Kham - English/Chinese


ལ


ལྐུགས་སྐད་ [lkugs skad] n 名 sign language 手语 Nk kuókè Gy kōkè Yd kōkè
ལྐུགས་པ་ [lkugs pa] n 名 dumb, mute 哑巴 ● n 名 stupid, dumb 笨 Nk 'kuōwa Gy kōpā Bz kuōɾə̄ Wz kōpā to be dumb, unable to speak; to be stupid or uncoordinated 哑巴; 愚蠢的，不协调的 ཁོས་སྐད་ཆ་བཤད་བཟི་མ་རེད། ཁོ་ལྐུགས་པ་རེད། S/he can't speak, s/he is a mute (Dw) 他/她不会说话；他/她是哑巴（东） cf. 见 གླེན་པོ་ ; cf. 见 གནམ་བཀབ་
ལྒང་ཁྲིད་ [lgang khrid] n 名 bladder 膀胱 Dw ɡɔ́ntʂhī
ལྔ་ [lnga] num num five 五 Nk ŋà Gy ŋā Yd ŋā; ŋā Gl ŋā Ky ŋā Tz ŋā Dw ŋɑ̀ Sh ŋā Dq ŋà Dq2 ŋā Bz ŋā Bz2 ŋā Wz ŋā 8.1.1 Number 数
ལྔ་བཅུ་ [lnga bcu] num num fifty 五十 Nk ŋə̄tjə̄ Gy ŋə̄tʂə̄ Dw 'ŋə̄tɕə 8.1.1 Number 数
ལྕག་ [lcag] n 名 chain 铁的绳子 Nk tjà Gy tʂà Yd tʂà chain, whip
ལྕགས་ [lcags] n 名 iron, steel 铁，钢 Nk tjà? Gy tʂà? Yd tʂà? Ky tʂà? Yl ʈà? Tz tɕà? Dw tɕà? Sh tʂà? Dq tɕà? Dq2 tɕà? Bz cà? Bz2 tʂà? Wz tʂà? Ld tjæ̀ 1.2.2.3 Metal 金属
ལྕགས་གུག་cf. 见 ཉ་བཙུགས་ས་, གུག་ར་? ; cf. 见 ཉ་ཁབ་, གུག་ར་?
ལྕགས་གོལ་ [lcags gol] n 名 metal roof shingle 铁皮瓦 Gy tʂāɡuī
ལྕགས་མགར་ [lcags mgar] n 名 blacksmith 铁匠 Tz tɕānkē cf. 见 མགར་
ལྕགས་འགུག་ [lcags 'gug] n 名 metal hook, fish hook 铁钩，钓鱼钩 Nk tjānɡuò Gy tʂānɡuo Sh tʂúkəò Dq2 tɕákū Bz2 tʂànɡɔ̄nɡɔ̄; tʂānɡɔ? Wz tʂāɡɔ̀ 6.4.5 Fishing 捕鱼cf. 见 ཉ་ཁབ་
ལྕགས་རྟ་ [lcags rta] n 名 bicycle 自行车 Nk tjātja Gy dāntɕhə̄ Yl tɕātà
ལྕགས་ཐག་ [lcags thag] n 名 metal chain 铁链子 Gy tʂāthà
ལྕགས་བྱ་ [lcags bya] n 名 airplane 飞机 Gy tʂáʑā Dw tɕāzɑ̀ Bz cǽʑā ལྕགས་བྱ་འོ་རྣམས་ཡི་ཁྱིམ་པ་སྒང་ཕར་ལྡིང་བྱང་། An airplane flew over our house (DW). 一个飞机飞过了我们家的房子（东）
ལྕགས་མ་ [lcags ma] n 名 flint 燧石 Gy tʂə̄wàn
ལྕགས་གཟེར་ [lcags gzer] n 名 nail 钉子 Nk 'tjāndzæ Gy tʂāntsɤ̄ Yl dzɛ́rə̄ Tz tɕāntsǣ Dw tɕādzæ̀ cf. 见 ཤིང་གཟེར་
ལྕུང་ཆ་ [lcung cha] n 名 red-billed raven, chough 红嘴山鸦 Nk tjɔ̄nkā Gy tʂɔ̄ntɕā Ky tʂōnjā red-beaked chough; in some areas (e.g., Nakara) also refers to a Daurian jackdaw 红嘴山鸦鸟;在有些地方（列纳格拉）是指达乌里寒鸦 ལྕུང་ཆ་ཡི་མཆུ་ཏོ་ལ་རྐང་པ་གཉིས་དམར་ཕྱིན་རེད། The chough's beak and feet are red (Gz) 红嘴山鸦鸟嘴和魔爪是红色（格） cf. 见 བྱ་རོག་
ལྕེ་ [lce le] n 名 tongue 舌头 Nk tɕə̀ Ky tʂə̄ Tz tɕə̀ Wz tʂə̄ 2.1.1 Head 头cf. 见 ལྕེ་ལེ་
ལྕེ་ལེ་ [lce le] n 名 tongue 舌头 Nk tɕɪ̄lè Gy tʂə̄liə̄ Yl tɕə̄lē Tz tɕə̄lè~tɕə̄ Dw tɕə̄lì Sh tʂhɪ̄lì Dq tɕə̄lè Dq2 tɕálè Bz cə̄liɛ̀ Bz2 tʂʊ̄lè Ld tɕə̄liə̄ 2.1.1 Head 头cf. 见 ལྕེ་
ལྕོག་ཙེ་ [lcog tse] n 名 table, desk 桌子 Gy tʂōtsə, tʂūtsə Bz2 tʂōtsə
ལྗང་ [ljang] n 名 bud, sprout 苗 Gy tʂɛ́n Yd tʂɛ́n cf. 见 ལྗང་བུ་₂
ལྗང་དཀར་ [ljang dkar] adj 形 light green 青绿色 Dw tɕónkǣ 8.3.3.3.4 Colors of the spectrum 光谱色cf. 见 ལྗང་ནག་, ལྗང་ཁ་
ལྗང་ཁ་cf. 见 ལྗང་དཀར་, ལྗང་ནག་
ལྗང་ཁབ་ [ljang khab] n 名 seedling 苗 Nk tjóŋkhəò A bud that resembles a needle emerging from the ground ཨོ། ལྗང་ཁབ་འབུ་བ་བསྡད་སྣང་། Oh, the seedling is emerging (Nk) cf. 见 ལྗང་ཙི་, ལྗང་བུ་₂
ལྗང་ཁུ་ [ljang khu] n 名 green 绿色 Nk djónchə̄ Gy dʐóntɕhə̄ Ky tʂónɕə̄ Dw tɕɔ́nkhə̄ Ld tiónkhə̀ 8.3.3.3 Color 颜色
ལྗང་ནག་ [ljang nag] adj 形 dark green 绿色 Dw tɕónnà 8.3.3.3.4 Colors of the spectrum 光谱色cf. 见 ལྗང་དཀར་, ལྗང་ཁ་
ལྗང་བུ་₁ [ljang bu] n 名 seedling 苗， ● n 名 bud 蓓蕾 Nk tjóŋŋə̄ Gy tʂɛ́nbə̄ bud, seedling; first sprout of barley or wheat ད་རེས་ལྗང་བུ་ལ་རྒྱས་པ་འབུ་ཚ་ཐོན་ནོ། Then many buds have sprouted (Gy) 然后有很多苗发去来了（建）
ལྗང་བུ་₂ [ljang bu] n 名 sprout 新苗 Nk diǽŋɤ̄ Gy tʂǽn cf. 见 ལྗང་ ; cf. 见 ལྗང་ཁབ་, ལྗང་ཙི་
ལྗང་ཙི་ [ljang tsi] n 名 seedling 苗 Nk tjóŋtsə̄ bud, seedling; first sprout of barley or wheat cf. 见 ལྗང་ཁབ་, ལྗང་བུ་₂
ལྗི་བ་ [lji ba] n 名 flea 跳蚤 Nk djōwa Gy dʐuá Ky dʐuá Yl ndʑuā Tz ndʑówà Dw dʑōwɑ̀ Sh ndʐuá Dq dʑówā Dq2 dʑúwà Bz nɟɨ́wāː Bz2 dʐuá Wz dʐuá Ld tjúwā ལྗི་བ་སྟོར་བཅུག་ཐལ། I lost the flea (it jumped away) (Yd) 我丢了逃走（洋） ང་ཁོག་ཀུན་ཡི་ཁྱིམ་ན་ལྗི་བ་་རྒྱས་པ་སྡད་ནོ། Our house has a lot of fleas (Gz) 我们家有很多跳蚤（格） 1.6.1.7 Insect 昆虫
ལྗིད་ཀ་ [ljid ka] adj 形 heavy 重 Bz2 tʂūkà འུ་ཁོ་པེའེ་ཙི་ལྗིད་ཀ་སྣང་། That cup is heavy (Bz2) 那个杯子重（奔2） 8.2.9.1 Heavy 重cf. 见 ལྗིད་པ་
ལྗིད་ཀྱག་ [ljid kyag] v 动 to weigh 称重 Yl tɕȳtɕà Dq2 tɕítɕà 8.2.9 Weighcf. 见 ཀྱག་པ་
ལྗིད་པ་ [ljid pa] adj, pred adj, pred heavy 重 Nk djə̄bà Gy dʐīpà Yd dʐīpà Ky dʐê Yl ɟōbō Tz dʑɛ̂~dʑɛ́pà Dw dʑīpà Sh tʂʊ́pà Dq dʑɛ́pà Dq2 dʑúpà Bz dʑówà; dʑø̄wà Wz dʐʊ̄pà Ld djə̄bà འདི་རྦ་སྟན་ལྗིད་པ་གཅིག་སྣང་། ཀྱག་འཆར་ལ་མ་ཐུབ་ནོ། This chair is heavy; I can't lift it (Yd) 这把椅子是沉重的，我举不起来（洋） 8.2.9.1 Heavy 重cf. 见 ལྗིད་ཀ་
ལྟ་ [lta] v 动 to look 看 ● v 动 to watch 看 Nk tà Gy tà Yl tà Dw tɑ̀ Dq2 tā Bz2 tà to look at, to watch (e.g., the TV, a show, a movie, etc.) 看；主要用在‘看电视’或‘看节目’ གཞན་མིན་ནག་ཁུང་གྱུ་ནོ་ད་མྱི་གཅིག་ལ་ལས་འགུལ་ས་ལྟ་མ་རེད། to watch a show (Bz2) 看节目（奔2） Otherwise when it becomes dark no one will be able to (see to) work (Yd) 要不然天变黑暗时一个人也不会干活（洋） 2.3.1 See 看见cf. 见 འདྲུག་, མཐོང་, འཚོར་ ; cf. 见 འཚོ་, འཚོར་, འདྲུག་, ཁྱུ་
ལྟ་སྐོར་ [lta skor] n 名 touring 旅游 Nk tākuɪ to go sightseeing or touring 去旅游 cf. 见 ས་སྐོར་
ལྟ་ཁ་བྱེད་ [lta kha byed] v 动 to care for, look after 照顾 Nk tākhaje cf. 见 སྦྲོད་ཁ་བྱེད་
ལྟ་ཁ་བྱེད།cf. 见 ཆ་ཁ་བྱེད་
ལྟ་ལྟ་འདྲུག་འདྲུག་བྱེད་v 动 to glance 瞧
ལྟ་འདྲུག་བྱེད་v 动 to look after, care for 照顾 Nk tāndjɔ̀jé
ལྟ་ཤིད་བྱེད་ [lta shid byed] v 动 to jeeringly laugh 讥笑 Gy tāʃīɣɤ to jeer at; to mock
ལྟག་པ་ [ltag pa] n 名 top of shoulder 肩膀上 Nk tā:rəɯ Gy tāpà Dw jápà? Dq2 táliè Bz jápà
ལྟིར་སྒྱེ་ [ltil sgye] n 名 teapot 茶壶 Nk 'tȳʑə~'tȳtɕə Gy tȳtɕə̄ Dw tīdù Metal pot with lid used to serve butter tea after the tea has been churned. འདི་ཏིབ་སྒྱོ་ཚ་ཀབ་ཆུང་ནོ། This teapot is a little small. (Nk) 这个茶壶是一点小（纳） ཏིབ་སྒྱོ་ན་ཇ་མང་པོ་བླུག་ཆོག་རེད། (One) can pour a lot of tea in a serving teapot. (Nk) （某些人）可以倒很多茶在茶壶里（纳）
ལྟེ་ [lte] n 名 navel, belly button 脐带 Sh tiɛ̄ cf. 见 ལྟེ་བ་
ལྟེ་བ་ [lte ba] n 名 navel, belly button 肚脐 Gl tījò Dw tījà Bz tōwā 2.1.2 Torso 躯干cf. 见 ལྟེ་
ལྟོ་ [lto] n 名 food 食物 Nk tuə̄ Gy tuə̄ ཁོ་ན་གྱུ་ཐོན་ལྟོ་ལ་སྐྲག་རེ་འཆའ་ས་མ་ཐུབ་ནོ། After s/he got sick, (he or she) could not eat much food (Gy) 她/他病了以后饭也吃不了（建） cf. 见 ཟ་མ་, ཟན་, དོ་དགོང་ ; cf. 见 ཟ་མ་, ཕག་ལྟོ་
ལྟོ་བ་ [lto ba] n 名 belly, stomach 肚子,胃 Gl tōwā Yl tōwā Sh tōwā~tuā Dq2 dūwā Wz tuā ཁྱོད་ལྟོ་བ་འཕག་རོགས་དགོས། May your stomach burst (Nk, Gy) (A curse spoken to leaders who misuse funds) 愿你的肚子撑爆（纳，建） ལྟོ་བ་བཟེར་བྱུང་། (I) have a stomach ache (Gy) 我肚子阵痛了（建） 2.1.8 Internal organs 内脏cf. 见 ཨ་ཕུག་, ལོང་ཁ་₂, གྲོད་པ་ ; cf. 见 གྲོད་པ་, ཨ་ཕུག་
ལྟོག་ [ltog] v 动 to be hungry 饿 Nk tù Gy tù Yd tù Gl tɔ̀ Yl tɔ̀ Dw tù Sh tò Dq tù Dq2 tù Bz t̺ù Bz2 tù Wz tù ང་ལྟོག་བྱུང་། I am hungry (Dq) 我饿了（德） ང་ཟན་ལྟོག་ནོ། I am hungry (Gl) 我饿了（果） ཁྱོད་ལྟོག་ཨ་བྱུང་། Are you hungry? (Dw) 你饿了吗?(东)
ལྡིང་ [lding] v 动 to fly 飞 Gy dteín Gl tūn Yl dīn Tz tín Dw dī Sh dín Dq dtí Dq2 dín Bz dé Bz2 tīn Wz tīn བྱིའུ་ལྡིང་ཁུར་ཐོན། The bird flew away (Dq) 鸟飞走了（德） ཁྲ་གཅིག་གནམ་ན་ལྡིང་བསྡད་སྣང་། A hawk is flying in the sky (Gl) 一只雀鹰飞在天上 （果） གནམ་ན་ཁྲ་ལྡིང་བསྡད་ནོ། A hawk is flying in the sky.(Gy) 一个老鹰在在天上飞（建） cf. 见 རྒོད་
ལྡིང་ག་ [lding ga] n 名 butterfly 蝴蝶 Yl dēnɡā 1.6.1.7 Insect 昆虫cf. 见 ཆུ་སྲིན་ཁ་ལེབ་, ཕྱེ་མ་ཁ་ལེབ་
ལྡུམ་ཅོག་ [ldum cog] n 名 vegetation 植物 Gy dóntʂū
ལྡོད་cf. 见 ཀློག་, སྦྱོང་, བདར་, སློབ་, སྦྱང་
ལྤགས་ [lpags] n 名 skin 皮肤 Dw pà cf. 见 ཤ་ལྤགས, ལྤགས་པ་ ; cf. 见 མྱིག་ལྤགས་, ལྤགས་པ་, ལྤགས་ལྤགས་, ཤ་ལྤགས་
ལྤགས་པ་ [lpags pa] n 名 skin, peel 皮肤 Dw pāwɑ̀ skin of people, animals (including fur) and fruit cf. 见 ཤ་ལྤགས, ལྤགས་ ; cf. 见 ལྤགས་, མྱིག་ལྤགས་, ལྤགས་ལྤགས་, ཤ་ལྤགས་
ལྤགས་པ་ལྷོད་ [lpags pa lhod] v 动 to peel 剥离 Dw pāwɑ̄ ɬî Sh pápā ʐû Bz pápā ɬø̂ cf. 见 ཕུད་, ལྷོད་₂
ལྤགས་ལྤགས་ [lpags lpags] n 名 animal skin 动物的皮肤 Sh pə̄pà Dq2 pāpà Bz pə̄pà sometimes including human skin 有时包括人的皮肤 cf. 见 ལྤགས་, མྱིག་ལྤགས་, ལྤགས་པ་, ཤ་ལྤགས་
ལྦ་ [lba] n 名 goiter 瘤 Nk bā~pà Gy piā Yd piā Gl bā Yl bū Tz bā Dw bɑ̄ Sh bā Bz pā Bz2 bā Wz pā ཁོ་སྐེད་པ་སྒང་ལྦ་གཅིག་ཏག་རྩར་ནོ། There is a goiter growing on his/her neck (Wz) 她/他的脖子上张了一刻瘤（吴） ང་སྐེད་པ་ལྦ་ཏག་བྱུང་། A goiter has grown on my neck (Bz2) 我脖子长了一个瘤(奔2) 2.5.6 Symptom of disease
ལྦུ་ཏོག་ [lbu] n 名 suds, foam 泡沫 Nk bɤ̄ræ̀ Gl bə˞́sōlù Yl buá Tz bítù Sh mə́tù Dq2 baótù Bz2 bə́tù cf. 见 ལྦུ་བ་, ཆུ་རྦ་རླབས་
ལྦུ་བ་ [lbu] n 名 suds, foam 泡沫 Nk bɤ̄ræ̀ Yl buá cf. 见 ལྦུ་ཏོག་, ཆུ་རྦ་རླབས་
ལྦུ་ལོག་ [lbu log] n 名 bubble 水泡 Nk bɤ̄rè Gy dǽpə̄lù Bz bə́ɾù