Bonggi → English/Malay Dictionary


a
b
d
e
g
h
i
j
k
l
m
n
ng
o
p
r
s
t
u
w
y

ng


ngeromok See *romok;

[
Ngeromok peranak.]
[
Si induh nginam ngeromok diaadn mah nguyag.]

Similar (co-hyponym): posol squeeze memeras
ngeromuk /ŋ-/ /romuk/ See romuk;
wear smthg out; (sem. domains: 7.9 - Break, wear out.)
ngeronok See *ronok;

[
Ndaha ngeronok languh nu?]

Related items: nipu deceive, nggahal deceive
ngerongong See *rongong;
ngerorobm /ŋ-/ /rorom/ See rorobm;
submerge smthg; immerse smthg; merendamkan; (sem. domains: 1.3.4 - Be in water.)
Related items: lemopukng float, remorobm become swamped/submerged ; Synonyms: kemood sink; become sunken
ngeroudn /ŋ-/ /roun/ See *roudn;
go around; (sem. domains: 8.5.1.2.1 - Around.)
[
D.O. nguah ngeroudn bunua nti.]
[
Bakng ou kindi bali nya, ou ngeroudn bali nya, pasal ou ndah pa kiid.]
[
Nuan ku ngeroudn.]
[
Si Ajis ingeroudn Pogah Loud.]
ngeroudn-ngeroudn
looking at; (sem. domains: 2.3.1.1 - Look.)
ngesaa /ŋ-/ /saa/ See saa;
take a wife in marriage; (sem. domains: 4.1.9.2 - Related by marriage.)
[
Lahi ngesaa libudn.]
[
Si Layang mingin ngesaa ny Ombok.]
[
Dei pengesaa! Susuad di lahi, ndah iuh nggesaa. Don't marry her! Said to a guy if you don't agree they should marry.]
ngetook /ŋ-/ /took/ See took;
ripen smthg; (sem. domains: 1.5.6 - Growth of plants.)
[
Onu pa ngetook nu? Punti.]
nggaah pa /ŋgaaʔ pa/
too bad; (sem. domains: 3.4.2 - Feel bad.)
[
Nggaah pa.]
[
Punggaah pa. What can you do? Apa boleh buat?]
nggaap-aap /m-/ /g-/ /aap-aap/ See aap;
keep on obtaining; attempt; ambitious; dapat; boleh; (sem. domains: 6.1.2.1 - Try, attempt.)
[
Ng-g-aap-aap louk. Strive to catch fish. Menangkap ikan.]
[
Susa ng-g-aap-aap siidn diti. ]
nggabukng /m-/ /abuŋ/ See *abukng;
to surround; to trap in a certain area; (sem. domains: 7.2.2.7 - Move in a circle.)
nggadab /m-/ /adab/ See adab;
polite to someone; (sem. domains: 4.3.7 - Polite.)
[
Esi nggadab diha? Who is polite to you?]
[
Man pah igadab aha? Why are you polite?]
[
Onu inanu nu igadab? Louk. What is that is showing politeness? Giving fish.]
nggadak /m-/ /g-/ /adak/ See *adak;
1smell; mencium (bau); (sem. domains: 2.3.4 - Smell.)
[
Ndah kaap nggadak saa hu.]
[
Ndah kaap nggadak pusud nu atau induh nu, sumbakng.]
[
Dei u peg-adak!]
[
Dei u peg-adak! Sumbakng uhu.]

2kiss someone; cium; (sem. domains: 4.1.8 - Show affection.)
nggagu /m-/ /g-/ /agu/ See *agu;
take away; grab; seize; mencekau; merebut; (sem. domains: 7.3.3.1 - Take something from somewhere.)
[
Sia nggagu saa lama.]
nggahal /m-/ /g-/ /akal/ See ahal;
deceive; (sem. domains: 4.3.5.5 - Deceive.)
[
Ndou kaap nggahal.]
[
Nentaadn na siga lama na igahal.]

Related items: nipu deceive, ngeronok ; Similar (co-hyponym): pinipu trickster, pebobu, nipu deceive
nggahudn-ahudn /m-/ /g-/ /akun-akun/ See *ahudn;
to agree; consent; acknowledge; willing; accept; akun; setuju; (sem. domains: 3.3.2.1 - Agree to do something.)
[
Sia ng-g-ahudn-ahudn mah ny anu.]
nggahut /m-/ /g-/ /akut/ See *ahut;
carry; shuttle; transport; mengangkut; (sem. domains: 7.3.1 - Carry.)
[
Sia nggahut karukng piasu.]
[
Ndah bulei nggahut bakng ndara ruub.]
[
Sia nggahut piasu gibiidn tina.]
[
Sia kina imulei igahut pekahas bali nya.]
[
Bas ku igahut karukng.]
[
Igahut ou karukng.]
[
Ntien nu igahut pekahas bali? Tengoordn.]
[
Sia igahut karukng.]
[
Dei pegahut!]
nggait /m-/2 /ɡ-/ /ait/ [ŋˈɡait̚] See *lat;
wait for; menunggu; (sem. domains: 7.2.7.3 - Wait.)
[
Nggait ou diha. I am waiting for you.]
[
Nggait ou dolok. I am waiting for rain.]
[
Nggait ou diti. I will wait here. ]
[
Esi nggait diaadn?]
[
Ndah kaap nggait.]
[
Sia nggait induh na.]
[
Nggait dodos pia, nggien tumulak kindi Kudat.]
[
Igait ou diha. I waited for you.]
[
Bas ku igait diha.]
[
Sia hei igait diha kenoo.]
[
Pe-g-ait gulu! Ndah meleid. Wait first! It won't be long.]
[
Pe-g-ait na diti! Wait here!]
[
Set nggait dodos pia ga.; Set nggait odu ga.; Set nggait robi ga.]

Synonyms: lekad continuous; linger over leka
nggala See *ala;

[
Poroh Bonggi nggala, lahi na mala.]
nggalakng-alakng See alakng-alakng;

[
ng-g-alakng-alakng]
nggalis /m-/ /g-/ /alis/ See *alis;
pluck eyebrows; (sem. domains: 5.4.3 - Care for hair.)
[
Lama nggalis nguah ramai ngedanga. People pluck their eyebrows to go show off at a get together.]
[
Mipah nu igalis?]
nggamah See amah, See amah;
call someone father; (sem. domains: 4.1.9.1.2 - Father, mother.)
[
Sia ng-g-amah diaadn. He calls me father.]
[
Ndou bas i-g-amah amah nya. I have never called his father father.]
[
Dei pe-g-amah nya! Don't call him father!]
nggaman /m-/ /g-/ /aman/ See aman;
make peace; (sem. domains: 4.8.4.8 - Make peace.)
[
Siga lama na ndah pandi nggaman.]
[
]
nggamut /m-/ /g-/ /amut/ See amut;
wear perfume; (sem. domains: 5.4.2 - Cosmetics, 2.3.4 - Smell.)
[
Sia ndah pandi nggamut.]
[
Bas ku igamut.]
ngganad /m-/ /g-/ /anad/ See ganad;
1study; belajar; menyelidiki;
[
Ngganad ou uubm Bonggi di ny anu.]
[
Iganad ou uubm Bonggi.]

2investigate; (sem. domains: 3.2.2.1 - Study.)
ngganak /m-/ /g-/ /anak/ See anak;
1give birth; melahirkan; (sem. domains: 4.1.9.1.4 - Son, daughter.)
[
Mipah nu ngganak? When are you giving birth?]
[
Mipah ngganak?]
[
Bas ku ngganak.]
[
Lahi ndah bulei ngganak.]
[
Ndah suhup buaidn ngganak. Premature birth. Lahir dini; lahir sebelum waktunya.]
[
Ntalu ngganak.]
[
Mipah anak nu iganak? Meleid na.]
[
Mipah nu iganak? When did you give birth?]
[
Mipah toudn nu iganak?]
[
Nggien nu iganak? Di Liaag Diaa.]
[
Iganak na saa nu? Has your wife given birth?]
[
Nggien nu iganak? Kuih Migia Butuh gien ku iganak. Where did you give birth?]
[
Si Bonggi nianu iganak.]
[
Mipah nya nianu iganak? When was he born?]
[
Si induh iganak diaadn di Merihadn. My mother gave birth to me in America.]
[
Nggien nu inanu iganak? Where were you born?]
[
Waktu ina sia inanu iganak. At that time he was born.]
[
Mipah nu niganak? When were you born?]
[
Toudn pida aha ni-g-anak? What year were you born?]

2treat as your child; (sem. domains: 4.1.9.1.4 - Son, daughter.)
[
Amah nya ngganak nya.]
[
Induh nya ngganak nya.]
nggandakng /m-/ /gandaŋ/ See gandakng;
traditional dance with chanting; menyanyi; (sem. domains: 4.2.4 - Dance.)
[
Nggandakng uubm Sama.]
[
Nggandakng odu.]
[
Esi pandi nggandakng?]
[
Man pah nggandakng sia? Gandakng anak nya.]
[
Nggandakng Tala.]
[
Lama pandi nggandakng. Singer. Penyanyi.]
[
Onu in-andakng nya? Nggandakng anak nya.]

Related items: pantudn ; Similar (co-hyponym): belaguh sing menyanyi, kapak sing pantun, menyanyi, ngerantuh
ngganti /m-/ /ganti/ See ganti;
replace; (sem. domains: 7.5.6 - Substitute.)
[
Ngganti ou nya.]
[
Ngganti ou diha.]
[
Iganti ou nya.]
[
Sia meg-ganti-ganti diaadn.]

Related items: simili replace
nggantikng-antikng /m-/ /g-/ /antiŋ-antiŋ/ See antikng-antikng;
wear earrings; (sem. domains: 5.4.1 - Jewelry.)
[
Mingin ou nggantikng-antikng. I want to wear earrings.]