Bolinao - English


a
b
c
d
e
g
h
i
j
k
l
m
n
ng
o
p
r
s
t
u
v
w
y

u


ukupawan'u-ku-pa-wanPuon:*(ukupa)vlBolLugaran o manakop a raruman ispasyo o bagay.TagUkupahan.IloAkmen; Sakupen.EngTo occupy something.AntbakantiwanSyn clslugaranmanakopRelga'getan 1Actmangukupa
ukuy-ukoy'`u-kuy-'`u-koyPuon:ukoy1vBolTumbu-tumbok; alu-aluyon; Lulaki a mampialuyon a miluku-luko sara udino miluang-luang sara.TagSunod-sunod.IloSurot-surat.EngTo trail behind someone or something, like a dog following a person or an admirer following a young girl.Rel. tomayi 1Der.miukuy-ukoy
ulak'`u-lakadjBolManpida'pida'; nida' tan nangapsay yay sayay tawo sa butlay bali a kasan gawa' no kai mibring iti tan itaw sa rubari' a nakaida' tan gamet nakapa'nat.TagNakahilat^a.IloAgilad.EngTo lie down and move around to get comfortable or feel the dirt, but not to sleep. Such as a dog or a cat or a chicken. A child or a person may also do this.
ulamit'u-la-mitnEngYellow mealworm.whbukbok 2
ulas'ulas'u-las-'u-lasviBolAniman a kasan ayi a ilas'ilas sa luta'.TagGumagapang; gapang.IloUmiwas iwas; iyiwas iwas ti uleg ti bagina iti tapok.EngSlither, the action of something that has no feet but moves its body along the ground.RelulayDer.ilas'ilas
ulaw'`u-lawnBolKaingaran a tursi-tursi tan mi'sa madedlem a ka'kitan tan main sakit ulo tan no mi'sa ket sumuka.TagHilo.IloUlaw.EngDizziness and perhaps nausea from an allergy or a sickness.Syn clsewerwerwerDer.makaulawmangulawmaulawulawen
ulawen'u-l`a-wɘnPuon:ulawvoBolGaw'en nin iwer-iwer o tursi-tursi a kaingaran nan tawo o ayep tan no mi'sa dumedlem et a ka'kitan na.TagHiluhin.IloUlawen.EngTo make one feel dizzy or confused.Syn clsiwer-iwerwerwerenRel. tosakit-ulotursiActmangulawAtl. is man'ulaw-ulawenIntsulaw-ulawen
ulay'`u-laynBolUayep saraytin umiwas no umalis ta kasan ayi ra, kasan ikneb mata ra, tan say bebey ra ket magwa' nin umalawang no mangan sara tan say raruma klasi ra ket main nin dita'.TagAhas.IloUleg.EngSnake.Rel. tobiklatulas'ulasCmpdgilatan-ulay
uldog'ul-dognBolSaya yaytin kalse nin pare a imula ra sa Isla Santiago, Bolinao.TagUldog isang klasing palay na walang balahibo.IloUldog maysa nga klasi ti pagay nga awan buok ti murdong na.EngThis is the name of one of the kind of rice planted in Santiago Island, Bolinao.
ules'u-l`ɘsnBolAbel nin isakeb o isakbong sa lalaman no ma'lek o mida'.TagKumot.IloUles.EngA sheet or blanket that is used for a covering and to keep warm while sleeping.Der.iyules
uli'u-l`inBolBagay yayti nin gawa' sa matiryalis nin kai mas’ep nin ranom nin gaw'en turda, kaputi, mantilis tan raruma et.TagLona.IloLona.EngThe waterproof material from which tarps, etc are made for the protection of people, tables and other things.Specabongkaputimatilisturda
uli''`u-li'nBolSi gawa' nin mako sa ta'gay nin parti a bilang wadi' sa ta'gay kayo o sa sayay bali tan raruman lugar.TagAkyat.IloUli.EngThe act of climbing up something.AnttaoySyn clsmamata'gaytumangkarDer.aulienaulieniyuli'kauli'makauli'manguli'muli'pauli'ulian
ulian'u-li-'anPuon:uli'vlTagAkyatan.IloUlian.; Pagulian.EngTo climb on something to go up someplace.Spch var.uli'nanPerf.inulian
uliba'u-li-baSpolivan1BolSayay klasi nin tanaman nin mamin ladak.TagOliba.IloOliba.EngOlive tree or oil.2BolMula a say poon na kasan sanga a gumungan malilempek a main ladak na.TagOliba.IloOliba.EngThe olive oil or tree.
ulidan'u-li-danSpolidasmelled, suspectnBolArigen, paka'kitan mabista ket mag'in kumon bilang kona.TagHuwaran; uliran.IloGuad.EngA model that draws attention.Syn clspangarigansynihimplo 2Der.pag'ulidanan
ulikba'u-lik-baadjBolSabtan puti' nin manok bale' say katat na tan laman mangisit.TagUlikba; patani.IloUlikba.EngWhite feathred or light-skinned fowl with dark meat.
ulila'u-l`i-lanBolUa'nak a kasan ina tan ama o linakwanan mumatua.TagUlila.IloUlila.EngOrphan.MassuulilaDer.maulilaulilawen
ulilawen'u-li-la-wɘnPuon:ulilavoEngTo orphaned.Perf.inulila
ulin'u-l`innBolSi gurot a parti nan baluto, bapor o raruma et nin ruran sa baybay.TagPopa ng bangka at iba pa.IloUbet ti bangka ken sabali pay.EngThe stern of a boat.AntdulongDer.mangngulinmangulinpangulinan
ulinep'u-li-n`ɘpnEngThe event of an area flooding over.Der.maulinep
ulit'`u-litnTagBolUman o gawa' nin ginwa' bale' matkap ya mana nin gaw'en.TagUlit.EngRepeats of doing something.Syn clsbisisumanDer.mangulitmaulitulit-ulituliten
ulit-ulit'u-lit-'u-litPuon:ulitEngcyclic.
ulit-uliten'u-li-tu-li-tɘnPuon:ulitenvoTagUlit-ulitin.IloUlit-uliten.EngTo repeating something.
uliten'u-li-tɘnPuon:ulitvo1TagUlitin.IloUliten.EngDo something over, repeat, Also to recall and reiterate happenings, or life story.Syn clsumanen 12BolManarubutob sa byay ran raruman tawo; mag'irgo nin maipa'ka' sa kabibyay ran raruma; pamaduka' nin kapadan tawo. Mangulit sa byay ran raruma.TagTsismis.IloTsismis.EngTo gossip.Rel. totarubutobPerf.inulitAtl. is man'ulitenDer.ulit-uliten
ulmog'ul-m`ogn1BolMadidintek saraytin bara'mon kalaki nin abo, a miikap sa kami'nan papari tan dayami. Kumayam-kayam sa sirong agamang.EngBrown rice planthopper or chicken flea.nilaparvata lugens2BolKai sara maaraman a kumayat sa katat lalaman kapingmatan abaw anay kinayat ra ket mag'in anan gilgil, magate' sa lalaman. TagHanip.IloKamay.EngChicken flea, a tiny white parasite causing skin problems. It can be found on chickens and other animals and in rice.Rel. totimelRelsertenceratophyllus gallinae