Manipuri - English



খুনামkhunam0n(গৌরকেশ্বর সিংহ, ১৯৫৪) লৌরি লৌরিদা চত্তুনা পন্থৌ নংগী খুনাম তাব্রা য়েংঙিনা!(Gourakeshwar Singh, 1954) Louri lourida chattuna panthou nanggi khunam tabra yengngina!
খুনুং চুখনফিkhunung chukhanphi0n(অশোক কুমার এল, ২০১৪, ২০১৬) নুপীশিংনা শেৎন ইন্নরম্বা ফিশিংদি মুঙফি, চিনফি, লাইফি ৱানা কাতংফি, লাইফি তোংকাপ ফি, শরোং ফি, লংতোম ফি, য়াইরোং ফি, চামি ফি, তোংকাপ ফি, হৈকোয় ফি, সিংখন ফি, লাইয়েক ফি, পুরুম ফি, ফাকং ফি, তরাউ ফি, ফিমু য়েকপা ফি, নোংফি, খুনুং মফুমফি, খুনুং চুখনফি, চিঙখোং ফিমু ফি, ফিমু ললাৎতা, খুনুং থাখং ফি, ফারৌ ফিঙাং শঙমু লাংসু ফি, থাংলি, চৈরৈ নিংথৌ ফি, অসিনচিংবা৷(Ashok Kumar L, 2014, 2016) Nupisingna setna innaramba phisingdi mungphi, chinphi, laiphi wana katangphi, laiphi tongkap phi, sarong phi, langtom phi, yairong phi, chami phi, tongkap phi, heikoi phi, singkhan phi, laiyek phi, Purum phi, phakang phi, Tarao phi, phimu yekpa phi, nongphi, khunung maphumphi, khunung chukhanphi, chingkhong phimu phi, phimu lalatta, khunung thakhang phi, pharou phi phingang sangmu langsu phi, thangli, cheirei ningthou phi, asinachingba.
খুনুং থাখংফিkhunung thakhangphi0n(অশোক কুমার এল, ২০১৪, ২০১৬) নুপীশিংনা শেৎন ইন্নরম্বা ফিশিংদি মুঙফি, চিনফি, লাইফি ৱানা কাতংফি, লাইফি তোংকাপ ফি, শরোং ফি, লংতোম ফি, য়াইরোং ফি, চামি ফি, তোংকাপ ফি, হৈকোয় ফি, সিংখন ফি, লাইয়েক ফি, পুরুম ফি, ফাকং ফি, তরাউ ফি, ফিমু য়েকপা ফি, নোংফি, খুনুং মফুমফি, খুনুং চুখনফি, চিঙখোং ফিমু ফি, ফিমু ললাৎতা, খুনুং থাখং ফি, ফারৌ ফিঙাং শঙমু লাংসু ফি, থাংলি, চৈরৈ নিংথৌ ফি, অসিনচিংবা৷(Ashok Kumar L, 2014, 2016) Nupisingna setna innaramba phisingdi mungphi, chinphi, laiphi wana katangphi, laiphi tongkap phi, sarong phi, langtom phi, yairong phi, chami phi, tongkap phi, heikoi phi, singkhan phi, laiyek phi, Purum phi, phakang phi, Tarao phi, phimu yekpa phi, nongphi, khunung maphumphi, khunung chukhanphi, chingkhong phimu phi, phimu lalatta, khunung thakhang phi, pharou phi phingang sangmu langsu phi, thangli, cheirei ningthou phi, asinachingba.
খুনুং মখুমফিkhunung makhumphi0n(অশোক কুমার এল, ২০১৪, ২০১৬) নুপীশিংনা শেৎন ইন্নরম্বা ফিশিংদি মুঙফি, চিনফি, লাইফি ৱানা কাতংফি, লাইফি তোংকাপ ফি, শরোং ফি, লংতোম ফি, য়াইরোং ফি, চামি ফি, তোংকাপ ফি, হৈকোয় ফি, সিংখন ফি, লাইয়েক ফি, পুরুম ফি, ফাকং ফি, তরাউ ফি, ফিমু য়েকপা ফি, নোংফি, খুনুং মফুমফি, খুনুং চুখনফি, চিঙখোং ফিমু ফি, ফিমু ললাৎতা, খুনুং থাখং ফি, ফারৌ ফিঙাং শঙমু লাংসু ফি, থাংলি, চৈরৈ নিংথৌ ফি, অসিনচিংবা৷(Ashok Kumar L, 2014, 2016) Nupisingna setna innaramba phisingdi mungphi, chinphi, laiphi wana katangphi, laiphi tongkap phi, sarong phi, langtom phi, yairong phi, chami phi, tongkap phi, heikoi phi, singkhan phi, laiyek phi, Purum phi, phakang phi, Tarao phi, phimu yekpa phi, nongphi, khunung maphumphi, khunung chukhanphi, chingkhong phimu phi, phimu lalatta, khunung thakhang phi, pharou phi phingang sangmu langsu phi, thangli, cheirei ningthou phi, asinachingba.
খুনুংচকkhunungchak0nশীজিন্নদ্রেSijinnadreObsolete(ৱাচেৎলোন) নুপীগী যোনি মখুন অদুবু খুনুচক কৌএ৷(Wachetlon) Nupigi joni makhun adubu khunungchak koue.Synonymsথূ মখুল
খুন্তাক লানশীবা0kʰúntàk lansʰìbəadjSynonymsতাকপা2 3তাকপা2 3পূংতাক তাকপা 2পূমতাক তাকপা
খুন্থোকপাkhunthokpa0vi
খুন্নাইkhunnai0kʰún.náiCVC.CVVMan.খুনমখুল, শুরুংcave+ Man.নাইবালৈবাto have, to be theren1society(চৈথারোল কুম্বাবা) ৱাকচিং থাদা সনায়ানদা খুন্নাই হুপনা হিয়াম থোকএ৷(Cheitharol Kumbaba) Wakching thada Sanayanda khunnai hupna hiyam thoke.2খুলKhulA human settlement, such as a village or a townsettlement; twon; village; (চৈথারোল কুম্বাবা) নোংসুং কাংএ৷ চাক তাঙএ৷ ... নিংথেম শীজা কৈখুদি চত্তুনা খুন্নাই খৈবিকতা ফৌ য়েনএ৷(Cheitharol Kumbaba) Nongsung Kange. Chak tange. ... Ningthem Sija Keikhudi chattuna khunnai kheibikta phou yene.
খুন্নুং চকKhunning Chak0kʰún.núŋ cə̀knRelated withহয়ি 1
খুফমkhupham0kʰú.pʰəmCVC.CVCphon. var. ofখুবমnশীজিন্নদ্রেSijinnadreObsolete(চৈথারোল কুম্বাবা) ... শক ১৫৫৭ তা থৌবান্দা লমশন তান্দুনা নামুন চীংদা ফায়এ৷ লাই কাসাদা থুংদুনা খুফম খুদিংদা শা য়েনএ৷(Cheitharol Kumbaba) ... sak 1557 ta Thoubanda lamsan tanduna Namun Chingda phaie. Lai Kasada thungduna khupham khudingda sa yene.
খুবমkhubam0kʰú.bəmCV.CVCPhon. var.খুফমkʰú.pʰəmn
খুবোম0n
খুমজিনবা0vtSynonymsথূপ্পা2 4comp. ofখুম্বা 1
খুমূkhumu0n
খুম্বাkhumba0kʰúm.bəCVC.CVvt1করিগুম্বা পোৎ অমগি মথক্তা খরা হেন্না পাকপা পোৎ অমা থম্লগা নত্রগা শন্দোক্লগা মখাগি পোৎতু উহন্দবা নত্রগা অকোয়বগা শম্নহন্দবাখুমজিনবাcomp.vt2পাত্রগুম্বা পোৎকি মশাদা য়াওজবা অহোবা মচীন নত্রগা মঙক্তা মদুদগি খরা হেন্না পাকপা পোৎ অমা থম্লগা মনুংদা য়াওরিবা পোৎতু থোকহন্দনবা, হৈদোকহন্দনবা নত্রগা মদুদা নুংশীৎনচিংবা অতোপ্পা পোৎ চঙহন্দবা নত্রগা তাশিনহন্দবাPatragumba potki masada yaojaba ahoba machin natraga mangakta madudagi khara henna pakpa pot ama thamlaga manungda yaoriba pottu thokhandaba, heidokhandaba natraga maduda nungsitnachingba atoppa pot changhandaba natraga tasinhandabaমখুমcomp.n3কনাগুম্বা অমনা হায়রকপা নত্রগা ইরকপা ৱাগি নত্রগা তৌরকপা থবক্কি মপা চাবা নত্রগা মদুনা তাল্লকপা ৱা হায়বা, ইবা নত্রগা থবক তৌবাKanagumba amana hairakpa natraga irakpa wagi natraga tourakpa thabakki mapa chaba natraga maduna tallakpa wa haiba, iba natraga thabak touba(চৈথারোল কুম্বাবা) ঐদি কোরৌ নোংদোন্দগী কূমলকপনিনা মী ওইবসু য়াই লাই ওইবসু য়াই হায়না খুমখি৷(Cheitharol Kumbaba) Eidi korou nongdondagi kumlakpanina mi oibasu yai, lai oibasu yai haina khumkhi.(জয়ন্তকুমার শর্ম্মা বি., ২০০৪) ইরোইগী করেম-কথাইনবা ৱাঙাঙদু তাবদা তুমীৎনা শাউমনখ্রদুনা খুম্মকপোইরে, ‘‘নশাদি অদুক চাউরগা নখোঞ্জেন্দি নাহেবা হেক মাল্লদনা৷’’(Jayantakumar Sharma B., 2004) Iroigi karem-kathainaba wangangdu tabada tumitna saomankhraduna khummakpoire, "Nasadi aduk chaoraga nakhonjendi naheba hek malladana."পাউখুমcomp.nপাউখুম্বাder.1vi2vtWith a reported speechনচীন্দু খুমগনুid.মচীনসি খুম্মীsay.
খুয়োই তোম্পোকKhuyoi Tompok0nনোংদা লাইরেন পাখংবগা লাইস্নাগগি মচানূপা৷ পাখংবগি মথংদা নিংথৌ খুবম ফংখি৷Nongda Lairen Pakhangbaga Laisnagagi machanupa. Pakhangbagi mathangda ningthou khubam phangkhiSon of Nongda Lairen Pakhangba and Laisna. He ascended the throne after Pakhangba
খুরুম্বাkhurumba0kʰú.rúm.bəCV.CVC.CVOMখূখূউkhuuknee or knees+OMরূম্বালূম্বাlumbaheavyখূউ লূম্বদগি লৈমায়দা নেমথবাkhuu lumbadagi leimaida nemthaba(of the knee or knees) to lower to the ground because of weight1viকনাগুম্বা মীশক (মরুওইনা মথক থোংবা) অমগি মমাঙদা খূউ অনী লৈমায়দা থম্লগা হকচাং কোন্থদুনা কোক নোন্থরগা মীশক অদুবু নত্রগা মহাক্কি মতীক মগুন অদুবু খঙই অমসুং ইকাই খুম্নৈ হায়বা ঊৎপা(হেমচন্দ্র চনম, ২০০৬: চায়নরোল) হায়েং য়ীনুং কৌবা সোয়রাপাকা ৷৷ হয়রেম কাঙপীসুপু মালপী চীয়াইনা ৷৷ কাওরেল লাই থেংনারুকে হায়না ৷৷ মারু লয়তা তানা খ্রুমলাপাকা ৷৷ মারাল থৌকুমথাখিয়ে৷(Hemchandra Chanam, 2006: Chainarol) Hayeng yinung kouba soirapaka Hairem (Hayrem, Heirem) Kangpisupu malpi chiyaina kaorel laithengnaruke haina maru layta (laita, leita) tana khrumlapaka maral thoukumthakhiye.(হেমচন্দ্র চনম: লইথক লইখারোল) সিতাপা নঙপু ৷৷ য়ীখূৎ ১০মনা ৷৷ কোকথকতা হাপনা ৷৷ খুরুমনা য়ীচারককে ৷৷(Hemchandra Chanam: Laithak Leikharol) Sitapa nangpu yikhut 10 (tara) mana kokthakta hapna khurumna yicharakke.(ৱাচেৎলোন) অসিখৈবিক্কি মপু৷ মরোল অহুম্মগিসু মপু হে গুরু অথোইবা শিদবও৷ নঙবু হন্না হন্না খুরুমজরি৷(Wachatlon) Asikhaibikki mapu. Marol ahummagisu mapu he guru athoiba sidabao. Nangbu hanna hanna khurumjari.2vtকাঙলোন অমা নাইনা থবক তৌরগা লাইদা হায়জবাKanglon ama naina thabak touraga laida haijabapray; pray toMan.অয়াম্বা মতমদা ‘‘ইমোইনু খুরুম্বা,’’ ‘‘সনামহী খুরুম্বা’’ হায়বনচিংবা অসিদা ওইবগুম্না খুরুমগদবা লাই অদুগি মমিংগা লোয়ননা শীজিন্নৈ৷ ‘‘অপোকপা খুরুম্বা’’ সু হায়নৈ৷Man Tr.Ayamba matamda "Imoinu khurumba," "Sanamahi khurumba" haibanachingba asida oibagumna khurumgadaba lai adugi mamingga loinana sijinnei. "Apokpa khurumba" su hainei.Eng.Usually with the name of the diety being prayed to as in "Imoinu khurumba," "Sanamahi khurumba," etc. and also in "apokpa khurumba."(লূ্ৱাংচা ফৈরোইজাম পরৈহনবা, জুলাই ২৩, ২০১৯) লাই নীংবা, লাই খুরুম্বা, লাই য়েংবা মী মখল অহুম নোংপোক চীংঙু থোঙদা লাকই৷(Luwangcha Pheiroijam Pareihanba, July 23, 2019) Lai ningba, lai khurumba, lai yengba mee makhal ahum Nongpok Chingu thongda laki.3nকাঙলোন অমা নাইনা থবক তৌরগা লাইদা হায়জবগি থবক নত্রগা থৌদোকKanglon ama naina thabak touraga laida haijabagi thabak natraga thoudokIndramani Naoroibam, 7 February, 2020) ... Mathakki khurumba makhalsina laining lambigi khurumba makhalni. Houjik houjik micham miyamna thoudok wathok kayada khurumnariba khurumba makhal asidi 1597 tagi 1652 A.D. phaoba ningthou oiduna pankhiba Meidingu Khagembagi sana haktakpa houdokkhibani. Iningthousigi sana haktakta ningthoubu Laiyingthou kouba houkhibada nattana khurumbasu houdoktuna khurumlaba mioi khudingda lan thum pibagi warol Cheitharol Kumbabada challamba thengnei. Specificকুরু লানশাবাপুনেম্বাপুরুম তাইশিকপাখুরুম্বা চৎপাid.1viলাই খুরুম্নবগিদমক লাইফম অমদা চৎপা2adjলাই খুরুম্নবগিদমক লাইফম অমদা চৎপা (মী), নত্রগা (গারীনা) অসিগুম্বা মী লাইফম তম্না পুবাখুরুম্বা লাকপাid.adj
খুরুম্বা চৎপাkhurumba chatpa01viলাই খুরুম্নবগিদমক লাইফম অমদা চৎপাLai khurumnabagidamak laipham amada chatpaTo make a journey to some sacred place, as an act of religious devotionpilgrimage2adjলাই খুরুম্নবগিদমক লাইফম অমদা চৎপা (মী), নত্রগা (গারীনা) অসিগুম্বা মী লাইফম তম্না পুবাLai khurumnabagidamak laipham amada chatpa (mi), natraga (garina) asigumba mi laipham tamna puba(Of a person) who makes a journey to some sacred place, as an act of religious devotion; (of a vehicle, such as a car or bus) carrying such people to a sacred place(পিদি মঙাংচা, মার্চ ৩০, ২০২০) ইন্দিয়া লোকদাউন লৈখিবদগি য়ূমদা হনবা ঙমদদুনা য়ুপিদা পন্দুনা লৈরিবা লাই খুরুম্বা চৎপা ইমা ইবেলশিংগি পূক্নীং থৌগৎ ৱাহৈ খরগা লোয়ননা অঙম্বা মতেং খরদং ব্রজনাথ মন্দিরগি মায়কৈদগি ... (Pd Mangangcha, March 30, 2020) India lockdown leikhibadagi yumda hanba ngamdaduna UPda panduna leiriba lai khurumba chatpa ima ibel singgi pukning thougat wahei khraga loinana angamba mateng khradang Brajanath Mandirgi maikeidagi.id. ofখুরুম্বা 3
খুরুম্বা লাকপা0adjid. ofখুরুম্বা 3
খুরৌkhurou0kʰú.rə́uCVCVVOMখোঙOMলৌবাn(চায়নরোল) মোংপা তাচিল খুরৌ য়েৎনারাপাতা ৷৷ কে কে মারোয় খোয়রীলমসিং অসিংপানা ৷৷ চেংলও মীৎনা য়েং, সামু খূৎনা থিলনা ৷৷ লোননা পাওতাকখিএ ৷৷(Chainarol) Mongpa tachil khurou yetnarapata ke ke maroi khoirilamsing asingpana chenglao (chenglou) mitna yeng samu khutna thilna lonna paotakkhie.
খুরৌ থাংবাkhurou thangba0kʰú.rə́u tʰáŋ.bəCV.CVV CVC.CVadj
খুল্লকkhullak0kʰúl.lə̀kCVC.CVCOMখুলমী ময়াম্না য়ূম লিংদুনা লৈবা মফম; খুঙ্গংmi mayamna yum lingduna leiba mapham; khunggangvillage+OMলকমরকmaraknখুলগি মনুংKhulgi manungInteriors of a village(চায়নরোল)(Chainarol) ... Keke khullak koipanu, nathanglel nongyai chakha moirempaki masanou ...(চৈথারোল কুম্বাবা) খুনলক লমকোইএ৷(Cheitharol Kumbaba) Khunlak lamkoie.(চৈথারোল কুম্বাবা) শক ১৬২৯ ... পোয়নু ... ১১নি ঈরাইদা খুল্লক্তগী য়ুম অচিনবা খিবিকপু হোংদোকহনএ৷(Cheitharol Kumbaba) Sak 1629 ... Poinu ... 11ni Iraida khullaktagi yum achinba khibikpu hongdokhane.Related withয়ূমলক
খুল্লাকপা0nRelated withনিংথৌ 2
খূphon. var. ofখূৎv > npfx
খূউ0nSynonymsকাংগোয়