupongPerf.inmaribungbongAtl. is man'umaribungbong
umaripasa'u-ma-ri-pa-saPuon:aripasavchngBolSayay kaingaran nan sayay tawo a masalak tan aburido.TagDi-mapalagay; di-mapakali.IloSaan nga makatalna; aburido; madanagan.EngTo become restless or agitated without peace of mind.Syn clsumalipudas
umarubuob'u-ma-ru-bu-'obPuon:arubuobvchngEngFor a sudden strong wind to strike.Perf.inmarubuob
umarunsa'u-ma-run-saPuon:arunsavchngBolMangumanagana a byay ket kai na mapaidapan.TagUmuunlad; bumubuti; umaasinso.IloUmalkansa; agprogreso; uma'ado ti sanikwa.EngTo bring about prosperity. Progressive, making progressive, advancing to something, better improvement.Syn clsgumistamagprugrisoumabigumadilantaumaligwasPerf.inmarunsaAtl. is man'umarunsa
umarwas'u-mar-wasPuon:arwas1vchngTagUmakyat.IloAgpangato.EngTo come up out of something.Syn clsumata'gay 2Genmuli'Spch var.immarwasPerf.inmarawasAtl. is man'umarwas
umasi'u-ma-siPuon:asivchngBolkumarma'; maswirti; maong a byay; magprugriso a byay; rumate' a abaw a kwarta tan bungat anan matkap; manalo sa sugal; manalo sa bulang tan animan a pustawan.TagManalo.EngTo win at a game of chance, To have good luck.Rel. tose'se'
umasinso'u-ma-sin-soPuon:asinsovchngBolMan-gumista kabibyay o mampagprugriso a byay.TagNagaasinso; Asensado.IloUmad'ado.EngTo advance in prosperity.AntumidapSyn clsmaprugrisoumaligwasPerf.inmasinsoAtl. is man'umasinso
umasisti'u-ma-sis-tiPuon:asistivchngBolPagkamain nan sayay tawo sa sayay ukasyon; mako sa sayay sagyat.TagUmasiste.IloAsisti; ummatinder.EngTo assist or be a part of something by invitation..Perf.inmasistiAtl. is man'umasisti
umasngal'u-mas-ŋalPuon:asngalvchngBolSiti taway a nilawok a mapait, maalsem tan maagas, maasngal, natata nin prutas no tawayan ya.TagMapakla.IloNasabeng.EngPungency, a taste on a mixture of bitter, sour and hot.Perf.immasngalAtl. is man'umasngal
umasok'u-ma-sokPuon:asokvchngTagUmusok.IloAgasuk.EngTo produce smoke.Perf.inmasokAtl. is man'umasok
umata'gay'u-ma-ta'-g`ayPuon:ata'gayvchng1BolUmalaki o malamu'nan a sukat nin mamaanro nin mako sa labas nan ulo o sa leas.TagTumangkad.IloTumayag.EngTo grow in height over a previous state, usually above the height of one's head.2BolMalamu'nan a bili o kantidad nan saya bagay.TagTumaas.IloNgumato.EngFor a position or a price to become high or rise up.Antkumayupa'kumpa' 2Syn clspaulienumarwasPerf.imata'gayimmata'gay