Bolinao - English


a
b
c
d
e
g
h
i
j
k
l
m
n
ng
o
p
r
s
t
u
v
w
y

u


ubrawen'ub-ra-wɘnPuon:ubravlTagTrabahuhin.IloUbraen.EngTo work on s/t.Der.pag'ubrawan
ubriro'ub-ri-roSpobrerolaborerPuon:ubraCfubranBolSaray trabahador.TagObrero; trabahador; manggagawa'.IloObrero.EngLaborer.Syn clsmagtatrabahotrabahadorRel. toupa'
ubsirba'ub-sir-baSpobservarobservenBolPangingimaton.TagObserbasyon; pagmamanman; pagmamasid.IloObserbasyon; panagkita.EngAn observation.Syn clsimatonDer.makaubsirbamangubsirbaubsirbawanubsirbawan
ubsirbasyon'ub-sir-ba-ʃonSpobservaciónobservation, commentnBolSay pangimatunan konan sayay bagay.TagObserbasyon.IloObserbasyon; maimatangan.EngObservation.Syn clsimaton
ubsirbawan'ub-sir-ba-wanPuon:ubsirbavlBolMangimaton sa mampangyadi' tan mangaw'en.TagObserbahan.IloObserbaan; kitaen; imatangan.EngTo observe something.Syn clsbantayan 1imatunanActmangubsirbaImmmangkaubsirbawanDer.maubsirbawan
ubuen'u-bu-'ɘnPuon:*(ubo')voBolAyaten a pakarabay na anggan maparabay yayna.; Pangangamo' nin ayep a atap pigaw tumulok saran kipasaya konran maamo' ana.TagIbuyo; akitin; hikayatin; pantawag pansin; paghalina.; Magpaamo.IloAwisen; Paamu'en.EngTo tame something, win the attention or liking of, to attract or to make wild animals be domesticated.Syn clsgayumapaamuenpamaamo'Actmangubo'
ubutan'u-bu-t`anPuon:ubotvlBolGaw'an nin ubot o parti nin inmararem a sayay bagay.TagButasan.IloAbutan.EngTo make a hole or perforate something.Syn clsbutbutanesedanlubotlusukenSpectulduenActmangubotIntsinubut-ubutanubut-ubutan
ud'udan'ud-'u-danPuon:*(ud'od)vlBolRabay yan tuloy nin kalapen; kapilitan a matkap ya.EngTo plead with someone for something.Atl. is man'ud'udan
udas'`u-dasSphorashour, timen1BolA'nem a pulo' a minuto sa sayay udas.TagOras.IloOras.EngAn hour in time.2BolMismon minuto nin naitanda' sa sayay gawa'.TagOras.IloOras.EngTime in general referring to the approximate hour or appointed time.Rel. tokaawromi'tengDer.mangudas2
uday'u-d`ayintrjanmlBolIrgwen yayti no tabuyen yay aso; ipanagdag konan aso no pakadayuen ya.TagHe!IloHe!EngGet (away)! The sound or expression used to drive a dog a way.Spch var.day
udin'u-d`inadvBolSarita' yayti konan sayay tawo no patutu'wen mon talaga a ibarita' kona; ayaten moy pakaka'ngap nan sayay tawo konan ibarita' mo.TagDi ba; hindi ba.IloSaan aya; han aya.EngAn expression which is intended to carry concern and motivate, Don't you know, how can it be.Syn clsAni ey?
udino'u-di-noconjAndoldBolSaya et a sarita' tan bubagay a magawa' usaren a kapariho nan siin a sarita' udino bagay; uno.TagO kayay.IloWennu.EngOr.syno1uno2
udit'u-d`itnBolKulor nin daya' o maron.TagMapula.IloLabbaga.EngTo be reddish in color.Der.kauditmu'ditpauditenumudit
udongAnd'u-doŋadjBolKaliliwa' nan sayay abing sa tyan nan ina a say ayi a mu'nan lumiwa'.TagNauunang lumabas ang paa ng bata.IloBalinswek.EngTo be in a feet first position coming from the womb.Syn clssurnang 2
udyem'ud-yɘmnBolAmbo' nin malino o ambo' nin maringgas nin kikiten o duman nin namapas a kulor.TagLabo.IloLidem.EngBlurred.Rel. tolapotDer.maudyem
ug'og'ug-'ognBolPanglat nin laman nan saya bagay o pangwan nin ipatalin'udong ya mi'sa ya nin yugayugen pigaw madali' nin maglat a laman na.TagUga.IloGengen.EngThe act of shaking something to remove the contents.Syn clsyugayugenRelipatalin'udongDer.ug'ugen
ug'ugen'ug-'u-gɘnPuon:ug'ogvoTagAlugin.IloArigengenen.EngTo shake.Syn clskalugen
ugali''u-g`a-li'nBolPigagawa' o nikatawo nan sayay tawo.TagUgali.IloUgali.EngThings that are customarily done, habits, attitudes.Syn clskulturamuralSpeclaspotsynubra 2Massuugali'Der.kaugalianmakaugalianpiugali'ugalien
ugalien'u-ga-l`i-'ɘnPuon:ugali'voBolParmawen nin gaw'en o gaw'en nin pirmi.TagUgaliin.IloUgalyen.EngThe customary actions done in a situation.Perf.inugali'
ugaog'u-ga-'ognBolAlalaki nin tunoy tan maksaw a kaaakis lalo no nabigra' yaytaw si tawo a umakis.TagMalakas na iyak; sigaw.IloNapigsa nga anugog.EngScream, a loud cry.
ugaren'u-ga-rɘnPuon:*(ugar)voBolGa'getan o usaren o kalapen o tinregen a sayan bagay.EngTo fiddle with, examine, take or touch things that do not belong to you.Syn clskiwaren1 2ActmangugarIntsugar-ugaren
ugit'u-g`itnBolSi agaba' nin tapi' o pasak nin iti sa gurot, sa yupa' nan baluto pigaw sitaw a mangipatunong konan baluto o mutor sa keen na.TagUgit.IloUgit.EngRudder of a boat.whpangulinantimonRelpinsutiDer.pangugitan
ugot'`u-gotn1BolPako o kasusubli' ana sa nangibwatan bilang wadi' bali o lugar. TagUwi.IloAwid.EngThe act of going or returning to one's intended end point, such as home, for a period of time, not just a stopover.2BolSay pirat'anan o mag'in anggawan nin sayay pigagawa'. TagKahinatnan.IloPagtungpalan.EngThe action points of things to be done to reach a desired outcome.Der.iyugotkaugutanmagsiugotmangugotmiugotmugotpiugutanugutanuguten
ugsuran'ug-su-r`annBolSi lugar sa dani nan aydan, bale' magwa' lamang nin masakop nay intiron libed bali.TagBakuran.IloParaangan.EngThe area around the ladder entrance or the entire area of the yard surrounding the house.Syn clspukokGenkalibed-libed
ugtiawro'ug-ti-'`aw-roPuon:ugtoawronBolNo si awro ket ityayna sa temben nan ulo o kabutlayan nan langit, si udas ket alas dusi.TagKatanghalian.IloTengnga ti aldaw.EngNoon, middle of the day.Der.mag'ugtiawro