Bolinao - English


a
b
c
d
e
g
h
i
j
k
l
m
n
ng
o
p
r
s
t
u
v
w
y

u


ulnet'`ul-nɘtn1Bol Ma'kan nin makrang a main ku'net na, ambo' ya nin malumo bilang wadi' sa kamutin wakay, kalubasa tan raruma et.TagLigat.IloKanot.EngThe fibers in vegetables which are throughout the meat such as of pumpkins or sweet potatoes.Relkanutensynkanot2BolParti nan arusip nin bilang madidintek sanga nan tanaman nin magwa' lamang kanen.IloUngkay.EngThe stem part of sea grapes which can be eaten.Der.maulnet
ulo'`u-lon1BolParti nan lalaman nin malimpek nin kamainan rupa tan sabot, iti sa rarem na a kami'nan utek nin sintro nin pangingisip tan kimey nan saya tawo.TagUlo.Iloulo.EngThe head.Memba'ba'katat-ulopangayanga-yangawhlalamanRel. tosuklobDer.sakit-uloid.ma'mot a ulomakapasakit ulomatib'ey a ulopasakiten ulo2TagPangulo.IloMangidadaulo.Engleader.Syn clspanguloCmpdaspilin ulokatat-uloDer.alunaniyulopangulopaulopinakauloulwanulwenumulonuuloid.amot ulo
ultimo'ul-ti-m`oSpúltimolastnBolpanganggawan; susuyot; anggawan; sangkasuyutan.TagDulo.IloMurdong.EngThe final end of something, its extreme part.Syn clskapatunglwanpiyadi'nanRel. tosangkasuyutanDer.sangkaultimwan
ulwan'ul-w`anPuon:ulo1collnBolSi lugar nin adani o ata'gay buga' sa ulo nan tawo no nakaida' ya.TagDulo ng ulo.IloUluan.EngThe place near or above the head when a person lies down.Anttuydan2vlBolKwan yan ulo o a sayay bagay bilang wadi' bali tan raruma et.TagPulapuhan.IlobubunganEngTo put the top on something such as the upper part of a house.Syn clsbubungan 13nBolSi rabay nin irgwen nin iparate'.TagIturoEngThe theme of something, its main point.4vlBolSay umalaki a ulo sa animan ket main anan rangas.EngTo get big head over something, proud.5vlBolSay animan nin ipa'unan ipa'kit o kasi.EngProve something by putting priority on it usually involving actions.
ulwen'ul-w`ɘnPuon:ulovo1BolKingaran nan ulo nin masakit o mangetek'etek.TagSakitan ng ulo.IloSakit ti ulo.EngTo have a headache.2BolKwan yan kayo nin pamasakan nin yero a bubong nan bali.TagBalangkasinEngTo put up the roof structure on a house.
um'umintrjBolSayay sarita' a maibalikas no mangkigaraw udino kai mamper sa sayay nibarita' nan kairgo.EngHm! It communicates the idea of unbelief or non-reality.
-um--um-vTag-um-.EngAn action that develops into a change of state.Syn clsmag'inPerf.-imm--inm--inum-unspec. comp. form*(b...)*p...
uma'mengen'u-ma'-mɘ-ŋ`ɘnPuon:*(uma'meng)voobsBolIsipen nin maong, panemtemen tan tarusan nin maong.TagPagbulay-bulayan.IloSalimetmetan.EngTo ponder, think about something deeply or with care.Syn clsmaisip-isiptarusan 1Actmanguma'meng
umababo'u-ma-b`a-boPuon:ababovchngBolMag'in nin ambo' ararem o dumaikleng a kararman.TagBumabaw.IloRumabaw.EngTo become shallow.Antumararem 1Rel. toka'tiPerf.inmababoAtl. is man'umababo
umabanti'u-ma-b`an-tiPuon:abantivchngBolUmarunsa o umadilanta a sayay bagay bilang si sayay pruyikto, kumirsyo, o raruma et.TagUmabate.IloUmabante.EngTo make progress or to develop.Antumatras 1Syn clsmagprugrisoAtl. is man'umabanti
umabas'u-ma-b`asPuon:abasvchngBolMag'in nin abas yay sayay gawa' o sayay bagay.TagMagkamali.IloAgkamali.EngFor something to come into the state of being wrong or resulting in being wrong.AntkumustoSyn clsmagpalsoPerf.inmabas
umabaw'u-ma-b`awPuon:abawvchngBolMalamu'nan o gumulpi a bilang.TagDadami. IloUmado.EngFor something to increase.Antdumaiklengdumaite'Syn clsgumulpikumbo1sumadekPerf.immabawinmabawAtl. is man'umabaw
umabay'u-m`a-bayPuon:abayvchng1BolMakoyna sa rigrig baybay nin mangibwat sa taaw.TagDumaong.IloUmabay.EngFor people to come to shore perhaps by swimming or on a boat or other sea vessel.Syn clsdumuong2BolKinmadani yay sayay tawo konan sayay sakalakon tawo o sayay bagay.TagTumabi.IloUmabay.EngFor something to come along side something.Antkumadayo'Syn clskumadaniPerf.inmabay
umabig'u-m`a-bigPuon:abigvchngBolMag'in nin mabista o magprugriso bilang wadi' say byay, ugali' tan raruma et.TagGumanda; Bumuti.IloImimbag.EngFor something to become good such as life, character, etc.Syn clsdumuka' 1gumistaumadilantaumarunsaPerf.inmabig
umabo'u-ma-boPuon:abovchngEngTo become ash.
umabot'u-ma-botPuon:abotvchngEngTo reach to something.AntmagkurangSyn clsmirate'
umaburido'u-ma-bu-r`i-doPuon:aburidovchngBolKaingaran no main nin prublima o masalak o ambo' nin matinek a kaisipan.TagMabahala.IloAgdanag.EngTo become worried or anxious.Antmatinek 1Syn clssalakPerf.inmaburidoAtl. is man'umaburido
umaburoy'u-ma-bu-royPuon:aburoyvchngBolOan nin gaw'en o mangyadi' a sayay bagay.TagPumayag.IloPalubusan.EngTo permit or allow something to happen or take place.Perf.inmaburoy
umadak'ak'u-ma-dak-'`akPuon:adak'akvchngBolMakaka'lis nin maksaw tan alalaki.EngTo laugh boisterously over something. Not as loud as gumarakgak.Syn clsgumarakgakkumara'ka'Perf.inmadak'akAtl. is man'umadak'ak
umadap'u-ma-d`apPuon:adapvchngBolMako sa adapan, ikadani o ipatyo' a rupa nin kumikit sa adapan.TagHumarap.IloSumango.EngTo move in front of something or come before.Antgumurot 1Syn clsmaiyabantiPerf.inmadap
umadat'u-ma-datPuon:adatvchngBolSi taway nan niluto' bunga nin tarom a kurang sa subo'.EngFor cooked eggplant that has not been watered enough to come to have a bitter, acrid taste.
umadi'u-ma-d`iPuon:adivchngBolKai nin pa'kit o mako sa saya lugar nin kasan maka'kit o salimbeng.TagMagtago.IloAglemmeng.EngTo hide from something or someone.Antpa'kit 2RelsalimbengPerf.inmadiAtl. is man'umadi
umadilanta'`u-ma-di-l`an-taPuon:adilantavchngBolMag'in maarunsa o prugrisibo.EngTo be progressive, progressing or prosperous.Syn clsasinsomagprugrisoumabigumarunsaPerf.immadilantainmadilantaAtl. is man'umadilanta
umadintro'u-ma-din-troPuon:*(adintro)vchngoldEngTo put oneself forward to be recognized, bolster up courage.
umagawa'u-ma-g`a-waPuon:agawavchngBolMag'in alisto tan main nin sulit nin gaw'en yay sayay bagay.EngTo be with ardor or zeal to do something.Syn clsumalisto