Tampuan - English


ដ


ដឹង /dəŋ/ adv only អៀង ដូវ ខាក់ គួប ញឹន ចាក អន់ឌូ ហះកា ដឹង អាញ់ ពូ រ៉ុប។ There were many of us walking together, but they seized only me. ភឿ អូ អន់ ទិ ពរ សង់ ទី ដឹង តប់ ពៀ អន់ អៀង។ In order to have enough rice to eat, there is only to plant lots of seed.
ដូង័ /douŋ/ n coconut
ដក់កា /dɒkka/ conj provided that កាច់ ទី ពៀ ប៊ែត កាតាម ដក់កា ទី ពៀ កាច់។ You can harvest just a little bit of rice, provided that there is something.
ដក₁ /dɒːk/ v charge interest; pay interest ផា អីស បុល លៀន ពូ ណោះ ពូ ចឹង ដក ហាវ ។ If you borrow money from them, they charge interest.
ដក₂ /dɒːk/ part not អ៊ែ អូ ប៉ិច កា អីស ដក់ ! He doesn't like you.
ដក់ អន់ដក់ ដរ់ អន់ដរ់ /dɒk ʔndɒk dɒr ʔndɒr/ ideo mischievous សាស្វា អា ប៉ាលោ ដក់ អន់ដក់ ដរ់ អន់ដរ់ ខាក់។ This child is very mischievous.
ដង /dɒːŋ/ v (adj) curved backwards កាទៀង ខោរ ណោះ ច្យាំង ដង។ The scorpions take curves backwards.
ដត័ /dɒ̤t/ v missing a limb អ៊ែ ដត័ ជុង ញន ត្រគ់ មីន។ He was missing a leg because of a mine.
ដន់ៗ /dɒn dɒn/ adv very heavy, almost too heavy to carry on shoulder ពឹ អាញ់ គយ អ្ល៊ង ក្លាំង ដន់ៗ។ My father carried a very heavy log on his shoulder - he was almost not able to manage.
ដល់ /dɒl/ v enough
ដាក់ /dak/ n fish trap made from bamboo សាណាំ អា ពឹ អាញ់ ប៉្រគ័ ដាក់ ទី ពៀរ ប៉ៃង សានង ។ My father has made fish traps in two or three places this year.
ដាង រ៉ាដាង /daːŋ radaːŋ/ onom sound of beating metal អាញ់ អ្វៃ ប៉ាគ់ ម៉ីរ កាតាំង ពូ រស ម៉ក់ ប៉ាគ់ ស្រុក ដាង រ៉ាដាង។ I was in the field when I heard them forging a machete in the village - bang! bang!
ដាម័ អត់ /da̤m ʔɒt/ v (adj) persevere; endure មួត អង់កាន់ ដាម័ អត់ សាំងអាញ់ ដាគ់ ឡឹង កាម៉ាក័ កាណុង កាន រ៉ាំងហៃ គន។ Women are better than men at presevering in the task of looking after children.
ដារ់ /dar/ n 1sun 2day អុះ អាញ់ កាគ់ ដារ់ អន់ឌែ ហៀន កាណុង ម៉ោញ ខៃ។ My younger brother is counting the days he studies in one month. cf.ដារ់ ប៉ង់ , ដារ់ ម៉ុត , ដារ់ សិ , ដារ់ សើគ
ដារ់ ណោះ ដារ់ ម៉ោញ /dar nɒh dar maoɲ/ n two or three days ago ពូ អ្លុ អន់តគ់ សារ ឡឹង ដារ់ ណោះ ដារ់ ម៉ោញ កេះ។ They already know what happened two or three days ago.
ដារ់ ប៉ង់ /dar pɒŋ/ n midday ចាក ពឹង អន់តិគ័ ដារ់ ប៉ង់ តុ ខាក់។ It's very hot if you walk in the middle of the day.
ដារ់ ម៉ុត /dar mot/ n sunset ដារ់ ម៉ុត ជ្រែៗ កាន់តេ័ះ ក្យង់ អ៊្លង កេះ។ The sun is about to set it's below the tree tops already.
ដារ់ សិ /dar sɛʔ/ n early afternoon ក្យាគ់ ដារ់ សិ ប៊ែត ហិ ពិន ឡាច់ ចាក ខង អ្យូគ កា តុ តាឡាម័។ Let's wait until afternoon to set out because it's too hot now.
ដារ់ សើគ /dar saəʔ/ n yesterday
ដារ់ ហាវ /dar haːw/ n morning; around 8 or 9 o'clock អូ ដាម័ ក្យាគ់ កេះ អាញ់ ម៉ី ឡឹង តាឡាត តោ ខង ដារ់ ហាវ ចាំងហីគ កេះ! I can't wait for you to come back from the market because the sun is already getting high.
ដារ់ ឡាច់ /dar lac/ n sunrise ប៉ាគ់ កាំលឺ ដារ់ ឡាច់ ផីស ណោះ អាញ់ អ្លុ ទ្រង ចាក។ In the morning when the sun has risen I will be able to see the way to go.
ដាល័ /da̤l/ v punch មួត ប៉ាញឹល អៃត ដាល័ គួប អន់ឌែ ប៉ុក ម៉ូះ ម៉ាត់ សាញឹរ។ The group who were drunked were punching each other until their faces were swollen.
ដាវ /daːw/ n sword ទ្រឹត លូ ជឹឡូ តាកូ័ះ គួប អន់ឌែ លូ ដាវ។ Trit and Chilou fought with each other with swords.
ដិត /dɛt/ adv quickly ឡាំ ដិត រិញ ម៉ាគ់ ឡាម៉គ់ ទឹល។ Go quickly so that you arrive soon.
ដិត សាន់ដិត /dɛt sandɛt/ ideo of one person walking quickly អុះ អាញ់ សឹត ប៉ាគ់ ហី ម៉ោញ ដូវ អ៊ែ ដិត សាន់ដិត។ My younger brother went back home all by himself walking quickly.